Voorwoord In opvolging op ons eerder verschenen boek Het jaar van Lucas lezen we in Het jaar van Matteüs het verhaal van Jezus zoals opgeschreven door Matteüs. Door de combinatie van het geschreven woord en de creatieve verbeelding van Erwin Timmermans hopen wij de ‘toegang’ tot het verhaal van Jezus te vergroten. De persoonlijke vragen dagen je uit om na te denken over je eigen geloofsleven en om jezelf en anderen te bevragen. Het goede nieuws komt zo dichterbij en maakt dat 'geloof, hoop en liefde' beleefd en geleefd kan worden. Het bijzondere van dit materiaal is dat het in de gevangenis is ontwikkeld. Gaandeweg zijn de teksten en beelden ook vele mensen en groepen ‘buiten de muren’ aan gaan spreken, waardoor er een verbondenheid in zoeken, luisteren en gebed ‘binnen’ en ‘buiten’ de gevangenismuren is ontstaan. Het is een boek om open op tafel te leggen. Wij hopen dat het je kan uitdagen om in gesprek te gaan met jezelf, met anderen en met God en dat het je dichter brengt bij je eigen gedachten en gevoelens. Dat de beelden je helpen verbeelden en de woorden je leren verwoorden. Kijk, lees en ga mee. Wim Timmer9 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 9 03-08-19 21:34
De weg naar het licht Hoe waakzaam ben jij? Matteüs 24:37-44 37 'Want zoals het was in de dagen van Noach, zo zal het gaan bij de komst van de Mensenzoon. 38 Want zoals in de dagen van de zondvloed de mensen aten en dronken, huwden en uithuwelijkten, tot de dag waarop Noach de ark binnenging, 39 en ze van niets wisten totdat de zond- vloed kwam en hen allemaal wegrukte, zo zal het ook gaan bij de komst van de Mensenzoon. 40 Dan zullen er twee op het land zijn: de een wordt meegenomen en de ander wordt achtergelaten. 41 Twee vrouwen zullen met de molen aan het malen zijn: de een wordt meegenomen en de ander wordt achtergelaten. 42 Wees dus waakzaam, want je weet niet op welke dag jullie Heer komt. 43 Want je weet: als de heer des huizes geweten had in welk deel van de nacht de dief zou komen, dan was hij wakker geweest en had hij het inbreken in zijn huis wel verhinderd. 44 Daarom moeten juist jullie voorbereid zijn, omdat de Mensenzoon komt op een uur waarop je het niet verwacht.' 10 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 10 03-08-19 21:34
Gebed om ontferming Goede God, U vraagt ons om waakzaam te zijn. Richt ons verlangen op uw toekomst. Geef ons vertrouwen in vriendschap, dat wij blijven uitzien naar uw licht van vrede. Heer, ontferm U over ons. Goede God, U vraagt ons om waakzaam te zijn. Verjaag uit ons de kilte van de nacht. Verhelder wie wij ten diepste zijn, dat wij blijven uitzien naar uw licht van liefde. Heer, ontferm U over ons. Goede God, U vraagt ons om waakzaam te zijn. Ontwapen ons van de angst voor elkaar. Geef richting aan ons losgeslagen leven, dat wij blijven uitzien naar uw licht van geboorte. Heer, ontferm U over ons. Verwachten begint met het openen van de deur van je eigen hart. Week 1 11 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 11 03-08-19 21:34
Recht moet je doen Voel jij je soms een roepende in de woestijn? Matteüs 3:1-12 1 In die dagen kwam Johannes de Doper in de woestijn van Judea verkondigen: 2 ‘Bekeer u, want het koninkrijk der hemelen is ophanden.’ 3 Want hij is het over wie door de profeet Jesaja is gesproken: Een stem roept in de woestijn: Bereid de weg van de Heer, maak zijn paden recht. 4 Deze Johannes had een kleed aan van kameelhaar en droeg een leren gordel om zijn middel. Zijn voedsel bestond uit sprinkhanen en wilde honing. 5 Toen liep Jeruzalem en heel Judea en heel de streek rond de Jordaan naar hem uit. 6 Ze lieten zich door hem dopen in de rivier de Jordaan, en beleden hun zonden. 7 Toen hij zag dat velen uit de kringen van farizeeën en sadduceeën op zijn doop afkwamen, zei hij tegen hen: ‘Addergebroed, wie heeft u voorgespiegeld dat u de komende toorn kunt ontlopen? 8 Breng liever vrucht voort waaruit bekering blijkt. 9 En denk maar niet dat u van uzelf kunt zeggen: “Wij hebben Abraham als vader.” Want ik zeg u dat God van deze stenen kinderen kan maken voor Abraham. 10 De bijl ligt al aan de wortel van de bomen. Iedere boom die geen goede vrucht voortbrengt, wordt omgehakt en in het vuur gegooid. 11 Ik doop u in water met het oog op bekering. Maar Hij die na mij komt, is krachtiger dan ik. Ik ben te min om Hem zijn sandalen te brengen. Hij zal u dopen in heilige Geest en vuur. 12 De wan heeft Hij al in zijn hand, en Hij zal zijn dorsvloer opruimen; zijn graan zal Hij verzamelen in zijn schuur, maar het kaf verbranden in onblusbaar vuur.’ 12 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 12 03-08-19 21:34
Een roepende in de woestijn 'Ze denken dat het een hotel is, deze bunker van beton. Ik voel mij een roepende in de woestijn. Komt dat niet uit de Bijbel? Nou, dan wordt het tijd dat God eens naar mij komt luisteren.' 'Het klopt dat dit gezegde uit de Bijbel komt en dat geldt ook voor een beetje klagen en vragen om aandacht van God. Daar staat de Bijbel vol van. Maar het is wel de bedoeling dat je het daar niet bij laat. Je mag erop vertrouwen dat God je al gehoord heeft, voordat je je gram onder woorden hebt gebracht. We hebben inderdaad een God die hoort, maar ook een God die aan ons vraagt om te luisteren.''Wat koop ik daar nou voor, ik hoor Hem nooit antwoord geven.' 'Daarin ben je niet alleen hoor, dat is een ervaring die wij allemaal hebben. Het kan ook zijn dat je door je eigen geroep het antwoord niet hoort. Het klinkt misschien door in het antwoord dat iemand anders je geeft. Al was het alleen maar dat die begrijpt wat je bedoelt.' 'Zegt u dat nog eens. U heeft gelijk, want het lucht me wel op om even tegen u aan te zeuren. Adios, ik ga weer aan de slag!' 'Adios, tot bij God', roep ik hem na, als een roepende in de woestijn. Voor een omkeer moet je eerst een pas op de plaats maken. Week 2 13 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 13 03-08-19 21:34
Kijken met de ogen van je hart Wat vervult jou van vreugde? Matteüs 11:2-11 2 Toen Johannes in de gevangenis hoorde over de daden van de Messias, liet hij Hem bij monde van zijn leerlingen vragen: 3 ‘Bent U het die komen zou, of hebben we een ander te verwachten?’ 4 Jezus gaf hun ten antwoord: ‘Ga Johannes vertellen wat u hoort en ziet: 5 Blinden zien weer en kreupelen lopen, melaatsen worden rein en doven horen, doden staan op en aan armen wordt de goede boodschap verkondigd. 6 Gelukkig degene die geen aanstoot aan Mij neemt.’ 7 Toen ze vertrokken, begon Jezus tegen de mensen over Johannes te spreken: ‘Waarom bent u naar de woestijn gegaan? Om naar riet te kijken dat beweegt met de wind? 8 Waarom ging u dan? Om iemand in verfijnde kleren te zien? Mensen die verfijnde kleren dragen, vind je in de paleizen van de koningen. 9 Maar waarom ging u dan? Om een profeet te zien? Ja, zeg Ik u, zelfs meer dan een profeet. 10 Hij is het over wie geschreven staat: Zie, Ik zend mijn bode voor u uit, om voor u de weg te banen. 11 Ik verzeker u, onder hen die uit vrouwen geboren zijn, is er niemand opgestaan die groter is dan Johannes de Doper. Maar de kleinste in het koninkrijk der hemelen is groter dan hij.' 14 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 14 03-08-19 21:34
Jij hebt mij bezocht Ik zat vast en jij hebt mij bezocht, gevangen in een lege ruimte. Hoe ben je bij me binnen gekomen? Je vroeg alleen maar met zachte woorden: 'Hoe gaat het met je?' Fluisterend durfde ik mijn verhaal te vertellen en toen ... Ik zat gevangen en jij kwam kijken, mijn uitzicht was ommuurd. Hoe heb je me gezien? Je keek alleen maar naar me: mijn geest voelde dat ik er mocht zijn. Stamelend was ik niet meer blind en daarom ... Ik was dichtgeslagen en jij opende mij, mijn hart gesloten achter zoveel deuren. Hoe wist je mijn naam? Je kwam me alleen maar tegemoet: de duisternis van mijn ziel verdween. Flitsend verlichtte je mijn wezen en vanaf dat moment ... Ik was onvindbaar en daar was je, mijn bron van liefde opgedroogd. Hoe vond je mijn schaamteplaats? Je wilde alleen maar van me weten: hoe nu verder, waarheen te gaan. Vasthoudend was ik nog verslaafd en toch ... Jij riep mij vrij. Je hoeft je eigen weg niet alleen te gaan. Week 3 15 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 15 03-08-19 21:34
Volg je dromen Droom jij weleens van engelen? Matteüs 1:18-24 18 De herkomst van Jezus Christus was deze. Zijn moeder Maria was verloofd met Jozef, en voordat ze bij elkaar gingen wonen, bleek zij zwanger te zijn van de heilige Geest. 19 Jozef, haar man, was een rechtvaardige. Omdat hij haar niet in opspraak wilde brengen, kwam hij op de gedachte om in stilte van haar te scheiden. 20 Terwijl hij dit overwoog, verscheen hem in een droom een engel van de Heer, die zei: ‘Jozef, zoon van David, wees niet bang uw vrouw Maria bij u te nemen, want wat bij haar tot leven is gewekt, is van de heilige Geest. 21 Ze zal een zoon krijgen en u moet Hem de naam Jezus geven, want Hij is degene die zijn volk zal redden uit hun zonden.’ 22 Dit alles is gebeurd opdat vervuld zou worden wat door de Heer bij monde van de profeet gezegd is: 23 Zie, de maagd zal zwanger worden en een zoon baren, en ze zullen Hem de naam Immanuël geven, wat betekent: God met ons. 24 Toen Jozef uit zijn slaap wakker werd, deed hij zoals de engel van de Heer hem had opgedragen. 16 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 16 03-08-19 21:34
Woord voor onderweg Uit Psalm 24 Aan de heer behoort de aarde en al wat zij omvat, het vaste land en zijn bewoners. Hijzelf heeft haar op de zeeën vastgelegd en op de stromen verankerd. Wie mag de berg van de heer bestijgen? Wie mag op zijn heilige plaats staan? Wie zijn handen schoon en zijn hart zuiver houdt, wie niet tot afgoden bidt en wie niet zweert bij vreemde goden. Aan de heer behoort de aarde en al wat zij omvat, het vaste land en zijn bewoners. Hij ontvangt zegen van de heer , welvaart van God, zijn helper. hef uw hoofden omhoog, jullie poorten, aloude poorten, omhoog. De koning van de glorie komt binnen. Wie is toch die koning van de glorie? De heer van de machten, hij is de koning van de glorie. Aan de heer behoort de aarde en al wat zij omvat, het vaste land en zijn bewoners. Word zelf de verandering die je verlangt. Week 4 17 Het Jaar van Matteüs-bw-DEF.indb 17 03-08-19 21:34