Bidden maakt licht

KokBoekencentrum Uitgevers • Utrecht THEO VAN DEN HEUVEL Samengesteld en bewerkt door Maria Prins BWbiddenmaaktlicht. indd 3BWbiddenmaaktlicht. indd 3 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

Ontwerp omslag en binnenwerk: Andries Mol ISBN 978 90 435 3657 8 ISBN e-book 978 90 435 3658 5 NUR 707 www. kokboekencentrum. nl © 2021 KokBoekencentrum Uitgevers, Utrecht Alle rechten voorbehouden. De aanhalingen uit de Bijbel zijn overgenomen uit de Nieuwe Bijbel Vertaling (NBV), tenzij anders vermeld. Uitgeverij KokBoekencentrum vindt het belangrijk om op milieu- vriendelijke en verantwoorde wijze met natuurlijke bronnen om te gaan. Bij de productie van het papieren boek van deze titel is daar- om gebruikgemaakt van papier waarvan het zeker is dat de produc- tie niet tot bosvernietiging heeft geleid. BWbiddenmaaktlicht. indd 4BWbiddenmaaktlicht. indd 4 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

Het hart van gebed is de ontmoeting met de levende God. * De vraag is niet hoe we het gebed nieuw leven moeten inblazen, maar hoe we onszelf nieuw leven moeten inblazen. Een ‘ik’ kan niet bidden tot een ‘ het’. Als God niet minstens even werkelijk is als ikzelf, als ik er niet van overtuigd ben dat God minstens even levend is als ik, hoe zou ik dan kunnen bidden? Abraham Joshua Heschel BWbiddenmaaktlicht. indd 5BWbiddenmaaktlicht. indd 5 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

6 Inleiding Bidden maakt licht. Want bidden heet je welkom in het licht van Gods nabijheid. Het roept je uit de schaduw in het volle licht van Gods liefde. Het nodigt je uit om ten volle tevoor- schijn te komen als mens voor God, wie je ook bent, waar je ook bent en wat je verhaal ook is, met al je lichte en al je don - kere kanten. Dit boek gaat over je weg vinden op het pad van gebed. Het wil je doen ontdekken dat dit pad van gebed is als een schij- nend licht dat gaandeweg helderder gaat schijnen tot het volledig dag is geworden. Het wil je dagelijks een beetje licht meegeven op de weg die jij mag gaan, samen met God. In dat licht schuilt de belofte van onthulling , warmte en hoop. In Gods licht zien wij licht. Gods licht verwarmt ons hart als de stralende zon op een zomerse dag. Gods licht schijnt sterker en verdringt de duisternis. Dit boek staat niet op zichzelf. Het staat op de schouders van het boek BIDDEN – Leren van Jezus dat in 2018 verscheen. Dat boek volgt Jezus in de vier Evangeliën en laat zien wat wij van Jezus zelf kunnen leren over bidden. Het boek dat je nu in handen hebt, vloeit hieruit voort en ontsluit het in een nieuwe vorm. Ik ben dankbaar voor de waardevolle sa - BWbiddenmaaktlicht. indd 6BWbiddenmaaktlicht. indd 6 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

7 menwerking met Maria Prins aan de totstandkoming van dit boek. Met veel liefde en aandacht heeft zij geholpen met het samenstellen en redigeren van de tekst, vanuit het verlangen om je elke dag een beetje licht mee te geven voor je persoon - lijke wandel op het pad van gebed. Voor 100 dagen, verdeeld over 14 weken, geeft dit boek je dagelijks een Bijbelse gedachte, overdenking of bede mee. De 14 weken dragen elk een eigen thema. Elke week begint met een beschrijving van het pad dat zich die week voor je opent en sluit af met ruimte voor reflectie. Onderweg wil het boek ruimte scheppen om tot rust te komen bij God. Het wil je helpen om te ontvangen wat God je wil geven. Hij is erbij. Je wandelt niet alleen. Jezus is met je. Ik bid je toe dat de stralende zon van Gods nabijheid steeds hoger over je gebedsleven mag opgaan, tot je je volledig thuis weet in het volle licht van Gods liefde. Ik bid je veel licht toe op je pad. Theo van den Heuvel April 2021 BWbiddenmaaktlicht. indd 7BWbiddenmaaktlicht. indd 7 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

8 Gaandeweg lichter Het geschenk van gebed draagt Gods belofte: Bidden maakt licht. Dit schept verwachting , wakkert hoop aan en doet ons uitzien naar het krieken van de dag. Hier zijn we als mensen immers voor bedoeld: om te wandelen in het licht. We zijn gemaakt voor de dag. Deze belofte van licht wordt echter niet in ons leven vervuld in de weg van het plotselinge, maar in de weg van het gestage. Het gaat op de manier zoals Spreuken 4:18 zo schitterend om - schrijft: ‘De weg van rechtvaardigen is stralend als de zon, die opkomt, hoger klimt, totdat de dag zijn licht verspreidt. ’ Zoals de zon de schaduwen geleidelijk verdrijft en rustig opgaat tot het volste licht, zo vinden Gods beloften zijn vervulling in ons leven via de weg van het geleidelijke tempo. We verkeren in goed gezelschap. De meeste van Gods belof- ten in de Bijbel worden niet vervuld in de weg van het plot - selinge. Abraham zag een leven lang uit naar de geboorte van een zoon en een stukje eigen land. David zag jarenlang uit naar het ontvangen van het koningschap over Israël. Simeon zag geduldig uit naar de vervulling van Gods belofte dat hij DAG 1 BWbiddenmaaktlicht. indd 8BWbiddenmaaktlicht. indd 8 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

9 voor zijn sterven de pasgeboren Messias zou zien. En God is trouw. Hij gaf aan Abraham, David en Simeon wat hij hun eerder had beloofd. Want zo is God. En zo werkt God. Gaan - deweg. De weg van het gebed is stralend als de zon, die opkomt, hoger klimt, totdat de dag zijn licht verspreidt. Daarom gaat bidden over het bewandelen van een pad. Bid- den gaat over uitgenodigd worden om op weg te gaan en in beweging te blijven. Elke dag opnieuw je eraan overgeven. Dat is de uitnodiging van dit boek. Dat is de route die voor ons ligt. Elke dag een stapje zetten aan de hand van Jezus om te leren van hem. Tot het volledig dag is geworden. Bidden maakt licht. BWbiddenmaaktlicht. indd 9BWbiddenmaaktlicht. indd 9 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

10 THUIS BIJ GOD WEEK 1 BWbiddenmaaktlicht. indd 10BWbiddenmaaktlicht. indd 10 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

11 Bidden heeft wortels in de schepping en bedoeling van de mens. Bidden gaat over de intentie van God als Schepper om een plek te maken waar wij ons vol- komen op ons gemak zouden voelen in zijn aanwezig- heid. Groeien in gebed nodigt je uit om je te verdiepen in Gods bedoeling met de Schepping. Je gaat ontdek- ken dat de schepping het decor vormt voor een innige liefdesgeschiedenis tussen God en mens. Het brengt je bij het leren kennen van God als een persoonlijke, relationele en eeuwige God, die zijn hart opent voor de ontmoeting met gewone mensen. Zo gaat bidden over het kennen van je oorsprong. Over het onderzoeken van je wortels. Het gaat over de vraag waar die diepe hunkering naar contact met God ontspringt. Daar- om moet een boek over bidden beginnen bij Genesis. Wanneer we in Genesis beginnen, schijnt er helder licht op de diepste wortels van ons bidden, op de diep- ste reden waarom wij ervoor gemaakt zijn. Bidden is je thuis vinden in het volle licht van Gods liefde. BWbiddenmaaktlicht. indd 11BWbiddenmaaktlicht. indd 11 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

12 De reden van ons bestaan Aan de hand van de evangeliën wil ik je graag meenemen in het bijzondere van Jezus’ gebedsleven om te leren van Hem. Toch start onze gebedsreis niet in de evangeliën, maar in het Bijbelboek Genesis, waarin wij de oorsprong van het gebed vinden. De vraag naar de reden van ons bestaan houdt elke generatie opnieuw bezig: waarom is er iets en niet niets? Genesis 1:1 voorziet de vraag van een bijzonder eenvoudig antwoord: ‘In het begin schiep God de hemel en de aarde. ’ Wat me opvalt is dat de nadruk in Genesis 1 niet ligt op de schepping , maar op de Schepper. Genesis geeft ons geen wetenschappelijke verklaring over het ontstaan van de schepping , maar wil ons bovenal laten zien wie God is: Schepper van hemel en aarde. Hij is de reden van ons bestaan. Hij is het levenslicht. Vanaf het eerste vers in de Bijbel openbaart de Schepper zich als een persoonlijke God. Als we op een heldere avond genieten van een indrukwek- kende sterrenhemel, dan moet onze vraag volgens Genesis 1 niet zijn: Hóe zijn die sterren ontstaan? , maar: Wíe heeft die sterren gemaakt? DAG 2 BWbiddenmaaktlicht. indd 12BWbiddenmaaktlicht. indd 12 28-04-21 12:2328-04-21 12:23

13 Maar dat niet alleen. Op twee momenten in Genesis 1 krijgen we zicht op het bijzondere wezen van de Schepper, namelijk: als een gemeenschap van Vader, Zoon en Heilige Geest. In de openingszinnen zien we hoe de Vader schept, Gods Geest zweeft en Gods Woord, Jezus, klinkt. Ook Genesis 1:26, waar we horen van een bijzonder hemels initiatief, wijst op Gods wezen als een gemeenschap in zichzelf: ‘Laten wij mensen maken die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken. ’ De God die en ‘wij’ en ‘een en dezelfde’ is, is de reden van ons bestaan. God is één en drie tegelijk. Zo onthult God zichzelf als een scheppende, relationele en persoonlijke God: Vader, Zoon en Heilige Geest. God zelf is de reden dat de wereld er is en dat wij er zijn. Ons bidden begint in Genesis. THUIS BIJ GOD – WEEK 1 Het besef dat wij mogen spreken tot de levende God die ons het leven gaf, nodigt ons uit tot gebed. BWbiddenmaaktlicht. indd 13BWbiddenmaaktlicht. indd 13 28-04-21 12:2328-04-21 12:23