Bekijk de tekstversie van dit leesfragment.Bagage Bagage Bijbels dagboek Onder redactie van P.J. Vergunst U B, Z Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurker dat de productie niet tot bosvernietiging heeft geleid. Ook is het papier www.uitgeverijboekencentrum.nl Vormgeving binnenwerk: Gerard de Groot© 2015 Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Woord voorafDe Heilige Geest is geen scepticus, zei Luther. De Heilige Geest is de meest eenvoudige schrijver ter wereld, zei Cal Nauwkeurig een bijbelgedeelte lezen en zorgvuldig naar de inhoud luisteren, dat doet een jongere generatie hervormde predikanten in dit bijbels dagboek. In ontmoetingen met jongere dominees ontdek ik dat zij beseffen te leven in een tijd waarin veel vertrouwde kaders weggevallen zijn, structuur die er was, zoals trouw in kerkgang en catechese, de aanwezigheid van ervaren ambtsdragers, een vanzelfsprekende participatie in het gemeenteleven. Die veranderingen raken ook de gemeenteleden. Je hebt alleen het Woord en dat kan onzeker maken, en tegelijk, het is voor een christen geen vreemde oefening om het te wagen met de beloften van God. Dat zie ik dan weer als winst voor de kerk vandaag. Zo De overdenkingen in dit bijbels dagboek bieden een boodschap voor ons geloofsleven en handreikingen voor het volgd door een verwerking in de vorm van een bezinnings-, gang met God en op herkenbare en alledaagse themas waarmen, zoals de besteding van onze tijd, conicten met onze medemens, de omgang met ons bezit, de relatie met onze naasten, ons gebed voor vervolgde christenen en vele andere themas. De Bijbel is het belangrijkste geschenk dat een mens in zijn leven kan krijgen. In dit boek is wijsheid tot de zaligheid te baar maakt. Zo wordt Gods Koninkrijk bevorderd. Het doel P.J. Vergunst 7 ds. C.H. Hogendoorn Februarids. J.M. Molenaar en ds. H.J.T. Lubbers Maartds. G.H. Kruijmerds. M.P.D. Barthds. L.W. den Boerdr. J.A. van den Bergds. T. de Ridderds. C.H. Hogendoorn M \r: \r- \r \f; \r T \r:- \n1 januari Onze roots Het geslachtsregister van Jezus Christus, de Zoon van David, de Zoon M \r: \r Geslachtsregisters behoren niet tot de meest favoriete stukken uit de Bijbel. Wat doen deze lijsten in het Woord? Je kunt er bovendien een heel verkeerde kant mee op. Paulus waarschuwt Timotheüs ervoor mensen die zich eindeloos met geslachtsregisters bezighouden (1 Tim. 1:4). Toch heeft de Heilige Geest met het geslachtsregister bij Mattheüs een duidelijke bedoeling. Vertalen we de eerste woorden van vers 1 letterlijk, dan lezen we: boek van wording of boek van komt hierin duidelijk terug. Dat sprak de Joden, voor wie Mattheüs schreef, zeker aan. Hoe zit het nu met de schepping van Jezus Christus? Hij is werkelijk Méns geweest. Zoon van David, dat duidt op het nakomelingschap uit het huis van koning David. Zoon van Abraham, dat duidt op de vervulling van Gods belofte. In het eerste vers van het Mattheüsevangelie horen we het ruimhartige Evangelie dat de Heere Jezus, weliswaar voortgekomen uit het Joodse volk, tot een zegen wil zijn voor héél de wereld (Gen. 12:3). Waar liggen onze roots? Heet onze vader niet Adam? Het geslachtsregister is beslist geen lijst van heiligen. De Heere Jezus wilde geboren worden uit een geslacht van notoire zondaars. Daarom heet Hij ook Jezus, dat is Zaligmaker. Kun je voor jezelf de troost benoemen van het feit dat de Heere Jezus als Mens is voortgekomen uit zondige mensen? Breng dit vervolgens H E E R E . 2 januari J \t: \r \b- \r \f; M \r: \r- \n Zie, de maagd zal zwanger worden en een Zoon baren, en u zult Hem de naam Immanuel geven; vertaald betekent dat: God met ons. M \r: Whats in a name? vroeg de Engelse toneelschrijver William Shakespeare ooit. Wat zegt een naam? In feite meestal niets. In de Bijbel is dat anders. Namen drukken dikwijls op treffende wijze het karakter uit. Denk bijvoorbeeld aan de naam Jakob. Hielenlichter, bedrieger! Scherper kon zijn persoonlijkheid niet getekend worden. De namen die God draagt, onthullen Zijn wezen. Hetzelfde geldt voor de Zoon. Maria men. De engel geeft er meteen de vertaling bij: God met ons. Wie aandachtig luistert, hóórt het wonder. Zo was het ooit, ter voor te doen. Wie is nooit eens bang hierdoor meegesleurd te worden? Zullen jij, zullen wij, standhouden? Hoor, jou wordt een Naam gegeven. Meer nog: de Naam wil aan voorhoofden verzegeld zijn. Maria en Jozef mogen Hem een naam geven. U zult Hem de naam Immanuel geven. Hoe noem jij Hem? Noodzakelijk is wel dat de Naam Immanuel (door)vertaald wordt in jouw concrete leven. God met ons. In het guldentijdperk was het een bekend randschrift op Nederlandse munten: God zij met ons. Tegenwoordig (alleen) nog op het Nederlandse twee-eurostuk. Belangrijker is dat het God met ons over heel je leven heen geschreven is. 11 M : \r- \r; P \t:- \r \n3 januari Neem mijn zilver en mijn goud En toen zij in het huis kwamen, vonden zij het Kind met Maria, Zijn moeder, en zij vielen neer en aanbaden Het. Zij openden hun schat-kisten en brachten Hem geschenken: goud en wierook en mirre. M : \r \r In de uitleg van het verhaal over de wijzen zijn wonderlijke gissingen gedaan. Er werden namen gegeven aan de, wat ken). Anderen zagen in de wijzen een vertegenwoordiging van alle rassen en volken die zich voor het Kind Jezus (ooit) zullen buigen (Ps. 72:8-11). Hoe mooi gevonden ook, Mattheüs formuleert even kort als krachtig. leid. In het huis waar het Kind met Maria en Jozef verblijft, vindt een ontroerend tafereel plaats. De wijzen gaan door de knieën. Laten we bedenken dat deze magiërs in het Oude Testament door God vervloekt waren (Deut. 18:9-14). Nu aanbidden uitgerekend zíj het Kind Jezus. De schatkisten gaan open. Goud, wierook en mirre worden aan Zíjn voeten gelegd. Let erop dat de geschenken nadrukkelijk aan het Kínd gegeven worden! Een beloftevol gebaar. Dit Kind zal eens uit alle volken, rassen en naties bijeenbrengen en eens zal alle knie zich voor Hem buigen. Wat is dit Kind jou waard? Hoeveel van jouw zilver en van jouw goud mag Hij hebben? Let dan niet alleen op de giften voor de kerk en het Welk goud of zilver kun je Hem vandaag ten offer brengen? 12 M : \r- \r; J \r: \r \n- \r \t; 4 januari Rouw in Rama Een stem is in Rama gehoord, geklaag, gejammer en veel gekerm; Rachel huilde over haar kinderen, en wilde niet vertroost worden, omdat zij er niet meer zijn. M : \r Van meet af aan maakt Mattheüs duidelijk dat het Kind van Bethlehem ook diep verzet en vijandschap oproept. In schril contrast met de aanbidding van de wijzen staat de furieuze haat van koning Herodes. Zodra hij merkt dat hij bedrogen is (vs. 16), laat hij de kinderen van twee jaar en jonger in Bethlehem en de directe omgeving doden. Onvoorstelbaar leed wordt vaders en moeders aangedaan. De evangelist ziet er de vervulling in van de profetie uit Jeremia 31. Op het eerste gezicht is deze verbinding lastig te leggen. In de tijd van de profeet Jeremia gaat het om de ballingschap waarin het tweestammenrijk werd gevoerd. Jozef en Benjamin, de twee zonen van Rachel, worden vanuit Rama naar Babel gevoerd (Jer. 40:1). De belofte was echter dat de kinderen van Rachel zullen terugkeren (Jer. 31:16-17). Een grote steun en houvast voor al de moeders in Israël die, alle eeuwen door, hun kinderen gedeporteerd, geëxecuteerd en vergast zagen worden. Zo gezien loopt er een lijn van het Oude naar het Nieuwe Testament en van daaruit ook naar vandaag. De vijandschap van welke moderne Herodes dan ook, die zich afreageert op Gods kinderen, heeft niet het Bid vandaag meer dan anders voor het Joodse volk en voor de broeders en zusters uit de vervolgde kerk. Hoe kun je (meer) betrok 13 M : \r- \r; \r \r: \t- \r5 januari Bekering en boeteIn die dagen trad Johannes de Doper op en hij predikte in de woesjn van Judea, en zei: Bekeer u, want het Koninkrijk der hemelen is nabij-gekomen. M : \r- Johannes de Doper is de wegbereider en heraut van de Heere Jezus. Hij is dat wel op een bijzondere manier. Je moet goed de Koning te zien. En toch is hij het werkelijk (11:7-11). In de woestijn van Judea klinkt de prediking over het Koninkrijk der hemelen. Het kan niet anders of hier hebben de Joodse oren zich gespitst. Onder de term Koninkrijk der hemelen verstond men toentertijd de beloftevolle toekomst die de Israël zou geven. Was dat nu werkelijk (en eindelijk!) nabijgekomen? Het lijkt te mooi om waar te zijn. De wijze ders echter diep geschokt hebben. Johannes is vol ernst. Bekeer u! Moesten zij zich bekeren? Zij waren toch Abrahams kinderen (vs. 9)? Johannes is ook concreet; bekering raakt aan het dagelijks leven. Nog sterker: zij moesten gedóópt worden! Dat zal de Joodse hoorders ongehoord in de oren hebben geklonken. Ze rijk in het dagelijks leven gestalte dient te krijgen. Bekering is bij uitstek een verbondswoord. Bekering is bovendien een werkwoord. Het staat immers in de tegenwoordige tijd. Ga eens na welke concrete zaken in jouw dagelijks leven bekering 14 6 januari M : \r- \r \t Een open hemel En nadat Jezus gedoopt was, kwam Hij meteen op uit het water; en zie, de hemelen werden voor Hem geopend, en Hij zag de Geest van God als een duif neerdalen en op Zich komen. M : \rweest. De door hem aangekondigde Koning (3:2) en Wereldrechter (3:12) voegt Zich in de rij van zondaars die gedoopt willen worden. Het zal in het vervolg van het Evangelie steeds weer blijken: deze Koning is Knecht, de Heerser is aller Dienaar. Johannes protesteert aanvankelijk tegen deze gang van zaken, maar Jezus zet door (3:14-15). Nu blijkt juist tigt er de aandacht op dat de Heere Jezus meteen uit het water opkomt. Veelbetekenend! Andere dopelingen bleven in het water staan om hun zonden te belijden (Mark. 1:5). Dat is voor Hem niet nodig! Bovendien gaat de hemel boven Jezus open en ziet Hij de Geest van God op Zich neerdalen. Een hemelse bevestiging van Zijn goddelijke roeping en bekwaammaking voor Zijn taak op aarde. De Heilige Geest als een duif, een offerduif. Let nog even op die open hemel boven Jezus. Voor Hém gaat de hemel open, noteert de evangelist nadrukkelijk. Hij wordt nog niet opgenomen in de hemel. Dat volgt later. Hij blijft op aarde om voor mensen, voor wie de hemel potdicht De Heilige Geest als een duif. Een treffende symboliek: de offerduif. Wat heeft de Heilige Geest met de lijdensweg van Christus te maken (zie Hebr. 9:14)? 15 M \f: \r- \r \r; H \f: \r \f- \r; 7 januari Verzocht in de woestijnToen werd Jezus door de Geest weggeleid naar de woesjn om verzocht te worden door de duivel. M \f: \r Meteen na de doop volgt de verzoeking in de woestijn. Mattheüs vestigt, méér dan de andere evangelisten, de aandacht op het feit dat de verzoekingen direct na de doop plaatsvinden. Veertig dagen in de woestijn. Het moet de Joodse lezers meteen opgevallen zijn. De Heere Jezus gaat de weg van Zijn volk; veertig jaren in de woestijn na de uittocht (2:14-15). Met andere woorden: de Heere Jezus gaat alles overdoen, heel de weg opnieuw lopen. Dat is noodzakelijk, anders zou de zaligheid maar een halve zaligheid zijn. Bovendien zien we erin dat heel het aardse leven van de Heien antwoord 37). Het moet ook duidelijk zijn dat de strijd van de Heere Jezus een geestelijke strijd is. In de woestijn staat het rijk van de duisternis diametraal tegenover het rijk van het Licht. De duivel wil er alles aan doen Hem de weg naar het kruis te blokkeren. Nu zijn deze verzoekingen geen krachtmeting met onzekere aoop (H. Ridderbos). Voor ons biedt dit gedeelte troost en aansporing. De troost is dat Hij in alle dingen verzocht is geweest. Net als wij (Hebr. 4:14-16). Sta daarom niet ongewapend in het leven Hoe weert de Heere Jezus de verzoekingen af (4:4, 7 en 10)? Welke