Inhoud blz. Inleiding 9 1. ... enHijbrachthaartot Adam11  Twijfelachtigemotieven 11  Eenzuivermotief 13  InstellingvanGod 14  Huwelijkssluiting 15  Tegenspoedenkruis 16  Hulpenbijstand 17 2. Belooftgij...? 19  Trouwalsbasis 19  Inmoeilijketijden 21  3. Hetgeloofenzo...  23  Ongelijk 24  Geenevangelisatie-instAituut 24  Openheid  25  Samenbidden 26 4. Hoebedoelje? 28  Samenpraten 28  Communicerenzonderwoorden 29  Tijdofprioriteit 30  MeningsverschillenA 31  Verstoordecommunicatie 31  Baasenhulpje 32
Hetspijtme  33  EnkelecommunicatieregelsA 34 5. Bederfvanhetbesteishetslechtste...  37  GavevanGod 37  Procreatie 38  Relatie 38  Recreatie 38  Nadezondeval 39  LiefdeengeslachtsgemeenschAap 40  Hoever? 43  Verschilinbeleving 45  Temooi? 45 6. Gebedenverstand? 47  Kinderenalszegen 47  Kinderenalslast 48  Problemen 48  Gebedenverstand 49  Enkelerichtlijnen 50  Tenslotte 52 7. Eenklein ‘bedrijf’ 53  Verschillendemoeilijkheden 53  EnkeleSchriftgegevens 54  Praktischetips 55  Tenslotte 56 8. Naareennieuw ‘thuis’ 58  Vaderenmoederverlaten:eenproces 58  Nietloskunnenlaten 60  Eenbeslistekeuze 60  Eenfamilieerbij 62 
9.ZoekteersthetKoninkrijkvanGod 65  HetlezenindeBijbel 66  Samenbidden 66  HemelseBruidegom 67 Totbesluit 70  Literatuur 72
9 Inleiding Eendeel vanhetwerk vanDeVluchtheuvel bestaat uit het voeren vangesprekken metechtparen die problemen hebbeninhun huwelijk. Veel moeilijk- heden zijnterug tevoeren oponvoldoende voor- bereiding ophet huwelijk. Nu ben ikme goed bewust datjeniet alleproblemen ineen huwelijk kunt voorkomen. Anderzijds vragenvrijwel allebe- langrijke dingenindit leven omeen goede voorbe- reiding. Waarom zouditdan nietgelden voorzo’n belangrijkezaakalshethuwelijk? Er zijn heel watmogelijkheden omzich voor tebe- reiden ophet huwelijk. De laatste jarenwordt erin de kerkelijke gemeenten steedsmeeraandacht aan gegeven. Ook DeVluchtheuvel isop dit terrein ac- tief. Daarnaast zijnerde achterliggende jarenveel boeken verschenen diehandelen overditonder - werp. Niet allestellen komen toeaan eencursus of het gezamenlijk lezenvaneenlijvig boek.Met name voordezedoelgroep wilikvanuit dedagelijk- se praktijk vandehulpverlening enkeleaandachts- punten aanreiken. Geen diepgaande studieover het huwelijk enalles watdaarmee verbandhoudt, maar hopelijk weleenstimulans totnadenken en praten. Om hierbij tehelpen vindjena elk onder - werp enkele vragen. Om voor jezelf of,nog beter,  metelkaartebeantwoorden. H. van Groningen
11 1. … en Hij bracht haar tot Adam Over de instelling vuan het huwelijk Trouwen is een koud kunstje. Goed, het brengt een hoop drukte metu zich mee. Je moet van alles regelen. Er gaan allerlei voorbereidingen aanu vooraf. Maar het trouwen zelf …? In het gue- meentehuis worden je een paar uvragen gesteld en je zegt: ‘Ja’. Daarna meestal deu kerkdienst, weer enkele vragen, weer het jawoord en je bent getrouwd. Dat is alles. Twijfelachtige motieven Gelukkig belevendemeeste mensen diegaan trou- wen hetniet zo.Toch beseft langnietiedereen het gewicht vantrouwen. Ik denk hiernognieteens aan hendietrouwen metdeverwachting datalles rozengeur enmaneschijn zalzijn: inhet huwelijk kan alles, mag alles eneen zonnige toekomst wacht. Ik denk numeer aandetwijfelachtige redenendie sommige mensenhebbenommet elkaar tetrouwen.  Watdenkjevandevolgendemotieven? • Medelijden. Jetrouwt omdatje,om wat voor re- den dan ook,medelijden hebtmetdeander. Bij- voorbeeld: deander heeftvaaklastvan depres- sieve gevoelens. Je hebt daar veelover gesproken. 
12 Je weet hoemoeilijk zehet heeft endaarom durf je de verkering nietteverbeken. Dat wiljehaar niet aandoen, terwijl jemoet vaststellen datjeon- voldoendevanhaarhoudt. • Angst om over te blijven. Hetisbegrijpelijk als je het moeilijk vindtalsdeeen nadeander in je vriendenkring verkeringkrijgtentrouwt. Het kan eeneenzaam gevoeloproepen, maar laathet nooit eenreden zijnomdan ook maar verkering te nemen. Het gaat jedan meer omhetgetrouwd zijn opzich, dan omhetgetrouwd zijnmet hem ofhaar. • Niet uit durven maken. Jegaat aleen tijd met el- kaar om,je komt bijelkaar overdevloer enhebt al zoveel intiems gedeeld metelkaar. Samen heb je een fijne vriendenkring. Om datnuallemaal lostelaten, daarziejenietdoorheen. • Verlangen naar liefde en aandacht. Datisop zichzelf eenheel menselijk verlangen datvaak te verklaren isvanuit bepaalde omstandigheden in het verleden. Sommige jongerenzijninde thuis- situatie liefdeenaandacht tekortgekomen. Dat hoeft geensta-in-de-weg tezijn voor eengoede verkering, maar alsverlangen naarliefde heteni- ge motief isom tetrouwen, is het een verkeerde basis. • Je hebt het thuis moeilijk of slecht naar je zin. Of jewoont alop jezelf, maar datleven bevalt je helemaal niet.Je denkt dathethuwelijk hiervoor eenoplossingzalbieden.
13 Een zuiver motief Wees jeer goed vanbewust watjouw motieven zijn om juist methem ofhaar tetrouwen. De basis van een goed huwelijk isliefde. Liefde diedan welmoet groeien, maar dieertoch inverkeringstijd almoet zijn.  Het isnog nieteenvoudig omonder woorden te brengen watechte liefde is.Je hoeft nieteindeloos in jezelf tegaan wroeten omerachter tekomen wat je voor deander voelt,maar jemoet weleerlijk met jezelf endeander omgaan. Speel nooit metde gevoelens vandeander! Belangrijk iswaar hetin jouw gevoelens naardeander omgaat. Natuurlijk zijn erin de liefde ookverlangens bijjezelf dieom bevrediging vragen.In het begin kunnen dieverlan- gens zelfswelwat opdevoorgrond staan.Toch is alleen ditverlangen nietvoldoende. Als hetzuiver ligt, ben jeer vooral opgericht omdeander geluk- kig temaken. Die ander metwiejeopen eneer- lijk wilt omgaan, die jewilt helpen, die jegelukkig wilt maken, met wiejealles wiltdelen. Nee, je bent daarbij nietblind voordezwakke kantenvandie ander, maar inprincipe accepteer jedie ander zoals hij ofzij is.Meer nog:jehoudt vandieander zoals hij ofzij is.Van debinnenkant envan debuiten- kant. Behalve allerleipraktische overwegingen zal het gevoel vanliefde hierbij eenbelangrijke rolspe- len. Maar danweleengevoel waarbij, als het goed is, wederzijds respect,vertrouwen enveiligheid een groterolspelen.
14 Bij sommigen blijftertwijfel. Trouw nooitvoorje volmondig jakunt zeggen opdevraag ofjein goe- de enkwade dagendeander trouw wilzijn. Onder - zoek jezelf eerlijk opjemotieven. Misschien kunje het aan eenbuitenstaander niethelemaal duidelijk maken waarom jemet hem ofhaar wilttrouwen en gelukkig hoeftdatook niet.Als jeer maar van overtuigd bentdathetniet omeen liefde gaatdie in de eerste plaats zichzelf zoekt,want: verliefdheid vraagt veel,maar liefde geeftveel!Liefde inzijn hoogste vormiszelfs bereid omalles tegeven: ‘Nie- mand heeftmeerder liefdedandeze, dat iemand zijnlevenzettevoorzijnvrienden’(Joh. 15:13). Instelling van God Het huwelijk iseen instelling vanGod endateert van voor dezondeval. God vond hetniet goed dat Adam alleenbleef(Gen.2:18) enuit een ribvan Adam bouwde GodEva.Hierna brachtHijhaar tot Adam (Gen.2:22b). Het eerste huwelijk isdoor God Zelfgesloten inhet paradijs. Een heilige in- stelling vanGod en‘daarom zaldeman zijnvader en moeder verlaten enzijn vrouw aankleven; enzij zullentotéénvleeszijn’(Gen. 2:24). Dit isde kerntekst alshet gaat omdeinstelling van het huwelijk. Ook deHeere Jezus,in gesprek metde Farizeeën, haalt dezetekst aan(Matth. 19:5,6). Hij wijst metklem opdeheiligheid vanhethuwelijk.  Hij spreekt daarnietalleen over,maar toont ook hoeveel waardeHijaan hethuwelijk hecht.Op de bruiloft teKana wilHij met Zijn discipelen aanwe-
15 zig zijn. Juist daarwilHij Zijn eerste wonder ver- richten enwater inwijn veranderen. Waarom juist daar? ‘Daarom (zoantwoordt hethuwelijksformu- lier) opdat gijniet zulttwijfelen, of de huwelijkse staat behaagt aanGod deHeere.’ Opveel meer plaatsen inhet Nieuwe enOude Testament wordt over hethuwelijk gesproken. Daarbij issteeds weer het uitgangspunt dathethuwelijk doorGodZelf is ingesteld. Als Paulus daarinEfeze 5naar te- ruggrijpt, noemt hijhet huwelijk nietminder dan een afspiegeling vanderelatie tussen Christus en Zijn Gemeente (Ef.5:32). Geen enkele andere sa- menlevingsvorm kandeplaats vandithuwelijk in- nemen. Huwelijkssluiting De vorm vandeze huwelijkssluiting isdoor de eeuwen heensteeds aanverandering onderhevig geweest. Nog steeds verschilt dezeceremonie van cultuur totcultuur, maar hetwezen gaatnooit ver- loren. In de tijd van deBijbelschrijvers gingmen niet naar hetgemeentehuis alsmen trouwde. Er was ook geen ambtenaar vandeburgerlijke stand. Toch wasook toen hethuwelijk eenofficiële en publieke gebeurtenis. Bij alles watdezonde kapot heeft gemaakt, is het huwelijk geblevenenzal het huwelijk blijven.Het iseen instelling vanGod, da- terend vanvoor dezondeval: eenbloem uithet ver- lorenparadijs.
16 Tegenspoed en kruis ‘Overmits degehuwden gewoonlijk velerhandete- genspoed enkruis vanwege dezonde overkomt …’ ‘Zo begint hethuwelijksformulier, dat bijeen trouwdienst inde kerk wordt voorgelezen. Er zijn al wat grapjes gemaakt overdezezin.Velen vin- den heteen tepessimistisch beginvanhetformulier.  Maar dezeopeningszin isniet tesomber. Het hu- welijk iseen paradijsbloem, maar dezebloem staat niet meer inde hof van Eden. Daarom ishet wijs dat hetformulier zobegint. Niet omeen domper te zetten opjouw vreugde, maar welomjerealis- tisch telaten zijn.Geniet hetgoede intijden van voorspoed, maar houd rekening mettegenspoed en kruis. Velerhande tegenspoedenkruis …Dat kan vanal- les zijn. Dat issoms eenernstig eninhet oog lo- pend iets.Bijvoorbeeld eensterfgeval ofeen ern- stige ziekte. Het kan ook voor debuitenwacht veel minder zichtbaar zijn.Deze tegenspoed kanimmers vele vormen aannemen: zorgenronddeopvoeding van dekinderen, geldzorgen, moeilijkheden inde familie, persoonlijkemoeilijkheden, enzovoorts. Behalve dezedingen kunnen erallerlei spannin- gen naar elkaar toezijn.Je hebt allebei jeeigen gewoonten, je eigen levensstijl enjeeigen karakter meegenomen inhet huwelijk. Dat blijkt inde ver- keringstijd al,maar vaakkomen dezedingen inhet huwelijk nogduidelijker naarvoren. Dat kan span- ningen gevenenstrijd. Een strijd diesoms (door een van tweeën ofdoor beiden) ontlopen wordtdoor
17 gewoon eeneigen leventegaan leiden, langs elkaar heen. Ieder heeftdanzijnenhaar eigen leventje en werkelijk contactiser niet meer. Allerlei irritaties gaan zichdanopstapelen, er isonbegrip, er wordt niet meer gepraat, er isgeen tijdmeer voorelkaar.  Kortom: hetkan zovreselijk moeilijkzijnwanneer twee ‘ik-ken’ eentwee-eenheid moetengaanvor- men. Velerhande tegenspoedenkruis …Gelukkig dathethuwelijksformulierdaargeenpuntzet. Hulp en bijstand De gehuwden overkomtveeltegenspoed enkruis,  maar hethuwelijk geeftookveelblijdschap en vreugde. Luther hadhetzelfs over‘datheerlijke  huwelijk engezin’. En niet alleen Luther, want het huwelijk alsinstelling vanGod isen blijft eenze- gen. Niet alleen vanwege defijne dingen dieerook zijn, maar vooral omdat‘Goddegetrouwden Zijn hulp enbijstand wilbewijzen, ook wanneer men zulksallerminstverwacht.’ Daarvan zijnveel voorbeelden. Dat wanneer alles tegenloopt, soms dooreigen schuld, God juistdan zo onverwacht, zo mild envriendelijk Zijnhulp en bijstand wilbewijzen. Daarom ishet huwelijk door Gods goedheid geensprong inhet duister. Integen- deel, omdat ‘Goddegehuwden wilzegenen enhen bijstaan, gelijkHijbeloofdheeft.’
18 Vragen 1. Is het gevoel van liefde voor elkaar het belangrijkste motief om met elkaar te trouwen? Mogen andere motieven ook een rol spelen? Welke wel en welke niet? 2. Als je wel eens twijfelt of je wel met de ander wilt trouwen, kun je beter niet aan een huwelijk beginnen. Wat vind je van deze stelling? 3. Zoek nog enkele Bijbelteksten en/of Bijbelgedeelten op waaruit de waarde blijkt die God aan het huwelijk toekent. 4. Wat is de waarde en/of betekenis van trouwen in de kerk? 5. Waarom zouden veel mensen bezwaar heb - ben tegen de openingszin van het huwe - lijksformulier? Heb jij er moeite mee? 6. Welke waarde heef t voor jou de toezegging van God dat Hij de gehuwden wil zegenen en bijstaan? 7. Wat vind jij dat de ander van jou mag verwachten in het huwelijk? Welke dingen verwacht jij van de ander?