Voorwoord Waarom toewijding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarom vaders? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wie ben ik als vader? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe was jouw vader? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . God als Vader? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoe ben ik een goede man voor mijn vrouw? . . . . . . . . . Waarom vriendschappen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wat laat je na? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nawoord Binnenwerk Daddycation_Opmaak 1 19-05-20 12:16 Pagina 5 is het Engelse woord voor toewijding. is het Engelse woord voor papa. is dus een zelfbedacht woord. Een samenvoeging vantwee woorden die, naar mijn mening, ontzettend veel met elkaar temaken hebben. Sterker nog, om echt een goede vader te zijn moet jetoegewijd zijn. Het is onlosmakelijk met elkaar verbonden. Net zoalsserieuze onderwerpen en flauwe grappen. Tijdens het schrijfproces van dit boek overleed mijn vader Klaas Kornelis van der Leij. Er is bijna geen betere manier om dit boek aanhem op te dragen dan met een flauwe woordgrap. Want hoe suf ik alstiener zijn grapjes ook vond, nu baal ik dat ik er toen niet meer vangenoten heb. Dit boek gaat over hoe wij als vaders allemaal iets gemeen hebben. Namelijk onze zoektocht naar onze identiteit. Een cruciaal onderdeelvan die identiteit is het vaderschap, maar deze expeditie naar het hoeis wel nieuw. En anders per vader, per kind en per omgeving. Daardoor maken we fouten. Veel fouten. En toch blijven we doorgaanen ons ontwikkelen. Gelukkig maar. Als ik iets heb geleerd van mijn vader, dan is dat wel de zoektocht naarhet positieve. Verhalen, humor en kwetsbaarheid zijn eigenschappendie wij als vaders nodig hebben om te overleven. Laat je als lezer dus inspireren, motiveren ? en misschien zelfs irrite-ren? Het gaat mij er namelijk niet om dat je het met mij eens bent, maar vooral dat je getriggerd wordt om het onderwerp vaderschapuiterst serieus te nemen. Dus ? 7 Binnenwerk Daddycation_Opmaak 1 19-05-20 12:16 Pagina 7 1 Waarom toewijding? A ls vader wil je graag het beste voor je kind. Dat is een stelling die voor de meeste mensen opgaat. Tenminste, daar ga ik vanuit. Dathoor ik namelijk op de televisie, dat lees ik in boeken en dat merk ikin gesprekken met vrienden en collega? s, als het gaat om kinderen enopvoeding. Artiesten die tijdens een talkshow beginnen te huilen alsze het over hun kinderen hebben. Films waarin een vader alles op alleszet om zijn dochter te redden met behulp van een special set of skills Maar ook in gesprekken met vrienden hoor ik ineens over completecarri? reswitches ter wille van het kind. Om maar een paar voorbeel-den te noemen. Hoe deze liefde zich in het echt uit, is een ander verhaal. In de tijd vande Tweede Wereldoorlog en de eeuwen daarvoor had je niet zoveelkeuze in opvoedingsstijlen. Het land moest hersteld worden, erwaren geen individuele dromen. Het land had vooral baat bij goedeburgers. Dus voedde iedereen zijn of haar kinderen op om te voldoenaan dat beeld. Maar tegenwoordig zie je door de bomen het bos nietmeer. Het lijkt wel of ieder gezin zijn eigen gewoontes, tradities, regels en visie bepaalt wat betreft de opvoeding en ontwikkeling van Vandaag de dag heb je in het westen bijvoorbeeld opvoedingsstijlendie alle verantwoordelijkheden bij de kinderen leggen. Kinderen wor-den hierbij gezien als autonome wezens, die zelf mogen bepalen hoeze zich ontwikkelen, waarin en wanneer. Andere ouders kiezen voor 8 Binnenwerk Daddycation_Opmaak 1 19-05-20 12:16 Pagina 8 rust, reinheid en regelmaat. Lekker veel structuur zorgt ervoor dat jekind precies weet waar het aan toe is. Tussen die twee uitersten zitnog een heel scala aan stijlen qua opvoeding. Nu hoef ik gelukkig geen mening te geven over deze verschillendestijlen, met de nadruk op gelukkig. Ik brand me er niet aan. En wel omde volgende reden. Goed of fout? Ik ben nogal een bangerik, en met name als het gaat om kritiek. En alsje ergens kritiek op krijgt, dan is het wel op je manier van opvoeden. Dus dit onderwerp vermijd ik graag! Vanaf het moment dat je kin-deren krijgt en daarmee een ouder wordt, heb je ineens een nieuwgespreksonderwerp op elke verjaardag en ieder ander feest waarvoorje wordt uitgenodigd. Heel leuk, maar soms ook heel pittig. Want jemerkt al snel dat iedereen het opvoeden anders lijkt te doen. Daarkomt in mijn geval nog bij dat ik een persoonlijkheid heb die alles opzichzelf betrekt en na elk gesprek met andere ouders denkt: ? Ben iknou echt zo slecht bezig? ? Zelf heb ik twee zoontjes. De oudste is op dit moment van schrijvenvijf jaar en de jongste is twee. Isac, de oudste, was vanaf het momentdat hij geboren werd graag wakker. Veel wakker. Daarnaast leek hijook de enige op de wereld die immuun was voor de zwaartekracht. Zodra je dat jongetje op zijn matras neerlegde, veerde hij weer over-eind met ongekende kracht. Misschien kun jij je nog herinneren dat je tijdens natuurkunde tweemagneten tegen elkaar moest zien te krijgen met dezelfde polen? Ontzettend interessant en leuk als je in de brugklas dat fenomeenontdekt. Minder leuk is het als ditzelfde natuurkundig verschijnselzich voordoet in het bed van je baby om twee uur ? s nachts. Als het nueenmalig was, zou het nog meevallen, maar deze jongen had me tocheen doorzettingsvermogen! Natuurlijk heeft elke ouder te maken met slaaptekort. Sterker nog:slaapschuld. Als je pech hebt, sta je qua slaap flink in het rood (ter 9 Binnenwerk Daddycation_Opmaak 1 19-05-20 12:16 Pagina 9 voorbereiding van alle nog-niet-vaders die dit boek lezen: ik heb jegewaarschuwd). Overdag sliep de kleine man al helemaal niet goed inzijn bedje, dus kozen wij ervoor om een draagdoek te gaan gebruiken. Google vertelde mij dat draagdoeken ook erg goed zouden zijn voorde binding tussen ouder en kind. Win-win, dacht ik. Vaders staan al1-0 achter qua binding vergeleken met moeders, aangezien het pasge-boren wondertje niet in hun lichaam is gegroeid en ze qua bevallingook niet veel pijn hebben hoeven lijden. Ik ben dat dus gaan doen. Dragen. Het was fantastisch! De knoop zatnog maar net in de doek, of de oogjes vielen dicht. Yes! Ik kan ietsbetekenen voor die kleine! Hij slaapt! Heerlijk, wat een rust. Wat eengenot dat zo? n klein mensje zich in alle geborgenheid tegen je aan-drukt en in slaap valt. Dit werd onze nieuwe opvoedingsstijl. Dicht-bij je dragen. Luisteren naar de behoeftes van je kind. Borstvoedinggeven op verzoek ? tenminste, mijn vrouw Berdien dan; ik kan veel, maar zoiets wonderlijks heb ik nog nooit gedaan. Je kind oppakkenals het huilt ? s nachts, en dat soort opvoedingskeuzes. Daar sta je dan als draagdoekpapa, in de wachtkamer van het consul-tatiebureau. Voor de nog-niet-papa? s even een korte uitleg wat eenconsultatiebureau is. Dat is een plek waar je naartoe moet met je kind, zodat ze kunnen zien hoe het met je kind gaat. Het is een plek waar jekind gemeten wordt en gewogen. Je kind wordt zonder kleertjes op deweegschaal gelegd, maar eigenlijk word jij als ouder stiekem gewogen. Als iemand zich naakt heeft gevoeld bij het consultatiebureau, danwas ik dat wel. Tuurlijk, alles met de beste bedoelingen van die lieve mensen. Maar erwaren zoveel andere afspraken die ik graag zou hebben gemaakt ronddie tijd. Bijvoorbeeld om wat te drinken en kletsen met vrienden. Dingen waarvan ik energie zou krijgen en waardoor ik zou wordenopgebouwd, vooral in deze hectische tijd. Naar het consultatiebureaugaan was voor mij het tegenovergestelde. De plek waar ik te horenkreeg dat mijn kind te lang was voor zijn leeftijd, waarop ik vervol- 10 Binnenwerk Daddycation_Opmaak 1 19-05-20 12:16 Pagina 10 gens dan heel lang werd aangekeken, waardoor ik het gevoel kreeg datdat mijn schuld was. Heel bijzonder. Afijn, op die plek kregen we te horen dat het heel logisch was dat wehem in de doek deden, maar ? dat was eigenlijk niet zo goed. Eigenlijkmoest dat toch anders. ? Misschien moet je hem toch maar laten huilen. Gewoon een paar nachten doorzetten, dan wordt hij vanzelf moe. ? Dat hebben we geweten. Kort daarop hebben we die negeertactiekgeprobeerd. Het luchtalarm ging af midden in de nacht, en wij hiel-den ons stil. Isac zijn longen leken onvermoeibaar. Ik kon het nietover mijn hart verkrijgen hem helemaal alleen te laten liggen, dus iksliep bij de kleine op de kamer en ging de techniek ? oppakken neerleg-gen? toepassen. Is dat een techniek? Ja, dat is een techniek! Wel troos-ten, maar niet praten, en oogcontact vermijden. Daar sta je dan op de koude kinderkamer in je onderbroek te bibberenbij de wieg van je kind. En maar bidden dat het huilen en krijsenophoudt. Nou ja, bidden ? smeken eerder! Ik heb God aangeroepenalsof de wereld ten einde liep. Ik heb dealtjes met God proberen tesluiten van heb ik jou daar. ? Ik zal nooit meer om iets vragen in mijnhele leven, als hij nu maar gewoon gaat slapen. ? Uren gingen voorbij en inmiddels was het drie uur in de nacht ? ofochtend, het is maar hoe je het ervaart. Toen werd er ineens op dedeur geklopt. De voordeur, wel te verstaan. Oh, dank U God! Bent Udit? Is dit een antwoord op mijn smeken? Nee ? het was de buur-vrouw. Of alles ok? was en of ze de ambulance moest bellen, want ditklonk wel heel heftig. Dus ? Daarna hebben we dit nooit weer geprobeerd. Zwak? Misschienwel. Voor ons voelde het gewoon niet goed. Heb ik daarmee een oordeel over ouders die het wel op deze manierdoen? Nee. Misschien ben ik wel een tikkeltje jaloers dat die oudersblijkbaar wel een vrijstaand huis hebben zonder buren, of een kindmet een zeer engelachtig huiltje dat niet door merg en been gaat. Maar even zonder alle gekheid, het is heel wat. Alleen al het zorgenvoor een kind is hard werken, maar het ook nog eens goed willen doenmaakt het twee keer zo zwaar. 11 Binnenwerk Daddycation_Opmaak 1 19-05-20 12:16 Pagina 11 We ontdekten al vrij vroeg dat er geen juiste opvoedingsmethode lijktte zijn. Sommige experts zeggen dat je een baby de eerste zes maan-den van zijn of haar leven niet kan verwennen. Anderen zeggen dat jedirect vanaf het begin al zoveel mogelijk behoeftes de kop in moetdrukken. En voor je het weet heb je een kamp gekozen. Niet bewust. Je wist niet eens dat je een kamp kon kiezen. Maar ineens hoor je bij eentype ouders. Kamp Tussen-je-in-laten-slapen versus kamp Oordoppen. Kamp Draagdoek versus kamp -achtige-kinderwagen. Blijkbaar waren wij door onze keuzes een soort hippies geworden. Enaangezien ik een baard heb en graag koffie drink (dat laatste had ikoverigens extreem hard nodig), heetten we al snel ? hipster-ouders? . Alleen die naam al! Daar zat toch een soort oordeel in. Zelfs al waar-want ik heb nog nooit een lelijke hipster gezien in mijn beleving. Maar toch proefde ik een soort veroordeling. Andersom ging ik gek genoeg ook anderen veroordelen. Want ja, ikben mens. Als iemand mij onzeker maakt, dan is mijn reactie daaropdat ik mijzelf ga vergelijken met mensen die nog raardere keuzesmaken. Als jij niet de zondebok wilt zijn, dan zorg je ervoor datiemand anders dat wordt. Herkenbaar? Camp Daddycation Maar juist dat wil ik niet. Wij als vaders (en moeders die stiekem wil-len lezen waar dit boek over gaat) zitten in hetzelfde schuitje. Wij wil-len het beste voor ons kind, maar eigenlijk doen we allemaal maarwat. In plaats van elkaar belachelijk te maken, moeten we een eenheidvormen. Een eenheid van vaders die kunnen toegeven dat ze niet allesweten, maar wel ? ? n ding gemeen hebben: toewijding! Ik hoop dat er een generatie vaders opstaat die in staat is anderevaders te helpen en te ondersteunen in volharding. Die zeggen: ? Jaman, het is zwaar en ik weet vaak ook niet wat ik moet doen, maar ikhou vol!? Vlucht niet in je werk, vlucht niet naar die collega die weltijd voor je maakt, vlucht niet in je telefoon die inmiddels zo ? smart? is dat die jou beter lijkt te begrijpen dan je eigen vrouw. Kom hier, 12 Binnenwerk Daddycation_Opmaak 1 19-05-20 12:16 Pagina 12