Gezond(e) kinderen krijgen

Birgit de Heij Gezond(e) kinderen krijgen volgens de orthomoleculaire voedingswijze MERWEBOEK | SLIEDRECHT Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 3

NUR 860/893 ISBN 978-90-5787-207-5 ©2021 Merweboek Elzenhof 173, 3363 HH Sliedrecht, tel. 0184-410224 www.merweboek.nl Redactie: Cassandra Rienstra Foto voorkant: www.viviennemagalie.com Foto achterzijde: Soraya Lossie Omslagontwerp: Olaf Binnendijk: www.grafilocus.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zondervoorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Auteur en uitgever houden zich echter niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolledigheden in dit boek. Deze uitgave vervangt geen medisch advies van een deskundige. Dit boek draag ik op aan mijn kleindochter Fabienne Johanna geboren 13 april 2020 Met de tweede naam is zij vernoemd naar haar beide omaÕs, wat een eer. Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 4

5 Inhoud Voorwoord 7 V——r de zwangerschap 9 Inleiding 9 Wat is er belangrijk? 10 Hormonen 10 Darmflora 13 Ontgiften 15 Ontstekingsremmende voeding 16 Omega 3 17 Eiwitten 17 Zink 18 Stress 19 Stress door voeding 20 Allergie en intolerantie 21 Wat is gezond? 22 Hoe stel je een gezonde maaltijd samen? 24 Ondersteuning van de voeding met basissuppletie 27 Epigenetica 29 Tijdens de zwangerschap 31 Inleiding 31 Extra aandacht voor de eiwitten 31 Extra aandacht voor omega 3 32 Bloedsuikerspiegel in balans 32 Welke suppletie is er extra nodig? 33 Obstipatie 37 Misselijkheid 37 Gewicht 37 Striae 38 Wat vermijden tijdens de zwangerschap? 38 Later afnavelen 38 Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 5

6 Na de zwangerschap tot het eerste jaar van de kleine 39 Inleiding 39 Borstvoeding 39 Voordelen borstvoeding 42 Moeder, let op jezelf 46 De kleine 46 Inentingen 47 Geel zien 49 Bijvoeding 50 Klachten bij kinderen 53 Persoonlijke ervaring van mijn schoondochter Dominique 56 Verschillende benamingen voor suiker 58 Verschillende benamingen voor suiker die de voedingsmiddelenindustrie gebruikt 61 Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 6

7 Voorwoord Wat is er mooier dan een boek schrijven met als centraal thema kinderen? Toch had ik dat niet in gedachten in de periode dat mijn eerste boek uitkwam in 2012. Mijn oudste zoon Frank was in 2001 tien jaar toen ik zelf de omslag maakte naar een orthomoleculair voedingspatroon om mijn gezondheid terug te krijgen en met succes. Frank, en ook mijn twee andere zonen Koen en Leon, zijn er mee opge- groeid, ze weten niet beter. Ik heb hen bewust gemaakt wat een verschil voeding kan maken. Dat we met voeding onze gezondheid be•nvloeden, daar zijn mijn eerste vier boeken op gebaseerd. Toen kwam de vraag van mijn uitgever Kees Bezemer om een boek over kinderen te schrijven Tegelijkertijd bleek mijn schoondochter zwanger te zijn. Mijn schoondochter heeft vanaf het begin dat zij Frank leerde kennen opengestaan voor een andere leefstijl. Beiden zijn hiermee op een gege- ven moment nog meer bewust aan de slag gegaan, met de gedachten een gezin te stichten. Kleindochter Fabienne is geboren in het voorjaar van 2020. Hoe mooi is dat? En nog mooier dat de conceptie en de zwangerschap zo soepel verlo- pen zijn. Een heel gezond meiske kwam op de wereld waar beide ouders zo blij mee zijn, en deze oma ook. Ik ben trots op dit jonge gezin, dat het heft in eigen handen nam en daar- mee zoveel invloed kan uitoefenen op het gezonde leven van deze baby. Wat wil je nog meer? Wat een liefde. Voor mij was dit weer een bewijs dat een gezonde leefstijl, met in het bij- zonder optimale voeding, zorgt voor een optimale gezond- heid. Tja, dat proces van zwanger worden, zwangerschap en de eerste periode van een baby heb ik zelf ook drie keer meege- maakt. Had ik maar geweten wat ik nu weet. Gelukkig heb- ben mijn schoondochter en zoon mijn kennis en ervaring toegepast en met een geweldig resultaat. Wat is er mooier dan gemakkelijk en spontaan zwanger worden, zonder klach- ten door de zwangerschap rollen, een natuurlijke bevalling ervaren, een gezonde baby krijgen, een fijne kraamtijd krij- Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 7

8 gen en genieten van de kleine die goed groeit. Genoeg rede- nen dus om een boek hierover te schrijven. Om een handrei- king te geven, de kennis te mogen delen. Het is echter wel zo dat het proces al veel eerder start dan het moment van con- ceptie. Jaren voordat er sprake is van kinderen, is het bewust bezig zijn met de leefstijl een punt van aandacht. Waarom? Omdat de gezondheid van de kinderen afhangt van het wel- zijn van de aanstaande ouders en zelfs grootouders. En het gaat dan zeer zeker niet alleen om de aanstaande moe- der. De gezondheid van zowel de vrouw als de man zijn cruci- aal om gezond zwanger te worden, zwanger te zijn en pro- bleemloos kinderen te baren. Hoe meer gezonde bouwstof- fen de aanstaande ouders tot zich nemen, hoe groter de kans op gezonde kinderen. Vaak wordt de aandacht gelegd bij de vrouw, tenslotte draagt de aanstaande moeder de foetus. Maar vergeet niet dat de aanstaande vader het zaad levert. De kwali- teit van het zaad is heel erg belangrijk, voor zowel het zwan- ger kunnen worden als voor de gezondheid van het kindje. Zwanger worden doe je samen! Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 8

9 V——r de zwangerschap Inleiding Het is super fijn dat bij een kinderwens de bevruchting zon- der problemen lukt en dat de zwangerschap soepel verloopt. Zwanger zijn is tenslotte een gezond proces. Als de gedachten er zijn om ouders te worden, dan is dat het moment om bewust te zijn dat we het lichaam daar klaar voor mogen maken. Dat geldt niet alleen voor de vrouw. Ook de man zal jaren voorafgaand aan de conceptie, zijn leefstijl in ogenschouw moeten nemen. De kwaliteit van het zaad, de mate van activiteit en beweeglijkheid zijn uiterst belangrijk voor de bevruchting van de eicel. Ook dit zaad heeft dus de juiste bouwstoffen, voeding en omstandigheden nodig en zo min mogelijk gifstoffen. Pas nadenken over je gezondheid op het moment dat de kin- derwens zich aandient, is aan de late kant. Jaren van te voren de leefstijl aanpassen is de basis (om de kans te vergroten) in gezonde conditie kinderen te krijgen en gezonde kinderen te krijgen. Een aantal redenen om van te voren gezond te gaan leven: ¥ om de conceptie natuurlijk te laten verlopen ¥ om zwangerschapskwalen te voorkomen of te verminde- ren ¥ om een prettige zwangerschap te ervaren ¥ om de kans op een gezonde baby aanzienlijk te vergroten ¥ om voldoende energie te hebben en te genieten van het wonder dat een zwangerschap is ¥ om de weerstand van moeder en kind te verhogen ¥ om de vrouw tijdens haar bevalling en het herstel daarna te ondersteunen zodat beiden daarmee een heerlijke tijd tegemoet kunnen gaan Dit gaat niet zo maar, daar is tijd voor nodig. Een optimale voorbereiding zorgt uiteindelijk voor een mooi resultaat. Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 9

10 Daarnaast worden beide ouders mentaal sterker, ook dat geef je door aan de kleine. En de eerste periode met een baby vraagt veel van prille ouders, de mentale weerstand is door een gezonde leefstijl ook groter. Wat is er belangrijk? ¥Beweging, geen overgewicht. Let er wel op dat bij extreem sporten het lichaam verzuurt. ¥Darmen op orde krijgen en houden, zodat straks bij de kleine bijvoorbeeld eczeem en darmkrampjes niet of min- der voorkomen. ¥Ontgiften, ook van de pil en medicatie inclusief pijnstil- lers, en vervuiling voorkomen. Uiteraard stoppen met ro- ken en heel beperkt alcohol drinken. Maar denk ook aan cosmetica, schoonmaakmiddelen, wasmiddelen, geur- en kleurstoffen, weekmakers, plastics en dergelijke. ¥De mobiele telefoon niet in de broekzak dragen, ook niet Ôs nachts naast het bed leggen. ¥Stressbeheersing. Van stress van het werk, financi‘le stress, mentale stress, oxidatieve stress tot aan stress door voeding. Deze voeding wordt verderop besproken. ¥Voldoende rust en goede slaapkwaliteit. Bij onregelmatige werkdiensten is de slaapkwaliteit vaak al minder, dan is aandacht voor een van de andere aspecten raadzaam en dat kan dan zeer zeker de voeding zijn. Dit heb je tenslot- te zelf in de hand. Hormonen Hormonen zijn nodig voor het hele proces van zwanger wor- den, de voorbereiding van de baarmoeder, de zwangerschap tot aan de borstvoeding. Van de geslachtshormonen zoals oestrogeen (daar zijn meerdere vormen van), progesteron of testosteron heeft men over het algemeen wel eens over ge- hoord. Het Follikel Stimulerend Hormoon (FSH) is een hor- moon dat minder bekend is. Het stimuleert de eierstokken tot ontwikkeling en rijping van follikels met eicellen en zorgt voor de eisprong, maar stimuleert bij de man ook de vor- ming van zaadcellen. Het hormoon oxytocine wordt ook wel een neurotransmitter genoemd. Zowel hormonen als neurotransmitters zijn regel- Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 10

11 stoffen. Deze regelstof oxytocine stimuleert de spieren in de baarmoeder bij de geboorte en stimuleert de melkklieren zodat de melkreflex op gang komt. Het hormoon prolactine stimuleert de vorming van de melkklieren en de melkproduc- tie. Om al deze processen bij vrouw Žn man goed te laten ver- lopen is aandacht voor de hormonen van essentieel belang. Ook al v——r het tijdstip van bevruchting is het belangrijk dat hormonen in balans zijn. Dan is namelijk ook de menstruatie regelmatig en niet overvloedig of amper aanwezig. En bij de mannen het testosteron in de juiste hoeveelheid aanwezig. Echter alle hormonen, dus ook de geslachtshormonen, staan onder invloed van ons stresshormoon cortisol en het hor- moon insuline dat de bloedsuiker regelt. Indien een van de twee of beiden uit balans zijn, heeft dat gevolgen voor alle andere hormonen, zowel bij de man als bij de vrouw. Het volgende voorbeeld geeft een idee van de samenhang van hormonen. Het hormoon progesteron bereidt de uterus voor op innesteling van de embryo, houdt de zwangerschap in stand en handhaaft het uterusslijmvlies. Echter bij een teveel aan insuline blokkeert het hormoon progesteron! Dus naast stressbeheersing is het zeer belangrijk om naar de bloedsuikerspiegel te kijken. Voeding die daar vooral invloed op heeft is: suiker, alcohol, frisdrank, vruchtensappen, geraf- fineerde voeding, grote hoeveelheden brood, pasta en derge- lijke. Eiwitten en vetten/oli‘n hebben geen invloed op het hormoon insuline. Wanneer de hormonen in balans zijn, is de kans op een si- naasappelhuid (cellulite) tijdens de zwangerschap gering. Dit wordt veroorzaakt door een teveel aan het hormoon oestro- geen. Het gaat hierbij niet alleen om de hormonen in het lichaam maar ook de hormonen die we van buitenaf binnen- krijgen. Denk daarbij aan veel zuivel, vlees maar zeer zeker ook aan oestrogeenachtige stoffen die wij bijvoorbeeld bin- nen krijgen door cosmetica, schoonmaakmiddelen, plastics en dergelijke. Deze vorm van oestrogeen noemen we xeno-oestrogenen. Het zijn pseudo-hormonen die hormoon verstorend werken. UV-filters, ofwel zonneblokkers, zijn een voorbeeld van xeno- Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 11

12 oestrogenen. Zonneblokkers zijn stoffen die ultraviolet A en B licht absorberen of terugkaatsen. Ze worden verwerkt in zonnebrandolie, cosmetica maar ook in plastic verpakkingen. Dat doet men om te voorkomen dat de geur en kleur van het product, ook voedingsmiddelen, worden aangetast door het licht. De toxische effecten van deze zonneblokkers kunnen zorgen voor hormonale stoornissen, vruchtbaarheidsproble- men of ontwikkelingsstoornissen bij babyÕs. Teveel oestrogeen, ook xeno-oestrogeen dus, maakt het bin- dweefsel losser en slaat daardoor meer water en vet op. Vrouwelijke vetcellen kunnen hun omvang tot 200 maal ver- groten. Minder doorbloeding, slechter transport van afval- stoffen en belemmering van lymfeafvoer zijn dan het gevolg. Bij de mannen kan het hormoon testosteron door insuline omgezet worden naar oestrogeen. Buikvet kan een teken van een teveel aan oestrogeen zijn. Wat kunnen beide partners doen om te zorgen dat er niet te- veel actief oestrogeen ontstaat? ¥Zorg voor een gezonde darmflora, anders komt gebonden oestrogeen weer vrij, de darmbacteri‘n Lactobacillen rem- men dit. ¥Eet volop groente, vezels van groenten helpen om oestro- geen te verwijderen. ¥Zorg voor een goed gewicht. ¥Zorg voor een constante bloedsuikerspiegel ofwel maak niet te veel insuline aan. ¥Gebruik beperkt vlees en andere dierlijke vetten. ¥Gebruik geen melk en weinig andere zuivelproducten. ¥Zorg voor voldoende beweging. ¥Zorg voor regelmaat wat betreft dag- en nachtritme. ¥Zorg dat deze voeding in het eetpatroon zit: lijnzaad, se- samzaad, verse peulvruchten zoals sperziebonen, taugŽ, okra, pompoen en pompoenpitten, pistache noten, walno- ten, shiitake, oesterzwammen, bessen en groenten. Deze zogenaamde fyto-oestrogenen zorgen dat een teveel aan oestrogeen wordt afgebroken in de lever. ¥Zorg dat de volgende voeding regelmatig in het voedings- patroon voorkomt: selderie, munt, brandnetel, groene Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 12

13 thee, druiven, citrusvruchten, peterselie, kamille, extra vierge olijfolie. De plantenstoffen in deze voeding zorgen voor een goede werking van het enzym aromatase wat het oestrogeen op goed niveau houdt. ¥Vermijd pseudo-hormonen die de hormoonwerking ver- storen, zoals de pil, medicatie, plastic verzachters, pestici- den, chemicali‘n in tandpasta, wasmiddelen, cosmetica en dergelijke. Houd er ook rekening mee als je stopt met de anticonceptie, ook wel kortweg de pil genoemd, dat het lichaam tijd nodig heeft om de natuurlijke hormoonbalans weer te vinden. Na het stoppen met de pil is zwanger worden niet altijd direct mogelijk, het kan dan dus even duren eer je verheugend nieuws hebt. Meer informatie over hormonen vind je in mijn college Hor- monale klachten, zie hiervoor www.gezonddoorvoeding.com. Darmflora Gezondheid start altijd in de darmen, daar hebben we 1,5 kg darmbacteri‘n (darmflora, microbioom) zitten. Ze worden ook wel ons tweede brein genoemd. Er wordt daar namelijk veel geregeld en er worden gezonde stoffen aangemaakt. Darmbacteri‘n hebben voeding nodig, wat je eet bepaalt welke bacteri‘n je voedt. Of je de gezonde bacteri‘n laat groeien of de ziekmakende bacteri‘n. De voeding voor ge- zonde darmbacteri‘n bestaat zonder twijfel uit vezels. Dan spreken we over de vezels die in groenten voorkomen. Van- daar het advies om minimaal 500 gram groenten en liever nog twee maal zo veel te eten per dag. Een andere reden om veel groente te eten zijn de planten- stoffen ( fytonutri‘nten, bioflavono•den en andere bio-actieve stoffen) die de groente bevat en die gunstig zijn voor onze gezondheid. Je hebt dan wel weer een gezonde darmflora nodig die deze plantenstoffen omzet naar voor ons bruikba- re, opneembare stoffen. Suikers in de breedste zin van het woord zorgen voor een verkeerde darmflora. Er wordt in de voedingsmiddelenindus- trie veel gewerkt met verborgen suikers. Een goede reden om Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 13

14 altijd alle verpakkingen te lezen (in de overzichten met sui- kerbenamingen op pag. 58 e.v.). Geraffineerde granen ofwel alle witte broden, pasta en dergelijke, voeden de darmflora niet, zie dit ook als suikers. Suikervrije frisdrank is overigens geen oplossing want de aspartaam (E951) of neotaam (E961) die daarin verwerkt is, doet onze gezondheid geen goed. Ook het gebruik van antibiotica zorgt voor een disbalans van onze darmflora. Een probiotica (supplement met gezonde darmbacteri‘n) is na gebruik van antibiotica altijd aan te ra- den. Een disbalans van de darmflora merk je onder meer aan de ontlasting. De gevolgen van een slechte darmflora kun je ruiken, er is veel toiletpapier nodig of je hebt niet iedere dag een regelmatige stoelgang. Na het opstaan direct een glas lauw water drinken heeft een gemakkelijke stoelgang tot ge- volg, waarbij amper tot geen toiletpaper nodig is en er sprake is van een niet-geurende ontlasting. Dit zijn tekenen van een gezonde darmflora. Vaginale schimmels komen veelvuldig voor. De kans dat dit voortkomt uit een verkeerde darmflora, waar ook schimmels huizen, is groot. Schimmels groeien vooral op suikers. Bij een vaginale schimmelinfectie is er voor de zaadcel een on- gunstige omgeving om te overleven. Ook blaasontstekingen komen over het algemeen voort uit een disbalans in de darmflora. De ziekmakende bacteri‘n vanuit de darmen komen bij de vrouw gemakkelijk in aanra- king met de urinewegen. Bij de man ligt dat lichamelijk wat anders vandaar dat de vrouwen meer last hebben van blaas- ontstekingen. Zeker bij reviserende blaasontstekingen is het zaak de darmflora aan te pakken. Hoe gezonder de darmflora van de vrouw, hoe gunstiger dit is voor de baby. De kleine komt via het geboortekanaal in aanraking met de bacteri‘n van de moeder en dit is de basis van de darmflora van de baby. Is er sprake van schimmels bij de moeder dan kan de baby daar last van krijgen. Spruw is daar een bekend voorbeeld van. Dat zijn witte plekjes in de mond van de kleine, meestal tegen de wangen, op de tong en het gehemelte. Soms zitten er blaasjes in de mond. Het is de schimmel Candida albicans die deze infectie van het mond- slijmvlies veroorzaakt. Ook deze schimmel groeit op suiker, vooral op glucosestropen gemaakt van mais. Dit wordt veel- Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 14

15 vuldig in de voedingsmiddelenindustrie, maar ook in natuur- producten, gebruikt. Dus tijdig zorgen dat de schimmels niet meer gevoed worden zodat deze niet kunnen overleven is een duidelijke zaak. Er bestaat suppletie die zorgt dat de schimmels op een natuurlijke manier worden aangepakt. Ook extra vierge kokosolie in de keuken gebruiken kan daar- bij een handje helpen. Ontgiften Om gezond zwanger te worden en te blijven is het belangrijk dat we zo min mogelijk gifstoffen in ons systeem hebben. Deze gifstoffen verstoren de natuurlijke manier van groei en worden ook doorgeven aan het ongeboren kind. Zonder dat we het door hebben krijgen we heel wat gifstof- fen binnen. Daarnaast maken we, indien er sprake is van een ongezonde darmflora of ontstekingen, onze eigen gifstoffen aan. Van fijnstof, medicatie in ons drinkwater, uitlaatgassen zijn we ons niet altijd van bewust maar je kan voor jezelf een aantal zaken verbeteren. Een aantal gifstoffen heb ik al aan- gegeven, zoals medicatie inclusief de pil, chemicali‘n in schoonmaakmiddelen of cosmetica en suiker. Denk dan aan haarkleurmiddelen, lippenstift, deodorant, parfums of geurtjes voor in huis. Zoek naar producten waar met natuurlijke ingredi‘nten wordt gewerkt. Dat geldt uiter- aard ook voor de voeding. Denk alleen al aan de smaakver- sterkers die vallen onder de E-nummers 620 tot en met 625. Kies een zo natuurlijk mogelijke voeding en kies je iets voor- verpakt dan mogen er niet meer dan drie ingredi‘nten op de verpakking staan. Ook zware metalen zijn schadelijk voor foetussen, babyÕs en jonge kinderen en deze kunnen opgeslagen zijn in de cellen van zowel de man als vrouw. Dus tijdig ontgiften is noodza- kelijk. Dat kan met bladgroen ofwel groene groenten. Kleine hoeveelheden aluminium kunnen zo ontgift worden. Beter nog is om te voorkomen dat het in ons lichaam komt. Denk daarbij ook aan aluminiumfolie, koffiecups waar aluminium in verwerkt zit en aluminium pannen en kookgerei. Het orgaan dat het meest belast wordt met het ontgiften is de lever. Kan de lever het niet meer aan, dan krijgen we allerlei Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 15

16 kwalijke okselgeurtjes of ruikende voeten of huidklachten. De lever kunnen we ondersteunen met de volgende voeding: ¥bitter smakende voeding zoals witlof, andijvie, rucola, radijs en grapefruit ¥voeding waar zwavel in voorkomt, zoals ei, vis, wild, ui, knoflook en peultjes ¥voeding met het aminozuur/eiwit glutathion zoals pijn- boompitten, walnoten, geitenzuivel, spruiten, koolraap, paksoi, alfalfa, avocado en kurkuma (geelwortel) ¥specifiek leverondersteunende groenten zijn groene blad- groenten, bieten, broccoli, bloemkool en koolsoorten ¥de volgende specerijen: kurkuma, gember, saffraan, noot- muskaat, kruidnagel en kaneel ¥het regelmatig drinken van water Ontstekingsremmende voeding Laaggradige ontstekingen komen door onze westerse leefstijl regelmatig voor. Dit geeft ontstekingsstofjes in ons systeem die we weer kwijt moeten raken. Behalve dat je je niet 100% voelt bij ontstekingen, belast het ook nog ons mechanisme om te ontgiften. Op het moment dat er sprake is van een laaggradige of chro- nische ontsteking spreken we van een lekke ofwel lekkende darm, ook wel Leaky gut of IMD (Intestinale Mucosale Dis- functie) genoemd. Het darmslijmvlies is dan niet meer van optimale kwaliteit. Bovendien speelt een disbalans van de darmflora ook een grote rol. Voeding om ontstekingen te voorkomen is: ¥vette vis vanwege de omega 3 vetzuren EPA en DHA zoals makreel, zalm, sardienen, haring, ansjovis, botervis, heil- bot, zeewolf, roodbaars, forel of schelvis ¥extra vierge olijfolie ¥extra vierge kokosolie ¥groenten en fruit vanwege de vezels en de plantenstoffen ¥kruiden zoals tijm, rozemarijn, bieslook, munt, salie of koriander ¥specerijen zoals kurkuma, gember of mosterdzaad Gezond(e)kinderen 13,5x21 16-03-2021 03:36 Pagina 16