DAVID EEN MAN NAAR GODS HART
Scholten Uitgeverij DAVID EEN MAN NAAR GODS HART 20 LESSEN OVER HET LEVEN VAN DAVID HENK STOORVOGEL
David, een man naar Gods hart 20 lessen over het leven van David Henk Stoorvogel 2022 Scholten Uitgeverij BV Burgemeester Drijbersingel 25 8021 DA Zwolle info@scholtenuitgeverij. nl www. scholtenuitgeverij. nl Omslag en binnenwerk: Burowit Drukwerk: Drukcase Eerste druk: maart 2022 ISBN: 9789083224077 NUR: 707 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. All rights reserved. No portion of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means – electronic, mechanical, photocopy, recording or any other – except for brief quotations in printed reviews, without the prior written permission of the publisher.
Inhoud Inleiding 7 1. Hoe een koning zijn rijk verliest 9 2. Ik kies voor jou! 15 3. David en de dwerg 19 4. Hoe je moet omgaan met sperengooiers 23 5. Vriendschap, het wonder op aarde 27 6. Overleven in de woestijn 31 7. De schoonheid van de woestijn 37 8. Echte helden 41 9. De donkere nacht van de ziel 47 10. Overwinning bij de beek Besor 53 11. Leven als koning 57 12. Hoe je van Filistijnen kunt winnen 61 13. Heiligheid 67 14. Wanneer God nee zegt 73 15. David en Mefi boset 79 16. David en Batseba 83 17. David en Uria 87 18. Het wonder van vergeving 93 19. Een fi nish die de start waardig is 97 20. David, de man naar Gods hart 101 Inhoud 9 11 17 21 25 29 33 39 43 49 55 59 63 69 75 81 85 89 95 99 103
9 Inleiding HOE E E N KON I NG Z I J N KON I NG SC H A P V E R L I ES T Inleiding David spreekt tot onze verbeelding. Hij is de man die wij zouden willen zijn. Hij is de man waar wij verliefd op zouden worden. Tegelijk is hij de man die wij niet zouden willen zijn en de man waarmee je misschien maar beter niet getrouwd had kunnen zijn. David dee d ding en waa r ik alle en maa r va n ka n dromen . Maa r oo k deed hij dingen waarvan ik hoop dat ik ze nooit zal doen. Hij is het goede waar ik van droom en het slechte dat ik vrees, samengebald in één levenslustige, innemende man. He t verhaa l va n Davi d is, n a he t verhaa l va n Jezus , he t grootst e verhaa l uit de Bijbel. 66 hoofdstukken worden gewijd aan het leven van David. Verhalen doen wat met ons, want ons eigen leven is ook een verhaal. Het verhaal van David is het goudeerlijke verhaal van God en een mens in alle goedheid en slechthei d van het leven. Wanneer we in het leven van David duiken, dan zullen we grote hoogten en diepe diepten meemaken. Meer dan iets anders is het verhaal van David een verhaal van vertrouwen. David vertrouwde God door dik en dun. Hij vertrouwde er op dat God hem zou helpen een reus van drie meter te verslaan. Of misschien moeten we zeggen: hij vertrouwde erop dat God hem zou helpen een dwerg van drie meter te verslaan. Als David een lijfspreuk had dan was het wel Psalm 18:30: Met U immers loop ik op een legerbende in en met mijn God spring ik over een muur. Dat was David. Op het gevaar af ! Naar de leeuwen, beren en Filistijnen toe! Geen muur was te hoog voor deze energieke jonge vent die met een enorme 7 Inleiding
10 DAVID, EEN MAN NAAR GODS HART vaart k wam aanrennen en bovennatuurlijk grote sprongen maakte. David barstte van het leven. En het is met deze knappe, muzikale strijder dat wij in dit boek zullen optrekken. Ik hoop dat je hem leert kennen. Dat je zijn hart voelt door de verhalen heen. En dat zijn hart en bovenal het hart van zijn God je inspireren om met een zelfde vaart en enthousiasme te gaan leven als David. Dit boek nodigt uit om je persoonlijk te verdiepen in het leven van Davi d. Bij elk hoofdstuk staan de tekstgedeelten vermeld die leidend zijn voor de inhoud. Bij het beant woorden van de vragen wordt verondersteld dat de Bijbelteksten gelezen zijn. Ik heb er bewust voor gekozen om mezelf in te houden en niet al mijn gedachten bij de tekstgedeelten op te schrijven. Dan zou er een veel dikker boek ontstaan. Nu bestaat dit boek uit t wintig beknopte hoofdstukjes die uitnodigen tot zelfonderzoek en Bijbelstudie. Mijn gebed is dat de lessen uit Davids leven op deze wijze diep inzinken en een blijvend verschil maken in jouw leven. Zegen! Henk Stoorvogel 8 DAVID EEN MAN NAAR GODS HART
11 Hoe een koning zijn koningschap verliest Hoe een koning zijn koningschap verliest Tijdens de Olympische Spelen van 1924 in Parijs kende het Britse hardloopteam t wee formidabele hardlopers: Harold Abrahams en Eric Lidell. Harold Abrahams was van Joodse a fkomst en studeerde in Cambridge. Zijn Joodse a fkomst leverde hem de minachting van de Engelse aristocratie op. Vlak voor zijn grote race tijdens de Olympische Spelen stortte Harold zijn hart uit bij Aubrey Montague, een vriend en collega-hardloper. ‘Ik ben nu 24 – en ik heb nooit rust gekend. Ik ben altijd bezig iets te bereiken – en ik weet niet eens wat het is dat ik najaag. Aubrey, oude makker – ik ben bang… Over een uur sta ik daar weer op die baan, ik zal mijn ogen opslaan en die baan a fkijken – ruim een meter wijd en tien eenzame seconden om mijn hele bestaan te rechtvaardigen. Maar zal dat me lukken? Aubrey, ik weet wat het is om te verliezen en daarvoor bang te zijn… maar nu ben ik bijna te bang om te winnen. ’ Een uur later stond Harold op de baan en rende alsof zijn leven ervan af hing en hij won als eerste Brit goud op de 100 meter sprint. Die avond dronk hij zich dronken met zijn coach. Eric Lidell – de vliegende Schot – had die 100 meter eigenlijk ook moeten lopen, maar hij had geweigerd. Eric was namelijk een meelevend lid van de kerk in Schotland en daar was één van de stelregels dat je op zondag Lezen 1 Samuël 10:1, 6-9; 13:8-14; 15:3, 9-15, 22-23; 28:5-8 1 9 Lezen 1 Samuël 10: 1, 6-9; 13:8-14; 15:3, 9-15, 22-23; 28:5-8 Hoe een koning zijn koningschap verliest 1
12 DAVID, EEN MAN NAAR GODS HART 10 niet mocht sporten. De 100 meter tijdens de Olympische Spelen was op zondag gepland, dus had Eric zich afgemeld. Om die 100 meter – zijn beste afstand – toch te lopen en waarschijnlijk te winnen, zou hij Go d alleen maar van Zijn eer beroven en deze gedachte ontnam Eric alle plezier in het lopen. Als troostprijs had hij van de Chef de Mission de 400 meter gekregen, dan kon hij zijn kleinkinderen in ieder geval nog vertellen dat hij had mee gedaan met de Olympische Spelen. In een historische race liep Eric, de 100 meter sprinter, de 400 meter van de Olympische Spelen in Parijs in een wereldrecord en pakte goud. Eric had een missie: zendeling worden in China. Maar voordat hij naar China ging wilde hij eerst nog mee doen met de Olympische Spelen. In een gesprek met zijn zus vertelde Eric: ‘God heeft mij een missie gegeven. Ik wil zendeling worden in China. Maar God heeft me ook snel gemaakt! En wanneer ik ren, dan voel ik Zijn plezier!’ T wee lopers. Eén Olympische Spelen. Tweemaal goud. Maar wat een wereld van verschil. De ene rent tien eenzame seconden in een poging zijn hele bestaan te recht vaardigen en de ander rent omdat hij de glimlach en het plezier van God voelt wanneer hij rent. Het is het verschil tussen Saul en David. David die met Zijn God op muren afrent en er overheen springt omdat hij op de één of andere wonderlijke manier weet dat God van hem houdt. En Saul die uit ongeduld en angst voor mensen probeert zijn lot in eigen handen te nemen en Gods gunst probeert te winnen. DAVID EEN MAN NAAR GODS HART
Hoe een koning zijn koningschap verliest13 HOE E E N KON I NG Z I J N KON I NG SC H A P V E R L I ES T 11 VRAGEN EN OPDRACHTEN Wat valt je op aan de roeping van Saul en de belof ten die Samuël hem meegaf ? 1 Samuël 10:1, 6, 9 Vanuit welke motieven ging Saul de fout in? 1 Samuël 13:8-14? Welke lessen kun je leren uit Gods oordeel over Saul in 1 Samuël 13:13, 14? Op welke manier verschilde Sauls zonde in 1 Samuël 15:9-11 van de zonde in 1 S a m u ë l 13? Saul begon goed. Hij ont ving de Geest van God en werd een ander mens. Hij was dapper, groot en bezat leidinggevende k waliteiten. Maar zijn goede start was geen garantie voor een sterke finish. We zien Saul verstrikt raken in zonde. Hierin schuilen diepe lessen voor ons. De eerste zonde van Saul is begrijpelijk. Hij was nog maar pas koning. Hij stond onder enorme druk. Zijn leger liep weg. Samuël had beloofd om op de zevende dag te komen, maar de zevende dag was al Vragen en opdrachten
14 DAVID, EEN MAN NAAR GODS HART 12 bijna voorbij. Uit wanhoop bracht Saul dan zelf het offer maar. Dat waren de eerste scheuren in zijn integriteit. Wanneer je God wilt volgen is het belangrijk dat je ook onder druk van buitenaf trouw blijft aan God. De eerste zonde van Saul was een eerste stap op een hellend vlak. De zonde van 1 Samuël 15 beging hij niet langer onder druk, maar vrijwillig en weloverwogen. God had duidelijk gezegd dat alles met de ban geslagen moest worden, maar op eigen initiatief spaarde Saul de koning en het beste van het vee. Samuël sprak toen de raadselachtige woorden: ‘Weerspannigheid is even erg als toverij en eigenzinnigheid is even erg als afgodendienst. ’ We zien die woorden waar worden in 1 Samuël 28:5-8. Saul bezocht een dodenbezweerster en eindigde in hekserij. Het wezen van toverij is weerspannigheid tegen God. Toverij is een manier om jouw wil op een bovennatuurlijke wijze gedaan te krijgen, zonder dat je God daarvoor nodig hebt. Wanneer je weerspannig (opstandig en koppig) bent, dan wil je ook jouw wil gedaan krijgen zonder dat je God daarvoor nodig hebt. Het wezen van afgodendienst is eigenzinnigheid. Je wilt God op je eigen voorwaarden, op je eigen manier en in een eigen vorm aanbidden. Het wezen van ware aanbidding is overgave, het tegenovergestelde van eigenzinnigheid. Hoe kun je zo slecht eindigen als je zo goed bent begonnen? Grote catastrofes beginnen klein. Verwoeste levens beginnen goed. Het zijn de eerste, kleine keuzes die van levensbelang zijn. Had Saul onder druk zijn rug recht gehouden, dan was alles anders gelopen. De kleine keuzes bepalen de richting van je leven. Wanneer die kleine keuzes van God afleiden zul je vroeg of laat grote en grove keuzes tegen God maken. Maak dus korte metten met de kleine zonden in je leven. DAVID EEN MAN NAAR GODS HART
15 Hoe een koning zijn koningschap verliest13 HOE E E N KON I NG Z I J N KON I NG SC H A P V E R L I ES T Onderzoek je eigen leven: Welke kleine zonden doe je regelmatig? Zijn er nog zonden in je leven die misschien niet zo heel erg lijken, maar uiteindelijk toch catastrofaal kunnen blijken? Evalueer voor jezelf het afgelopen jaar: Bevind jij je op een hellend vlak naar een leven dat steeds verder verstrik t raak t in zonde, of bevind jij je op een weg naar boven, naar God en steeds meer heiligheid? Neem tijd om te bidden en alle grote en kleine zonden aan God te belijden en Hem te vragen je leven te leiden.
16 DAVID EEN MAN NAAR GODS HART
17 Ik kies voor jou 15 John Merrick leefde in de 19e eeuw in Engeland. Hij stierf in 1890 op 27-jarige leeftijd. Hij hield van de Bijbel en het gebedenboek. Hij genoot van zingende vogels, keek naar vissen in de rivier en modelleerde kerkgebouwen. Vlak voor zijn dood zei hij: ‘Elk uur van de dag ben ik blij!’ En dat straalde hij uit. Zo was het echter niet altijd geweest. John Merrick is beter bekend als ‘The Elephant Man ’, vanwege zijn misvormde uiterlijk. Volgens wetenschappers was John Merrick mogelijk de lelijkste mens die ooit heeft geleefd. Zijn hoofd had vanuit een bepaalde hoek veel weg van een olifant, zijn rechterarm was tweemaal zo groot als normaal, op zijn borst groeide een lap vlees die deed denken aan de kam van een leguaan en zijn benen konden hem alleen dragen als hij steunde op een stoel. Zijn mond was zo misvormd dat er alleen onverstaanbare klanken uit kwamen. O p zij n vierd e lie t zij n moed er hem in de steek. Op zij n veertiend e werd hij ontdekt door een kermisexploitant die besloot hem uit te buiten. John Merrick werd in een kooi gestopt en tegen betaling konden de mensen zich aan hem vergapen. Steevast leverde dat verschrikte uitroepen en gillen van ontzetting op. Tot zijn 23e leefde John Merrick als kermisattractie en ontmoette niets dan spot, hoon en ontzetting. Ik kies voor jou Lezen 1 Samuël 16:1-13 2 2 Lezen 1 Samuël 16:1-13 Ik kies voor jou
18 16 DAVID, EEN MAN NAAR GODS HART Uiteindelijk werd de kermis waar hij ‘werkte’ door de politie gesloten en John Merrick ging op zoek naar een arts die hij eens had ontmoet. Deze arts – Dr. Treves – nam hem onder zijn hoede. Na intensieve training en behandeling begon John Merrick steeds verstaanbaarder te spreken en tot Dr. Treves grote verbazing school er in The Elephant Man een bijzonder zachtaardige en vriendelijke man. Het bezoek van een vrouw aan The Elephant Man bleek een doorbraak. Nooit eerder was John Merrick op vriendelijke wijze aangeraakt door een vrouw. Een vriendin van Dr. Treves trok de stoute schoenen aan en liep met een glimlach de kamer van John Merrick in, wenste hem goede morgen en gaf hem een hand. Toen John de hand van de vrouw losliet zakte hij ineen en barstte in een onbedaarl ijk snikken uit. Eindelijk was hij behandeld als een man. Als een mens. De laatste jaren waren de gelukkigste van zijn leven. Het verbazing- wekkende was dat John door al die jaren van uitbuiting en bespotting niet bitter of haatdragend is geworden. Hij bleek zachtaardig, vriendelijk en ont wikkeld. Uiteindelijk stierf hij op 27-jarige leeftijd in zijn bed: in zijn slaap rolde hij op zijn rug en onder het enorme gewicht van zijn veel te grote hoofd b rak zijn ne k. Waarom werd David tot koning gekozen? Omdat God voorbij de buiten- kant keek. Anderen leken bek wamer, maar schijn bedriegt. ‘De mens kijkt naar het uiterlijk, maar de Heer kijkt naar het hart . ’ De Heer zag het hart van John Merrick en door Zijn genade bleef zijn hart zacht. De Heer zag het hart van David en riep hem om koning te zijn. DAVID EEN MAN NAAR GODS HART
19 Ik kies voor jou17 I K K I ES VOOR JO U VRAGEN EN OPDRACHTEN Welke list gaf God aan Samuël om zonder problemen bij Isaï aan tafel te komen? Hoeveel zonen had Isaï? Waarom was David de minst waarschijnlijke om tot koning gekozen te worden van al zijn broers? In vers 11 staat het woordje: Haqqaton. David was de Haqqaton – het kleintje, de jongste. Het onderdeurtje. De sloof. Zowel hier als ook op latere momenten bleek dat zijn familie niet zoveel met David op had. Ze geloofden niet zo in hem. Hij was het kleine mannetje dat de lastige klusjes moest opknappen. Maar God keek en kijkt nog steeds naar het hart. Op de momenten dat je denkt dat God niet kijkt, is Hij wel degelijk aanwezig. Hij weegt de daden die wij doen en de keuzes die wij maken. Juist ook datgene wat wij in de stilte en in het verborgene doen. Wat ziet God als Hij kijk t naar jouw hart? De keuze om David tot koning te zalven is onbegrijpelijk. Het is ongeveer hetzelfde als een kleuter van vier een Boeing 747 laten besturen of een student rechten een openhartoperatie laten uitvoeren. Het kan niet. Het past niet. En toch is het zo. Want zo is God nu eenmaal. Vragen en opdrachten
20 18 DAVID, EEN MAN NAAR GODS HART Lees 1 Petrus 2:9. Welke dingen staan daar over jou? Wat doet dat met je? In 1 Samuël 16:13 wordt de naam David voor het eerst in het Oude Testament genoemd. Nog 600 keer zal zijn naam genoemd worden in het Oude Testament en nog 60 keer in het Nieuwe Testament. Het is de introductie van een hartstochtelijk mens en een groot man van God. David werd gegrepen door de Geest van de Heer. Een vertaling zegt: ‘En de Geest van de Heer greep hem met kracht!’ Waaruit bleek in de daarop volgende maanden en jaren het geestvervulde leven van David? David was vol van de Geest, toch heeft hij geen enkele keer een wonder gedaan. Het verhaal van David is het grootse verhaal van een mens van God, en niet één keer gebeurd er een wonder. Misschien denk je dat je pas echt geestelijk bent als er wonderen gebeuren in je leven. Dat is een misvatting. Je bent geestelijk – Geest vervuld – wanneer je net als David met God rent, vliegt, lacht, springt, vlucht en zingt door alle diversiteit van het leven heen. Vraag God om je te vullen met Zijn Geest en levenslust. DAVID EEN MAN NAAR GODS HART
21 David en de dwerg 19 Het was een ochtend als alle anderen. Er was geen goddelijke waarschu- wing, geen profetie, geen woord vooraf. Niets wees erop dat vandaag de dag zou zijn van Davids grote doorbraak. Het begin van een tumultueus en roemrijk leven. De dag was vroeg begonnen. Hij had zijn schapen uitgeleid en over- gedragen aan een bevriende herder. Daarna had hij snel proviand ingepakt en was op weg gegaan naar het Israëlische legerkamp. De 15 kilometer lopen kostten hem vandaag iets meer dan t wee uur. Hij liep snel. Want hij was benieuwd. Hoe zou het zijn op het strijdtoneel? Op het moment dat de legers hun stellingen betrokken k wam David aan. Het was een imposant gezicht. Een dal van anderhalve kilometer breedte. Aan weerszijden een steile helling van een kilometer hoogte. Onder, in het midden van het dal, het beekje waar David uiteindelijk zijn stenen zou vinden. Op beide hellingen de legers, met wapperende vaandels en schreeuwende mannen. Dan stapt een soldaat van het Filistijnse leger uit de rangorde. Zo uit de verte lijkt hij nog niet zo groot, maar dat verandert al snel. Om en nabij de drie meter hoog! Zijn bewapening is indruk wekkend. Hij draagt een zwaar lederen tuniek en daarover een maliënkolder van 90 kilo. Daarbij draagt hij koperen scheenbeschermers en een koperen helm. Zijn speer alleen al weegt meer dan 11 kilo. Voor David en de dwerg Lezen 1 Samuël 17 3 3 Lezen 1 Samuël 17 David en de dwerg
22 20 DAVID, EEN MAN NAAR GODS HART de man uit loopt een schilddrager die een manshoog schild als t weede verdedigingsmuur meedraagt. Dit is geen man die daar nadert. Dit is een tank. Zoveel bepantsering. Zo groot. Zo’n spanwijdte. In het Israëlische leger was er maar één persoon die in aanmerking k wam om met deze reus te vechten: Saul. Hij was immers een kop groter dan de gemiddelde Israëliet. Maar Saul durfde niet. David durfde wel. De beledigingen aan het adres van zijn God kon hij niet tolereren. Het vluchten van het leger van de hoogste Heer kon hij niet aanzien. Goliath was een bangmaker. Een bullebak. Veertig dagen lang bleef hij roepen. ’s Morgens en ’s avonds. Het hield maar niet op. En elke dag k wam hij een stukje dichterbij. Elke dag veroverde hij meer grondgebied en roofde hij meer veiligheid. We hebben allemaal zo onze reuzen. Angsten. Zorgen. Gevoelens van minderwaardigheid of lelijkheid. Lievelingszonden. Elke dag verschijnen ze weer. En wat roepen ze luid! Je denkt dat je geen schijn van kans hebt en wel moet toegeven aan de verleidingen en gedachten. De reus is levensgroot en je slaat op de vlucht. Zelfs God kan je niet helpen. Of toch wel? David rende op de reus af. Zonder de wapenrusting die Saul hem aanbood. In blind vertrouwen op de God bij wie elke reus verschrompelt tot een dwerg. Dat is het geheim van het overwinnen van reuzen: wees gewoon jezelf, ga de confrontatie aan en bezie je vijanden in het licht van de ontzag wekkend grote God. DAVID EEN MAN NAAR GODS HART
23 David en de dwerg21 DAV I D E N DE DW E RG VRAGEN EN OPDRACHTEN Welke reuzen doen jou op de vlucht slaan? (Wat zijn zaken waar jij bang voor bent, waar je je zorgen over maak t of wat zijn de valkuilen waar je steeds weer in stapt? ) Toen David informeerde welke intimidatie door Goliath werd uitgevoerd, en het plan om de reus aan te vallen vorm kreeg in zijn denken, viel zijn broer Eliab woedend naar hem uit (1 Samuël 17:27-30). Dit komt vaker voor. Op het moment dat je alle moed bijeen schraapt en echt iets wilt gaan doen aan je angsten, zorgen en zonden komt er vaak vanuit onverwachte hoek weerstand. Onze natuurlijke neiging is om onze boosheid dan te richten op degene die ons bekritiseert. Hoe ging David om met de kritiek van zijn broer? Blijf je focussen op de ware vijand en verspil geen energie aan allerlei elementen die je van de echte strijd willen afleiden. Zowel David als het Israëlische leger zagen dezelfde reus en hetzelfde dal. Toch reageerden ze tegenovergesteld. Het leger vluchtte weg. David ging de strijd aan. Wat zag David wat de rest van het Israëlische leger niet zag? (1 Samuël 17:47) Vragen en opdrachten