Luther voor leken

Wij Contact De juichkreet van de reformatie Actueel Thomas More Zijn Joden intelligent? Met een beroep op Luther De bede in de doop: Altijd wil regeren Een moderne vraag Het genadeverbond in het doopformulier Het genadeverbond volgens Jongeleen De volkomen leer van de zaligheid Werkverbond Apologie in tweevoud De almacht van God Een kanttekening bij de theocratie De uitverkiezing bij Luther, Kohlbrugge en Boston Studentenangst Leven Zijn voornaam Zijn achternaam Zijn levensloop Zijn navolgers Zijn ontwikkeling Zijn tijd Zijn worsteling Zijn Augustinus Zijn vrouw en zijn vriend Zijn Nicolaas van Lyra Zijn Psalm 118 Zijn Johannes Hus Zijn Reuchlin Zijn Erasmus Zijn tegenstander: Aristoteles Zijn pausen Zijn begin als reformator Zijn pleidooi voor kerkhervorming Zijn besmette imago Zijn Thomas Müntzer Zijn Schriftuitleg Zijn Johannes Agricola Zijn disputen Zijn onderscheid tussen schrift en gesproken Woord Zijn Schriftvisie Zijn postmodernisme Zijn leesroute Zijn uitleg Zijn tafelgesprekken Geschriften Zijn 97 stellingen Zijn 95 Stellingen Brief aan Albrecht von Mainz Brief aan christelijke adel Babylonische gevangenschap Over de goede werken De vrijheid van een christen Brief aan de raadsheren De bruiloft te Kana. De kloostergeloften en het huwelijk Brief van een vertaler Brief van Jacobus Brief aan de Romeinen De brief aan de Galaten De goede Herder De studie theologie De knechtelijke wil Tegen de Joden Tegen het pausdom. Verwant Reuchlin als voorloper Calvijn Guido de Brès en Menso Alting Borstius Koelman Van der Groe Maccovius Comrie Comrie' s volgers (1) Comrie's volgers (2) Ebenezer Erskine Ralph Erskine (1) Ralph Erskine ( 2) Breuk: Kant en Nietzsche Kohlbrugge J A Wornser sr Ferdinand Domela Nieuwenhuis Barth Bonhoeffer Bultmann Eta Linnemann Bijbel De betekenis van de men in Jesaja 35:1a Geduld volgens Jakobus Lopend vuur Retoriek in 1 Korinthe 15 Het misoffer en Maleachi 1:11 De instructies in 1 Timotheus 4 nader bekeken Het eenmalige offer Keizer Augustus De verwoesting van Jeruzalem De tweevoudige gebiedende wijs in het Nieuwe Testament Een afgesneden zaak Schepping in Genesis 1 Schepping in Genesis 2 vers 4 b en verder De val in Genesis 3 Meditatieve momenten Het Hooglied is meer dan een liefdeslied De oerrol van Jeremia Schriftoverdenking Cursus Hebreeuws Cursus Hebreeuws vervolg Wat staat er in het Hebreeuws en in het Grieks?? Joodse gebeden en liederen Openbaring 7,8,9 Openbaring 15 en 16 Psalm 77 Zijn de brieven aan Timotheus van Paulus? jongeling te Nain Het paradijs Tekst en uitleg Een bewogen prediker Gezanten namens Christus Het tweevoudige doel van de doop De dode zeerollen Het genadeverbond in de Schrift De evolutie van de Bijbel De 'theios aner' en Jezus Esther en de Reformatie De plaats en de betekenis van het boek Ruth Zie Mijn Knecht 'Ere zij God' nader bekeken Gods woord houdt stand Laat ons overvaren 666 Simson Bart Kamphuis Jesaja 7:14 De auteurs van Jesaja Psalm 137 De geloofstaal van Jona Job de lijdende rechtvaardige Boek Het paradijs The Hebrew Bible De doop volgens ds G Boer De zekerheid van het heil Luther voor leken Midden in het leven Adam waar ben jij? Calvijn en zijn uitleg van de Psalmen Kerstens visie op Boston Bemind Henri Nouwen in gesprek Het Hooglied van Salomo Verhaal en feit in de Bijbelse tijd De tijdgeest verstaan Als vrouwen het woord doen Luther on Jews and Judaism Dominicanen in meervoudig perspectief Jesus and the eyewitnesses The Gospels as Eyewitness Testimony Boeken over Jesaja Calvijns klassieke opleiding Academische herdenkingen Dr. C Steenblok Boeken in het kort Kersten in kleur Kersten en het genadeverbond Boston en het genadeverbond Bullinger en het genadeverbond Laurus Boone Eerherstel voor Boone Leeslint doopbelofte Leeslint kinderdoop Dr. J.G. Woelderink Verbond en bevinding Reformatie toen en nu Reformatie vandaag Om het behoud Thomas Boston Separatisme en wereldgelijkvormigheid Wetenschap of vooroordeel? Jeruzalem en Athene Gereformeerde scholastiek Théodore de Bèze De jonge Luther Luther, een sympathieke potentaat. En alzo zal geheel Israel gered worden' Liefde voor Israel Verwacht u Hem? Voetius en de sabbat Het rechtvaardigend geloof Letterknechten Israel in het geding Comrie en het ABC van het geloof Het Oude Testament Het hart van Torah Algemene genade Herman Dooyeweerd De reformatie der prediking De gemeene gratie De grote ontsporing Athanasius als bestrijder der Arianen De reformatie van koning Josia Melanchtons humanisme Melanchton en de oude kerkvaders De Verlichting als kraamkamer Was de Reformatie een vergissing? Luther in het oordeel van Sorbonne Katharina von Bora Het merk Luther De Bijbel als boek van schoonheid Leeslint de dochter van Jefta De Nadere Refomatie van het gezin C.S Lewis De zeebries der eeuwen Mozes en Hammurabi Leeslint de grondtekst Leeslint scriptie schrijven Leeslint de hereniging van 1892 Leeslint divers Leeslint vader en zoon Politiek bij een geopende Bijbel Leeslint schepping en evolutie Bore out Leeslint Bijbelse sleutelwoorden Politiek Framing Kemal Mustafa Eigen volk eerst Edmund Burke Oikofobie Thierry Baudet Baudet en het kabinet Keynes en de staatskas Marx: zijn geboorteplaats en zijn leven Standbeeld voor Marx Marx' materialisme Opium van het volk Vervreemding Ottho Gerhard Heldring Pieter Jelles Troelstra Het doopformulier besproken Niet bij brood alleen Dordt 400 Leerregels les 1 Samenvatting Les 1 Leerregels les 2 Samenvatting les 2 Leerregels les 3 Wat maar vooral ook hoe Leerregels les 4 Leerregels les 5 Leerregels les 6 Beelden van synode en land Beeld van een vis in sterk stromend water Theologische uitdrukkingen De plaats van de leerregels Les opzet eerste ochtend Historische context Waarom de Synode Waarom Dordrecht Waarom Bogerman Synodeleden Johannes Drusius de voorbereider van de Statenvertaling De Statenvertaling Johannes Maccovius Kloosterkerk Den Haag Kerend tij in Utrecht Algenoegzaam De welmenende roeping in de Dordtse leeregels Pastoraal Zondag 20 Het doopformulier uitgelegd Dordt in diskrediet Van Dordt naar Ulrum Beza en de verkiezing De verschillen na de Synode Cornelis Hoen Jacobus Trigland De (theo)logische visie tijdens en na Dordt Wordt heel de wereld zalig? Rechtvaardigmaking van eeuwigheid Bavianen en slijkgeuzen Dubbele predestinatie Augustinus' uitleg van Romeinen 9 Luther en de verkiezing De aard van het geloof Natuurlijk licht Catechese Artikel 8 dominees Luther en artikel 8 Willem Teellinck en zijn avondmaalsvisie Heilszekerheid Luther voor lekenReformator in een veranderende wereldSabine Hiebsch ​Sabine HiebschSabine Hiebsch is de schrijfster van dit handzame en goed leesbare boekje over Luther. Zij is niet de eerste de beste. Sabine is bijzonder hoogleraar op de Kooiman-Boendermaker Leerstoel voor Luther en de geschiedenis van het Lutheranisme aan de Theologische universiteit van Kampen. Sabine biedt in dit boekje haar kennis over Luther aan, aan leken. Overzichtelijke ​indelingSabine heeft het leven van Luther en zijn erfenis ingedeeld in acht hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk heet 'Jeugdjaren en studie', het tweede 'Monnik en reformator, het derde 'Centrale geschriften: enkele voorbeelden', het vierde 'Luthers netwerk', het vijfde 'Luther als echtgenoot en vader', het zesde 'Controversen', het zevende 'Luther en de Joden' en het achtste 'Luthers erfenis'.  Dit is een goede keuze omdat zo alles aanbod komt zonder te gedetailleerd te worden waardoor men van de bomen het bos niet meer ziet.Luther voor lekenDe spannende vraag is of Sabine de titel 'Luther voor leken' waarmaakt in dit boekje. Persoonlijk meen ik van wel. Het aardige is dat Luther vooral geïnteresseerd was in de gewone man of vrouw.  Luther zag namelijk de leden van de kerk niet als leken maar net als Calvijn als leerlingen die onderwezen moeten worden. Om die reden schreef hij een tweetal catechismussen, om die reden preekte hij en om die reden schreef hij boeken en brieven. Tegelijkertijd schreef Luther ook voor de geleerden. Niet al zijn werken zijn om die reden even toegankelijk, vanwege het Latijn en/of vanwege de inhoudelijke moeilijkheidsgraad (bijvoorbeeld zijn boek 'De servo abitrio'' dat is: Een verhandeling over de knechtelijke wil). Luther was namelijk ook professor en hij wilde dus ook theologen vormen of verkeerde theologische opvattingen weerleggen. Leken kunnen dus best een goede gids gebruiken. Sabine is er zo eentje. BoekdrukkunstDe ondertitel 'Reformator in een veranderende wereld' is ook goed gekozen. Luther had zijn tijd mee. De boekdrukkunst zorgde ervoor dat hij gemakkelijk zijn gedachte op papier kon zetten en uit kon laten geven. Luther hoefde dit niet te doen via de kloosters. Die zouden zijn werk censureren en die zouden niet zo snel zijn boeken in grote oplagen hebben kunnen uitgeven. Sabine beschrijft deze mooie en relevante ontwikkeling. 'De nieuwe weg' en het versnipperde rijk van Karel de vijfde Daarnaast was de filosoof van de kerk, Aristoteles ook een beetje op zijn retour. De scholastiek kende al een paar eeuwen 'een nieuwe weg' namelijk die van Wilhelm van Ockham. Ockham ging veel kritischer om met de traditie van de kerk. 'De oude weg' doordacht de traditie van de kerk met het filosofische gereedschap van Aristoteles.Daarnaast was het machtige keizerrijk van Karel de vijfde te groot. Karel had de gunst van de keurvorsten nodig bijvoorbeeld om het gevaar van de Turken te bezweren. Vorsten die kozen voor Luther kon hij moeilijk aanpakken. Overigens verliepen deze processen niet statisch. Luther leefde niet in een reeds veranderde wereld maar in een wereld die bezig was te veranderen en hij maakt deel uit van die veranderende wereld. Omgekeerd was hij genoeg reformator om die wereld op zijn beurt ook weer te veranderen. Zijn reformatie had gevolgen voor kerk en maatschappij.  Van student... naar monnik... naar reformator Luthers leven was tamelijk hectisch. De eerste verandering vond plaats bij Stotternheim toen de bliksem hem bijna trof en hij beloofde monnik te worden. Sabine beschrijft dit in het eerste hoofdstuk. Van monnik veranderde Luther in een bekwaam theoloog. Dit proces beschrijft Sabine in het tweede hoofdstuk. Door dit alles veranderde ook Luthers verhouding met zijn vader. Hans Luther zag het liefst dat zijn zoon carrière zou maken in de gewone maatschappij. Zijn strenge vader was niet blij met de keuze van zijn zoon. De wereld van Luther veranderde nog meer toen hij op 31 oktober 1517 zijn 95 stellingen aan de deur van de Slotkapel in Wittenberg hing. Langzaam aan drong het ook in Rome bij de paus door dat deze monnik een behoorlijke zware dobber voor de kerk was. Luther werd reformator.   Luther als echtgenoot en vaderIn 1525 trouwde Luther met een uitgetreden non, Katherina von Bora. Zij kregen kinderen. Twee dochters stierven vrij jong. Ook zijn huwelijk en vaderschap tekenen de veranderende wereld. Een kerkelijk leider ging een huwelijk aan met een uitgetreden non. Sabine beschrijft deze verandering in het vijfde hoofdstuk onder het kopje 'Luther als vader en echtgenoot'.  BotsingenLuther was een man die door het lezen van de Schrift persoonlijk grote veranderingen had meegemaakt maar dat wil niet zeggen dat hij voor alle visies openstond. Integendeel!  Luther leerde namelijk dat Gods genade, Gods Woord en God zelf onveranderlijk is. Daarbij was Luther een extravert mens. Om die reden kon hij stevige standpunten innemen waardoor hij botste met anderen. In hoofdstuk zeven en acht beschrijft Sabine deze botsingen. Een van die botsingen die de reformatie geen goed heeft gedaan, is de botsing van Luther met Zwingli. Het betreft de leer van het avondmaal. En dan nog wat! Sabine wijdt zelfs heel hoofdstuk 8 aan Luthers omstreden visie over de Joden. Er valt wat namelijk wat uit te leggen, wat toe te geven en wat recht te zetten. Sabine doet dat mijns inziens genuanceerd zonder Luther vrij te pleiten. Dat hoeft niet want het protestantisme kent geen onbevlekte heiligen.     Zijn erfenisTot slot heeft Luther ondanks zijn soms boude uitspraken een rijke erfenis achtergelaten. Dit beschrijft Sabine in hoofdstuk 8. Vooral in Duitsland en de Scandinavische landen heeft Luther voet aan wal gekregen. In Nederland neemt het lutheranisme van oudsher een minderheidspositie in. De vraag is wel of de lutheranen nog steeds gaan in het voetspoor van Luther of dat zij in een steeds veranderende wereld mee zijn veranderd. Is bijvoorbeeld het leerstuk van de rechtvaardiging van de goddeloze niet veranderd in de rechtvaardiging van het goddeloze bij veel lutheranen? De lutherse theoloog en predikant Bonhoeffer sprak om die reden van goedkope genade. Genade zonder navolging van Jezus.  Een lezenswaardig boek  'Luther voor leken' is een lezenswaardig boek voor wie op een eenvoudige wijze kennis wil maken met Luther en er niet van houdt om de zoveelste dikke pil over Luther door te nemen. Bovendien smaakt dit boekje naar meer... Het is dus een goede gangmaker.  Voor de prijs hoeft men het niet te laten. Zie https://www.vuurbaak.nl/product/luther-voor-leken/   Aangestuurd door Maak uw eigen unieke website met aanpasbare sjablonen. Ga aan de slag