Samenleesbijbel Junior

Samenleesbijbel Junior Corien Oranje en Wendelien van de Erve

Inhoudsopgave 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 52 64 66 68 70 Colofon De Samenleesbijbel Junior is bedacht door het Nederlands Bijbelgenootschap en is gemaakt in nauwe samenwerking met JOP, Jong Protestant, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. Samenleesbijbel Junior 1e druk 2018 ISBN 9789089121332 NUR 224 Auteur: Corien Oranje Illustrator: Wendelien van de Erve Overige illustraties: Bart den Heeten: werktekeningen op p. 30 en p. 65. Loes Opgenhaffen: landkaart op p. 36. Paul Oole: illustraties opdracht ‘Wat hoort bij elkaar? ’ op p. 45. Hoofdredactie en ontwikkeling: Maartien Hutter (NBG) en Nelleke Plomp (JOP) Redactie en ontwikkeling: Carola van de Kruk en Janneke Versluis Ontwerp omslag en lay-out: Tineke Werkt | Tineke Verhoeff - van der Jagt, Deventer Drukbegeleiding: Tim Beijer Producties, Utrecht © 2018 Nederlands Bijbelgenootschap, Haarlem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorwoord Oude Testament Stap 1 Het begin van de wereld – Genesis 1:1-2:4 Stap 2 Noach – God maakt een nieuw begin – Genesis 8:15-9:17 Stap 3 De toren van Babel - Genesis 11:1-9 Stap 4 God roept Abram - Genesis 12:1-9 Stap 5 Jakob en Esau - Genesis 25:19-34 Stap 6 Jozef vertelt aan zijn broers wie hij is - Genesis 45:1-24 Stap 7 God vertelt zijn naam aan Mozes - Exodus 3:1-15 Stap 8 Mozes en het volk gaan weg uit Egypte - Exodus 12 Stap 9 Ruth heeft een plan - Ruth 2-4 Stap 10 God roept Samuel - 1 Samuel 3:1-4:1 Stap 11 David en Goliat - 1 Samuel 17:1-53 Stap 12 God zorgt voor mij - Psalm 23 Stap 13 Jesaja droomt van vrede - Jesaja 11:1-10 Stap 14 Daniël in de leeuwenkuil - Daniel 6:2-29 Stap 15 Jona gaat naar Nineve - Jona 3-4 Nieuwe Testament Stap 16 Jezus wordt geboren - Lucas 2:1-21 Stap 17 Jezus wordt gedoopt - Marcus 1:1-11 Stap 18 Jezus kiest zijn leerlingen uit - Marcus 1:14-20 Stap 19 De bruiloft in Kana - Johannes 2:1-12 Stap 20 Jezus vertelt over het echte geluk - Matteüs 5:1-12 Stap 21 Jezus en de man die niet kan lopen - Marcus 2:1-12 Stap 22 Jezus geeft heel veel mensen te eten - Johannes 6:1-15 Stap 23 Jezus zegent de kinderen - Marcus 10:13-16 Stap 24 Jezus vertelt over de man die helpt - Lucas 10:25-37 Stap 25 Jezus wast de voeten van zijn leerlingen - Johannes 13:1-17 Stap 26 Pasen – Jezus is opgestaan uit de dood - Johannes 20:1-18 Stap 27 Pinksteren – De heilige Geest komt - Handelingen 2:1-13 Stap 28 Paulus reist rond en vertelt over Jezus - Handelingen 16:11-15 Stap 29 Paulus schrijft een brief - 1 Korintiërs 12:12-22 Stap 30 God maakt alles nieuw - Openbaring 21:1-8 Wat doet het Nederlands Bijbelgenootschap? Het Nederlands Bijbelgenootschap brengt de Bijbel dichtbij in binnen- en buitenland. Dat doet het door de Bijbel te vertalen, te verspreiden, het begrip van de Bijbel te bevorderen en door de relevantie van de Bijbel te laten ervaren. Voor meer informatie of om het werk van het Nederlands Bijbelgenootschap te steunen gaat u naar bijbelgenootschap. nl. Wat doet JOP, Jong Protestant? Elk kind en iedere jongere weet zich door God geliefd. Dat is het verlangen van JOP. Samen met vrijwilligers en professionals geeft de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland daar in het jeugdwerk vorm en betekenis aan. JOP doet dat voor alle kinderen en jongeren, zowel binnen als buiten de kerk. Vrijwilligers en professionals van een plaatselijke gemeente kunnen bij JOP terecht voor ondersteuning op verschillende terreinen van jeugdwerk.

Voorwoord 7 6 Een bijbel om samen te lezen Samen met kinderen de Bijbel lezen is erg waardevol, voor kinderen én voor volwassenen. Als je samen leest, ontdek je allebei nog veel meer dan alleen. Bovendien helpt het samen in de Bijbel lezen bij de geloofsopvoeding van je kinderen. De Samenleesbijbel Junior is hier speciaal voor gemaakt. Om de weg te vinden in de Bijbel, en het lezen van bijbelverhalen waardevol en leuk te maken. Voor je kind, maar ook voor jezelf! Wat maakt de Samenleesbijbel Junior bijzonder? De Samenleesbijbel Junior biedt een kennismaking met een nieuwe manier van bijbellezen met kinderen. Je neemt je kinderen stap voor stap mee langs bekende bijbelverhalen. Samen lees je de verhalen en weetjes, kun je aan de hand van vragen over het verhaal praten en kun je met elkaar iets leuks doen dat past bij het verhaal. Elke stap bestaat uit verschillende bouwstenen. Een hele stap kan wat veel zijn om in één keer te lezen, te bespreken en te doen. Daarom kun je, afhankelijk van de hoeveelheid beschikbare tijd, kiezen met welke bouwstenen je samen een moment rond de Bijbel opbouwt. Het betekent ook dat je niet alle onderdelen van een stap hoeft te doen. Bouwstenen Bij elk verhaal staan een paar extra’s om het verhaal meer te laten aansluiten bij de belevingswereld van kinderen. Zo ontdekken ze nog meer over het verhaal. Daarbij komen enkele bouwstenen steeds terug: Praten: Hier vind je vragen die je kunnen helpen om over het bijbelverhaal te praten. Er zijn verschillende soorten vragen: begripsvragen, inlevingsvragen en geloofsvragen. Voor alle vragen geldt dat ze zijn geschreven op een niveau dat aansluit bij de belevingswereld van kinderen. Natuurlijk ken jij je kind en je gezin zelf het beste. Voel je dus vrij om te variëren en de vragen aan te passen. Ze zijn bedoeld als aanzet tot een gesprek. Doen: Dit betekent dat je iets kunt doen bij het bijbelverhaal. Van een spelletje tot een wandeling, en van ‘zoek de verschillen’ tot iets knutselen. Bij de opdrachten is rekening gehouden met het feit dat kinderen op verschillende manieren informatie opnemen. De meeste kinderen houden ervan om verhalen vaker te horen. Ze vinden het leuk als ze mogen vertellen wat ze al weten. De stappen zijn daarom ook geschikt om steeds weer naar terug te keren en zo elke keer met elkaar iets nieuws te beleven. Stappen Elke stap bestaat uit een bijbelverhaal met een duidelijke focus en een aantal bouwstenen om met het verhaal aan de slag te gaan. Het bijbelverhaal blijft dicht bij het gedeelte uit de Bijbel waar het op gebaseerd is. Onder het nummer van de stap staat steeds een vers uit dit gedeelte, in de vertaling van de Bijbel in Gewone Taal. Dit vers laat iets zien van de kern van de stap. Ieder verhaal heeft een paar regels die kinderen zelf kunnen lezen. Bij het schrijven van deze zinnen is rekening gehouden met de richtlijnen voor AVI-M3-niveau. Door de kinderen zelf te laten lezen betrek je ze bij het verhaal. Ze hebben er plezier in en vinden het leuk om iets bij te dragen. Weten: Dit is een ‘weetje’ bij het bijbelverhaal. Soms verduidelijkt het iets uit de tijd van de Bijbel. En soms verbindt het de tekst met de tijd van nu. Wat hiervoor gebeurde: Bij sommige bijbelverhalen is het handig om te weten wat eraan voorafging. In zulke gevallen wordt daar aan het begin van een stap een korte samenvatting van gegeven. Lied: Bij sommige stappen past een lied. Dat vind je op samenleesbijbeljunior. nl. Hoe werd de Samenleesbijbel Junior ontwikkeld? De Samenleesbijbel Junior is ontwikkeld door het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) in samenwerking met Jong Protestant (JOP). Samen selecteerden we gedeelten uit de Bijbel en ontwikkelden we daaromheen de bouwstenen van de stappen. Corien Oranje herschreef de verhalen. Wendelien van de Erve kreeg de opdracht kleurrijke illustraties te maken bij deze verhalen. Het resulteerde in dit prachtige boek. We hopen dat het veel (groot)ouders en kinderen dichter bij elkaar én dichter bij de Bijbel zal brengen!

89 Oude Testament

God keek naar alles wat hij gemaakt had en zag dat het heel mooi was. Genesis 1:31 DOEN WAT MOOI GEMAAKT! Trek je wandelschoenen aan en ga samen naar buiten! Praat onderweg met elkaar. Wat zie je allemaal in de natuur? En wat vind jij het mooiste dat je ziet? Neem een grote tas of bak mee en verzamel mooie stenen, takken, blaadjes, schelpen, veren, of wat je ook maar mooi vindt! Maak hier thuis een kunstwerk van. • Kun jij vertellen wat God allemaal maakt? • Weet je ook waar God mee begint? Waar zou jij mee beginnen? • God ziet dat alles wat hij maakt heel mooi is. Wat vind jij het mooiste dat God gemaakt heeft? Waarom vind je dat? In het begin maakte God de hemel en de aarde. De aarde was leeg en donker. Maar toen zei God: ‘Er moet licht zijn. ’ En kijk! Het was licht. Wat zag het er goed uit. Dat was dag één. ‘Er moet lucht komen, ’ zei God. En er kwam lucht om de aarde heen. Een blauwe hemel. Dat was dag twee. ‘Er moet droog land komen, ’ zei God. Al het water op aarde stroomde naar één plek toe. Er kwam droog land tevoorschijn. ‘Er moeten planten en bomen komen, ’ zei God. ‘Met vruchten eraan. ’ Heel de aarde werd groen. Overal groeiden bomen en planten. God zag hoe mooi het was. Dat was dag drie. ‘Er moeten speciale lichten aan de hemel komen, ’ zei God. God maakte de zon voor overdag, en de maan voor als het nacht werd. Hij maakte ook sterren. En hij zag hoe mooi het was. Dat was dag vier. ‘Er moeten dieren in het water komen, ’ zei God. ‘En de lucht is ook nog leeg. Daar heb ik vogels voor bedacht. ’ God maakte guppies, zeepaardjes en walvissen. En hij maakte ook vogels die door de lucht vlogen. Hij maakte mussen, duiven en ooievaars. God zag hoe mooi het was. Dat was dag vijf. ‘Er moeten ook dieren op het land komen, ’ zei God. Hij maakte olifanten en torren. Honden en tijgers. Slangen en zebra’s. Het was prachtig. ‘Nu wil ik nog mensen maken, ’ zei God. ‘Mensen die op mij lijken. Die voor de aarde kunnen zorgen. Die voor de dieren kunnen zorgen. ’ God maakte een man en een vrouw. En hij zag hoe mooi het was. Dat was dag zes. Op de zevende dag rustte God uit. Hij was heel blij met alles wat hij gemaakt had. ‘De zevende dag, dat wordt een speciale dag, ’ zei hij. Luister of zing het lied ‘De aarde was leeg’. lied Prate n Het begin van de wereld Genesis 1:1-2:4 1 S T A P 10 11 10 11

Luister of zing het lied ‘Lied van de slak’. God zei: ‘Ik geef jullie voor altijd een teken van mijn belofte. Ik zet mijn boog in de wolken. Dat is het teken van mijn belofte aan jullie en aan alles wat op aarde leeft. ’ Genesis 9:12-13 • Heb jij weleens een regenboog gezien? Wanneer was dat? • Wat betekent de regenboog in dit verhaal? • God belooft dat hij altijd voor de mensen zal zorgen. Hij wil dat de mensen ook goed voor elkaar zorgen. Wie zorgt er voor jou? En hoe kun jij voor andere mensen zorgen? Prate n Eindelijk! De deur van de boot gaat open. De aarde is weer droog en groen. Noach gaat naar buiten, samen met zijn vrouw. Zijn zonen Sem, Cham en Jafet zetten de hokken open. En daar gaan de dieren. Ze vliegen, rennen, kruipen en springen de boot uit. En ze verdwijnen tussen de bomen. Noach brengt een offer. Zo zegt hij tegen God: ‘Ik ben blij dat u zo goed voor mij en mijn familie gezorgd hebt, ook toen het zo regende. ’ En dan hoort Noach Gods stem. ‘Dit is een bijzondere dag, Noach, ’ zegt God. ‘Dit is een nieuw begin. Ik beloof je dat ik altijd goed voor jou en God ziet dat de mensen op aarde verkeerd leven. Ze luisteren niet naar hem en doen elkaar pijn. Alleen Noach leeft goed. Hij leeft als een vriend van God. God wil opnieuw beginnen, met alleen Noach en zijn gezin. Daarom komt er een grote overstroming. Maar God wil Noach redden. Daarom zegt God tegen Noach dat hij een boot moet bouwen. In die boot zijn Noach, zijn gezin en heel veel dieren veilig voor de grote overstroming. Met elkaar dobberen ze maandenlang op het water, totdat. . . Wa t hiervoor gebeurde Dit is een altaar. Noach bouwt een altaar van stenen. Daarop brengt hij een offer aan God. Dat doet hij om God te danken. DOEN lied Je hebt nodig: • gekleurde snoepjes (zoals Skittles of Smarties) • een rond, plat bord met een rand • warm water Weten Noach – God maakt een nieuw Bbegin Genesis 8:15-9:17 2 S T A P je familie zal zorgen. Jullie zullen veel kinderen krijgen. Ik wil dat er overal op aarde mensen wonen. Ik zal ervoor zorgen dat er elk jaar weer een tijd is om te zaaien, en een tijd om te oogsten: om het eten van het land te halen. ’ Noach heeft maanden op een boot gewoond. Hij heeft veel zin in vers brood. Ik ga morgenochtend meteen koren zaaien, denkt hij. En ik ga druivenpitten in de grond stoppen. Dan hebben we straks weer lekker eten. ‘De mensen zijn bijzonder, ’ gaat God verder. ‘Ze lijken op mij. Ik wil dat jullie goed voor elkaar zorgen. Doe elkaar geen pijn. Maak elkaar niet dood. Ik wil dat jullie van elkaar houden. ’ ‘Maar misschien gaat het wel weer mis, ’ zegt Noach tegen God. ‘Misschien doen de mensen weer verkeerde dingen. Dingen die u niet goed vindt. ’ ‘Dat weet ik, ’ zegt God. ‘Maar je hoeft niet bang te zijn. Zo’n erge overstroming komt er nooit meer. Dat beloof ik je. En ik zal jullie een speciaal teken geven. Zie je die boog in de lucht? Die boog met rood, geel, groen, blauw en paars? Als je die ziet, weet je: Ik hoef niet bang te zijn. God zorgt voor ons. ’ ALLE KLEUREN VAN DE REGENBOOG Met gekleurde snoepjes kun je zelf een regenboog maken! Kijk maar hoe mooi dat is. Zo maak je de regenboog: -> Leg de snoepjes naast elkaar langs de rand van het bord. Zorg dat er steeds verschillende kleuren naast elkaar liggen. Wil je een echte regenboog maken? Let dan op de volgorde van de kleuren. -> Schenk voorzichtig een beetje warm water op het bord, totdat alle snoepjes in het water liggen. Let erop dat de snoepjes niet helemaal onder water liggen. Kijk eens wat er gebeurt! 13 12