Geloven met plezier

Inhoudsopgave Bijbel, geloof en doop Rituelen en samen vieren Veertigdagentijd en Pasen ontwikkeling van je kind Samen verder met geloofs opvoeding Nieuw jaar, nieuw leven Muziek opvoeden met geloof Natuur Advent en Kerst voorwoord Hemelvaart en Pinksteren 17 64 52 99 9 110 41 88 6 28 76 4 joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 3 07-04-16 14:14

Bijbel, geloof en doop joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 17 07-04-16 14:14

geloven met plezier 18 Bijbel, geloof en doop De Bijbel: veel volwassenen vinden het al een moeilijk boek en voor kinderen is het al helemaal geen eenvoudige kost. Het boek is een bijzondere verzame- ling verhalen, liedteksten, spreuken, geslachtsregisters, leefregels, visioenen en wonderen. Hoe en waar begin je om er iets van met je kind te delen? Ge- lukkig bestaan er kinderbijbels, die een selectie van de bijbelverhalen geschikt hebben gemaakt om met je kind te lezen. Dat is een mooi begin. Maar het christelijk geloof is meer dan het kennen van wat bijbelverhalen. Minstens zo belangrijk als verhalenkennis, is de betekenis ervan voor hun eigen leven. Vragen als ‘Wie is God en hoe herken ik hem in mijn leven?’, ‘Wat leerde Jezus ons?’, ‘Wat heeft de doop te maken met het dagelijks leven?’ zijn belangrijke vragen die een antwoord verdienen. Net als bij andere opvoedingskwesties, reik jij ook hier als ouder jouw ant- woorden aan. Dit kun je op verschillende manieren doen. Je kunt je kind vertellen wat de Bijbel, het geloof en de doop voor jou betekenen. Maar ook door simpelweg je leven te leven, laat je zien waar jij voor staat: de keuzes die jij maakt, de dingen waardoor jij je laat raken en laat leiden. Een prima vertrekpunt om van daaruit met je kind samen op zoek te gaan naar zijn ei- gen antwoorden. Bijbel, geloof en doop joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 18 07-04-16 14:14

JAAR geloven met plezier 19 Bijbel, geloof en doop 0-4 Vertel je kind in een paar steekwoorden wie God voor jou is. Vertel waar (jij denkt dat) hij is. Daar kun je over beginnen als God al onderwerp van gesprek is, maar het kan ook als er sprake is van verdriet, angst, of juist vrolijkheid en dankbaarheid. Als je merkt dat je kind bang is om alleen in bed te slapen, zou je kunnen zeggen: ‘God wil je troosten als je verdriet hebt, beschermen als je bang bent. Hij is bij je, ook al kun je hem niet zien. God is de liefde, rust en blijdschap in je hart.’ Bij een ruzie, waarbij het aankomt op het samen goedmaken, kun je Jezus noemen die graag vrede wil voor alle mensen. Galaten 5:22-26 De kinderbijbel is voor een baby of dreumes nog wat hoog gegrepen, maar ook aan de allerjongsten kun je christelijke verhalen vertellen. Er bestaan heel veel geschikte boekjes voor kinderen tussen de 0 en 4 jaar: met veel prenten, weinig/ geen woorden, maar wel met een verhaal, dat jij in je eigen woorden aan jouw kind kunt vertellen. Het is ook leuk en leerzaam om je kind het verhaal zelf te laten vertellen aan de hand van de plaatjes. Start met een open vraag zoals: wat zie je hier? Psalm 78:1-4 1 2 joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 19 07-04-16 14:14

JAAR geloven met plezier 20 Bijbel, geloof en doop 0-4 Maak je eigen handomtrek op een vel papier. Schrijf de namen van je kind in de palm van de handafdruk. De tekening verwijst naar Gods handpalm, waarin wij onuitwisbaar staan gegrift. God vergeet je nooit. Bewaar deze handpalm in een mapje voor jouw kind. Jesaja 49:15-16 Maak een persoonlijk doopboekje. Zoek de spulletjes op die met de doop te maken hebben, zoals de liturgie en doopfoto’s. Het is ook mooi om de teksten van de gebeden, liedteksten en andere persoonlijke woorden uit de doopdienst hierin te schrijven. Was er aansluitend een feestje? Doe daar ook verslag van met tekst en/of foto’s. Grotere broers of zussen kunnen een mooie tekening in het boekje maken. 1 Korintiërs 12:13 Een bijbelverhaal kun je op speelse wijze actief laten beleven. Door iets te bouwen bijvoorbeeld, zoals de ark van Noach, of een tempel (hut in de tuin). Ook de allerkleinsten kunnen meedoen. Bijvoorbeeld met het verhaal van de toren van Babel. Er is niets leukers voor een dreumes om – na het bouwen van een toren – die weer helemaal in stukken te gooien. Vertel of lees tijdens het bouwen (een stukje van) het verhaal van de toren van Babel. Genesis 11:1-9 3 4 5 joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 20 07-04-16 14:14

Als o uder is het belangrijk dat je écht bent. joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 21 07-04-16 14:14

JAAR geloven met plezier 22 Bijbel, geloof en doop 5-8 67 8 Leer je kind het Onze Vader. Matteüs 6:9-13 Maak allebei (ouder en kind) een tekening of schilderij van de nieuwe hemel en aarde, waarop alles weer goed en nieuw zal zijn. Gebruik alle kleuren die je mooi vindt, en plak er materialen op die je creatie nog mooier maken, zoals glitters, knipsels, stofj es of dingetjes uit de tuin, zoals blaadjes, zand of bloemetjes. Openbaring 21:1-4 Ik zie, ik zie … Soms twijfelen we wel aan Gods bestaan. God zien we niet, maar hij is er echt! 1. Stop wat confetti in een onopgeblazen ballon. Vul daarna een fl es met ¼ liter water. Doe 1 theelepel zout in de fl es en roer dit goed door met een rietje. 2. Stop er een klein beetje citroensap bij en plaats dan de onopgeblazen ballon over de rand van de fl es. 3. Wacht tot de ballon wordt opgeblazen en je de confetti ziet twinkelen! Je zag de confetti eerst niet, maar die zit er dus wel in! Lucas 3:4b-6 joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 22 07-04-16 14:14

JAAR geloven met plezier 23 Bijbel, geloof en doop 5-8 9 10 Noteer de grappige, scherpe of opvallende uitspraken en vragen van je kind over geloof. Schrijf de datum erbij en bewaar ze in een schrift of mapje voor je kind; leuk voor later. Dit kun je jarenlang bijhouden. Lucas 2:41-50 Vier met elkaar de doopverjaardag: brand de doopkaars van je kind of een ander kaarsje. Maak er een klein ritueel van. Een ander kind (of een van de ouders) kan vragen: ‘Waarom steken we deze kaars aan?’ Ouder: ‘Omdat het vandaag … jaar geleden is dat … werd gedoopt.’ Kind (of andere ouder): ‘En wat betekent het dat … is gedoopt?’ De ouder geeft nu een eigen persoonlijk antwoord, waarin het eigen geloofsvertrouwen in de doop wordt uitgesproken. Handelingen 2:38-39 joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 23 07-04-16 14:14

Als je naar je kind co mmuniceert dat de wereld eng en gevaarlijk is, dan geef je je eigen angst do or. joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 24 07-04-16 14:14

9-12 JAAR geloven met plezier 25 Bijbel, geloof en doop 11 12 In veel bijbels zijn kaarten opgenomen, bijvoorbeeld van de reizen van Paulus. Bekijk samen met je kind eens een of enkele van die kaarten met een atlas ernaast. Hoe heten de landen op de kaart nu? Hoe groot zijn de afstanden? Reizen over land ging toen te voet of per lastdier. De zeeën werden bevaren met eenvoudige schepen zonder motor. Reizen was een intensieve, tijdrovende en riskante onderneming! Handelingen 27:1-8 Toen Jezus het Onze Vader aan de mensen leerde, vertelde hij dat bidden geen uiterlijk vertoon mag zijn. Je moet niet bidden om maar netjes, vroom en gehoorzaam over te ko- men op andere mensen. Ook is bidden niet het opsturen van oneindig lange verlanglijstjes naar God. Op onze verlanglijst- jes staan niet altijd dingen die goed zijn voor ons, ons leven en voor de mensen om ons heen. God weet wat goed is. En dat vinden we allemaal terug in het Onze Vader. Jezus leert ons bidden zodat we ons overgeven aan en leven naar Gods wil. Vertel je kind hoe en waarom Jezus het Onze Vader aan de mensen leerde. Matteüs 6:7-15 joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 25 07-04-16 14:14

9-12 JAAR geloven met plezier 26 Bijbel, geloof en doop 13 14 Jezus zei: wat je voor een ander deed, heb je voor mij gedaan. Dus als je een ziek mens verzorgd hebt, heb je eigenlijk mij verzorgd. Als je lief en hartelijk bent geweest voor asielzoekers, heb je liefde aan mij gegeven. Daarmee zegt Jezus eigenlijk: als je mij wilt volgen, wees dan goed voor andere mensen. Hoe kun je dat met je kind samen vormgeven? Kijk bijvoor- beeld eens naar je eigen straat of wijk. Zijn er mensen die je nog niet kent? Zijn er mensen alleen? Ziek? Hulpbehoevend? Probeer de komende weken eens een praatje te maken. Een tekening te geven. Een bloemetje of groenten uit eigen tuin te brengen. Gemeenschap vorm je samen, ook in je straat. Matteüs 25 Neem eens verschillende kinderbijbels (kijk ook in de biblio- theek voor exemplaren) en lees voor jezelf eens hetzelfde bijbelverhaal uit de verschillende bijbels. Ontdek de verschil- len. Wat wordt verteld? Wat wordt weggelaten? Hoe is het verhaal geformuleerd? Wat wordt benadrukt? Kijk ook eens naar de keuze in de verhalen die wel/niet in de verschillende kinderbijbels staan. Welke bijbel spreekt jou het meest aan om voor jouw kind te gebruiken? Matteüs 9:18-26, Marcus 5:21-43, Lucas 8:40-56 joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 26 07-04-16 14:14

9-12 JAAR geloven met plezier 27 Bijbel, geloof en doop 15 Maak met je kind een persoonlijk doophemd. Het doophemd is een hemd waarop je een symbool maakt dat voor jou past bij de doop. Wat betekent ‘gedoopt zijn’ voor jou? Welk geschenk van God heb jij met je doop gekregen? En welke verantwoordelijkheid draag je nu je gedoopt bent: voor anderen, voor de wereld, voor jezelf, voor God? Je doophemd herinnert je daaraan. Je kunt het hemd dragen onder je kleding, direct op de huid, waardoor jouw doopherinnering heel dicht bij je is. Je kunt het hemd (later) ook inlijsten en ophangen. Het doophemd verbeeldt dat je ‘bekleed bent met Christus’. Galaten 3:27 joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 27 07-04-16 14:14

To o n o o k vandaag weer interesse in je kind. joBWgelovenmetplezier(2eDRUK).indd 103 07-04-16 14:15