AANBEVELINGEN In dit dagboek zijn klassieke, actuele en praktische stukjes geschreven door een brede kring aan auteurs uit verschillende kerken. Mooi dat dit op deze wijze kan! Klassieke thema’s als geloof en bekering komen naar voren, maar ook onderwerpen uit de actualiteit, zoals schepping en evolutie en gender. Praktisch van aard zijn bijvoorbeeld dagboekstukjes met betrekking tot kleding. Door een frisse uitleg met aansprekende en activerende toepas- singen wordt de inhoud op een toegankelijke manier naar voren gebracht. Graag wil ik dit dagboek van harte aanbevelen! Ds. J.A. Kloosterman, Lunteren Voorzitter van de Hersteld Hervormde Jongeren Organisatie (HHJO) Echt een dagboek voor jongeren. Dat zie je aan de onderwerpen: van heel diep (Heilig Avondmaal, bidden, opwekking) tot heel praktisch (kleding, seksualiteit, zingen en liederencultuur). Je ziet het ook aan de stukjes: kort, helder en met een stelling of vraag aan het eind. Je ziet het ook aan de schrijvers: ze hebben oog en hart voor jongeren én voor het onder - werp waarover zij schrijven (over verlies en gemis schrijft een dominee die weet wat een kind verliezen is). En door dat alles heen proef je het verlangen van de schrijvers om jongeren de weg tot Christus te wijzen, en tot een leven met Hem naar Zijn woord. Ik zou het als ouder zeker aanraden aan mijn zoon of dochter of, sterker nog, het aanschaffen en geven voor zijn of haar verjaardag. Ds. D. Breure, Waarder 1e voorzitter Hervormd Jeugdwerk 6 20015 Epic.indd 620015 Epic.indd 6 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32
7 Het is een mooi, leerzaam dagboek geworden met allemaal praktische onderwerpen. Ik begon er in te bladeren, maar je blijft zo doorlezen. Ik hoop dat dit dagboek veel jongeren tot zegen mag zijn en ze mag helpen bij alles wat op hen afkomt. Marijke de Wit-Bakker, Urk Lid van de Christelijke Gereformeerde Kerken Een mooi dagboek in heldere en alledaagse taal geschreven. Het behan- delt belangrijke kernthema’s van het geloofsleven en aansprekende onderwerpen uit het Bijbels getuigenis. Op een inhoudsvolle manier wor - den levensvragen en onderwerpen uit het alledaagse leven van jongeren verbonden aan wat de Bijbel daarover zegt. Mooi dat ieder stukje afsluit met een activerende opdracht of vraag. Een hartelijke aanbeveling om als jongeren dagelijks actief met het Woord van de Heere bezig te zijn. Om te groeien in geloof en kennis van Christus en om de Bijbel te verbin- den met je eigen leven. Ds. B. Jongeneel, Lunteren Bestuurslid Hervormd Gereformeerde Jeugd Bond (HGJB) Op initiatief van ds. J. Belder hebben heel wat mensen zich ingezet om jongeren van nu met woorden te ontmoeten. Terwijl ze achter hun laptop zaten hebben ze de jongens en meiden voor zich gezien. Met een diep verlangen: om hun te laten zien hoe in een chaotische en zondige wereld er een Rots is waar je houvast vindt; in deze tijd en straks voorbij de tijd. Het is nu aan de jongeren zelf: bedenk hoe je de discipline vindt en de rust, om geleid door deze dagboekstukjes, het Woord van God biddend te overdenken. Het is, boven alles, aan de Heilige Geest om jonge harten tot Christus te leiden of in Hem te doen groeien. Steef Post, een op jongeren betrokken gemeentelid van de Gereformeerde Gemeente te Gorinchem 20015 Epic.indd 720015 Epic.indd 7 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32
9 WEEK 1 • WIE VOLG IK? (1) DRS. N.C. VAN DER VOET LEZEN Exodus 20 DAGTEKST Exodus 20:3 Gij zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben. sv U zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben. hsv ER IS ER MAAR EEN! Je bent nu 16, 18, 20 jaar. Heb je al een vriendin of vriend met wie je het leven wilt delen? Vraagje: met hoeveel anderen mag hij of zij een zelfde serieuze relatie aanknopen? Ik denk met niemand. Een liefdesrelatie is namelijk uniek. En als je die met twee mensen tegelijk aangaat pleeg je overspel. Dat is verkeerd en verdrietig. Zo is het ook als het over Gods relatie met Zijn volk gaat. Hij zegt aan het begin van de Tien Geboden tegen Israël: Ik ben jullie bevrijder uit de slavernij. Ik heb alles voor jullie over. Jullie en Ik horen door Mijn bevrijdingsactie bij elkaar. Dan is het dus geen verrassing als het eerste gebod is: Dien geen andere goden. Zo’n grote liefde van God kun je alleen maar met eerlijke wederliefde beant - woorden. Later wordt dit gebod zo geformuleerd: ‘U zult de Heere uw God liefhebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met heel uw kracht’ (Mark. 12:30). Dan komen wij ook in beeld. De Heere geeft Zich helemaal aan ons. Hij wil door Jezus onze bevrijder zijn. Dan vraagt Hij dat wij ons helemaal aan Hem geven. Wie volg jij na? Als je God pijn wilt doen, volg je de afgoden na. Die hebben in alle tijden te maken met geld, seks, macht, verslaving, losbandigheid. Niet doen dus! Houd er geen verschillende relaties op na. De Heere kijkt naar jou om. Hij wil de Enige voor jou zijn. Volg Hem na! VRAAG In het hele Oude Testament worstelt Israël met de aantrekkingskracht van de afgoden. Zou het in jouw leven anders zijn? Bedenk voorbeelden. 20015 Epic.indd 920015 Epic.indd 9 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32 006B006B
10 WEEK 1 • WIE VOLG IK? (2) DRS. N.C. VAN DER VOET LEZEN Jozua 24:13-17 DAGTEKST Jozua 24:15  Maar aangaande mij, en mijn huis, wij zullen de HEERE dienen! sv Maar wat mij en mijn huis betreft, wij zullen de HEERE dienen! hsv DE KEUZE VERNIEUWEN God heeft bij de berg Sinaï een verbond gesloten met Israël. Hij ging de verbinding aan, zoals man en vrouw in een huwelijk. Maar zelfs in het beste huwelijk zijn moeilijke perioden. Man en vrouw zijn op elkaar uitgekeken en ze schenken meer aandacht aan anderen dan aan elkaar. Zo ging het ook tussen God en Zijn volk. Dat lag dan niet aan de Heere, maar aan Israël. Ondanks al Gods hulp waren de mensen dan toch weer uitgekeken op de dienst aan God en ze volgden – daar heb je ze weer – de afgoden na. Jozua doet aan het eind van zijn leven iets moois. Hij vernieuwt het verbond. Hij frist het geheugen van de mensen op: Weet je wel hoe goed de Heere voor jullie gezorgd heeft? En hoe willen jullie nu verder gaan, zonder of met God? Het lijkt op een slechtlopend huwelijk. De partner die trouw is, doet een beroep op de ander: Hoe wil je nu met mij verder leven? Weet je wel hoe goed wij het samen hebben? Jozua daagt de mensen uit. Zelf is hij duidelijk. Hij wil niets anders dan de Heere dienen. Gelukkig is dat ook de reactie van de mensen. Je relatie met God kan inzakken. We zijn zwakke mensen. Dan is er een wake-upcall nodig. Heb goed door wat de Heere allemaal al voor jou gedaan heeft. Dat heeft Hij vooral gedaan door kruis en opstanding van de Heere Jezus. Je weet het, maar we frissen het weer even op. Hoe wil jij dan verder gaan met Hem? OPDRACHT Jozua zegt: ‘Ik en mijn huis zullen de HEERE dienen’. Vul voor ‘huis’ iets anders in, bijvoorbeeld ‘studie’, ‘vrienden’, ‘werk’, ‘smartphone’. Heb je ‘m door? 20015 Epic.indd 1020015 Epic.indd 10 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32 ❱❱
11 WEEK 1 • WIE VOLG IK? (3) DRS. N.C. VAN DER VOET LEZEN Mattheüs 9:9-13 DAGTEKST Mattheüs 9:9 Volg Mij! sv Volg Mij! hsv GEROEPEN OM TE VOLGEN Jij werd als kind regelmatig geroepen. Meestal vriendelijk. Soms wat stel- liger. ‘Kom bij papa, nu!’ Dan ging je wel! Op een dag roept Jezus Mat - theüs, de belastinginner, om Hem te volgen. Dat doet Hij vriendelijk maar beslist. Kort en krachtig klinken de woorden: ‘Volg Mij!’ Tot onze verba- zing staat Mattheüs onmiddellijk op en hij volgt Jezus. Hij laat zijn tolhuis achter zich en voegt zich bij het gezelschap van de Heere Jezus en de andere discipelen. Zou jij het doen? De boel de boel laten en achter Jezus aan gaan? Je kunt dan geen weerstand bieden aan Zijn bevel. Weet je, dat doe je alleen als je weet dat niet Jezus jou maar jij Jezus nodig hebt. Mat - theüs kwam daarachter toen velen op dezelfde dag bij hem kwamen eten. Toen maakte Jezus duidelijk dat Hij gekomen was om tollenaars en zondaars te redden. Hij kwam om Gods liefde te delen met slechte men- sen. Hij riep Mattheüs niet alleen om discipel te worden. Allereerst was Zijn roepstem een stem om hem te redden uit een zondig leven. Met ‘Volg Mij!’ ging als het ware de gevangenisdeur van Mattheüs open. Hij werd bevrijd van zijn oude leven zonder God. Toen jij als kind geroepen werd door je vader of moeder, heb je vast weleens gezucht. Als Jezus jou roept, zucht dan niet. Wees blij. Hij komt je redden. Er gaat een deur voor je open naar een nieuw leven. OM OVER NA TE DENKEN Verlang je naar een nieuw leven, omdat je huidige leven je zwaar valt? Volg Jezus! Dat bevrijdt je. 20015 Epic.indd 1120015 Epic.indd 11 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32 006B006B
12 WEEK 1 • WIE VOLG IK? (4) DRS. N.C. VAN DER VOET LEZEN Markus 3:7-10 DAGTEKST Markus 3:7 En Hem volgde een grote menigte van Galiléa, en van Judéa. sv En Hem volgde een grote menigte uit Galilea en uit Judea. hsv JEZUS HEEFT VEEL VOLGERS Er zijn diverse sociale media waarop jijzelf mensen hebt die jou volgen of jij volgt andere mensen. Je deelt berichten, foto’s, filmpjes, van alles en nog wat. Populaire mensen, zoals artiesten of sporthelden, maar ook wel politici, hebben veel volgers. Wie volg jij allemaal? Vind je het leuk? Ben je er misschien wel een beetje trots op als jij de volger bent van een beroemd iemand? De sociale media zijn een modern verschijnsel. Het volgen van populaire mensen is echter van alle tijden. Mensen zoeken hun idolen uit. Die bieden afleiding van de alledaagse sleur. Je hebt ook nog eens iets om over te praten. In Jezus’ dagen was het ook zo. Sterker: Jezus Zelf was zo’n idool waar veel mensen achteraan liepen. Met woorden van nu kun je zeggen: Jezus had veel volgers. Die zochten afleiding. Ze zagen en hoorden nog eens iets bijzonders! Ze zochten ook voordeel, vooral de zieken. Wie weet, kon Hij hen beter maken. Sommigen kwamen voor Zijn woorden. Die waren onder de indruk van Zijn prediking. Hoe dan ook, Jezus schiep hoge verwachtingen en dat gaf mensen hoop. Een massa mensen trok nieuwsgierig achter Hem aan. Denk niet te min over hen. Ze hadden er wat voor over, want ze kwamen uit het hele land. Vraag aan jou: staat Jezus op jouw lijstje van personen die jij wilt volgen? Zo ja, wat betekent dat dan voor jou? Maar ook: waarom wil jij Jezus volgen? Waar - van ben jij dan zo onder de indruk? VRAAG Ben je actief op de sociale media? Wat zoek je daar? Word je er gelukkig van? Stop er eens een maand mee en denk dan nog eens over deze vra- gen na. 20015 Epic.indd 1220015 Epic.indd 12 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32 006B006B
13 WEEK 1 • WIE VOLG IK? (5) DRS. N.C. VAN DER VOET LEZEN Lukas 9:57-62 DAGTEKST Lukas 9:57 Heere, ik zal U volgen, waar Gij ook heengaat. sv Heere, ik zal U volgen waar U ook heen gaat. hsv JE BENT GEWAARSCHUWD Er is niets gratis verkrijgbaar in het leven. Ook het volgen van Christus is niet gratis. Het kost je wat. Dat blijkt wel als sommige mensen zich, tij- dens Zijn leven op aarde, vrijwillig aanmelden om discipel van Hem te worden. Jezus waarschuwt een enthousiasteling: Met Mij krijg je een zwerversbestaan. Heb je dat ervoor over? Tegen anderen zegt Hij dat ze geen tijd meer hebben om voor hun familie te zorgen. Je gaat helemaal voor Hem en Zijn Koninkrijk, of je kunt je beter afmelden. Je kunt Jezus niet half volgen. In de schriftlezing staat er niet bij wat de gewaarschuwde mensen gedaan hebben. Zijn ze teruggegaan of toch met Jezus meege- gaan? Wat zou jij doen? Als jij een fervent aanhanger bent van een voet - balclub kost dat je tijd en geld. Dat vinden we normaal. Als jij een volgeling van de Heere Jezus bent, kost dat ook tijd en geld. Nog sterker: het kost je je zelfbeschikking. Hij wijst je dan de weg in het leven. Heb je dat voor Hem over? Dat levert niet altijd een makkelijk leven op. Tegen Zijn disci- pelen zegt Hij (in Markus 8:34) dat het navolgen van Hem zelfverlooche- ning vraagt en ook kruisdragen kan betekenen. Daarover kunnen de vervolgde christenen in Noord-Korea en andere landen meepraten. Nie- mand kan zeggen dat hij niet gewaarschuwd is. Door Christus ontvang je het eeuwige leven, gratis. Toch is het leven hier op aarde met Hem nooit goedkoop. Ook van jou vraagt het inspanning en soms een offer. Ga dat niet uit de weg! TIP Lees eens een artikel of boek over christenen in het Midden-Oosten. Wat raakt jou als je over hun levens leest? 20015 Epic.indd 1320015 Epic.indd 13 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32 006B006B
14 WEEK 1 • WIE VOLG IK? (6) DRS. N.C. VAN DER VOET LEZEN Efeze 5:1-5 DAGTEKST Efeze 5:1 Weest dan navolgers Gods, als geliefde kinderen. sv Wees dan navolgers van God, als geliefde kinderen. hsv LIEF OF GELIEFD? Jij wordt opgeroepen God na te volgen. Dat is: Zijn stem horen in Zijn Woord en Hem gehoorzamen in jouw levenswandel. Lees maar in dit hoofdstuk waaraan Paulus denkt. Hij geeft allerlei aanwijzingen voor ons dagelijkse leven. ‘Dit kan wel en dat kan niet voor een gelovige.’ Dat is niet altijd makkelijk. Jij en ik zijn zondige mensen. Wij kunnen nooit aan Gods standaard beantwoorden. Je zou er moedeloos van kunnen worden. Let nu even goed op. God navolgen in je leven doe je niet om een geliefd kind van Hem te wórden. De volgorde is precies andersom. Eérst ben je door het lijden en sterven van de Heere Jezus een geliefd kind. Toen je gedoopt werd is dat gezegd. En van daaruit mag je God volgen in je leven. Je doet het niet om iets te verdienen, maar omdat Jezus het voor jou verdiend heeft. Je hoeft helemaal niet aan een standaard te beantwoorden. Dat heeft Hij al gedaan. Besef ook dat er niet staat: ‘Volg God na als lieve kin- deren.’ Er staat als geliefde kinderen. God zoekt niets liefs bij jou – Hij zou het niet vinden. Hij geeft al Zijn liefde áán jou. Wie je ook bent, door Chris- tus ben je geliefd. Eerst is er Gods gave in jouw leven: Zijn liefde. Dan volgt de opgave: volg Hem na. Als je doordrongen bent van deze volgorde, is het volgen van Hem elke dag weer een feest. Hij draagt jou in Zijn eeu- wige, liefdevolle armen en wijst je de weg. STELLING God vraagt wat Hij geeft en geeft wat Hij vraagt. Pas dit eens toe op de tekst van vandaag. 20015 Epic.indd 1420015 Epic.indd 14 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32 006B006B
15 WEEK 1 • WIE VOLG IK? (7) DRS. N.C. VAN DER VOET LEZEN Galaten 5:16-26 DAGTEKST Galaten 5:16 Wandelt door de Geest en volbrengt de begeerlijkheid van het vlees niet. sv Wandel door de Geest en u zult zeker de begeerte van het vlees niet volbrengen. hsv ONS DIKKE IK Als je Christus navolgt in je leven, kun je dat ook zo noemen: je wandelt door de Geest. Zijn Geest woont in jou. Daar staat een andere wandel tegenover, namelijk de wandel naar het vlees. Dat is een levenswandel naar de maatstaven van ons aardse, lichamelijke bestaan. De Geest richt ons naar Boven, het vlees naar beneden. Veel mensen wandelen naar het vlees: ze doen gewoon wat ze zelf leuk, lekker of goed vinden en vragen zich niet af hoe God erover denkt. Hun eigen gevoel is hun richtlijn. Ze zijn hun eigen baas. Dan gaan er volgens Paulus veel dingen mis. Er is ruzie, overspel, dronkenschap, jaloezie, seksuele onreinheid. Je kunt dat samen- vatten: deze mensen volgen God niet na. Ze volgen zelfs geen al dan niet verstandige medemensen na. Ze volgen zichzelf na. Ze lopen de hele dag achter hun eigen dikke ik aan. Dus gaat het ook helemaal mis met de naas- tenliefde. De Geest leert juist geduldig te zijn, betrouwbaar, zachtmoedig en liefdevol. De Geest richt je oog op God en op je medemensen. Nu jij. Wat is het kenmerk van jouw levenswandel: de Geest of het vlees? Wandel door de Geest! Volg God na. Je hebt het dan misschien af en toe moeilijk, maar dat leven is die moeite waard. Loop achter je dikke ik aan. Misschien bereik je veel in het leven. Toch wordt je leven leeg en koud. Als jouw leven alleen om jezelf draait mist het de liefde van God. Zonder God is het ook moeilijk om in liefde met je naaste te leven. Zeg het maar, wie/Wie je wilt volgen. OPDRACHT Denk aan de keuzes die je in de afgelopen week gemaakt hebt. Was dat kiezen voor je eigen dikke ik of was dat wandelen door de Geest? 20015 Epic.indd 1520015 Epic.indd 15 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32 006B006B
16 WEEK 2 • BEELDEN VAN GOD (1) DS. J.J. TEN BRINKE LEZEN Hosea 11:7-11 DAGTEKST Hosea 11:9 Want Ik ben God en geen mens, de Heilige in het midden van u. svWant Ik ben God, en geen mens, de Heilige in uw midden. hsv WIE IS GOD? Je kunt veel over God zeggen. Je kunt ook van alles van Hem vinden. Maar wie Hij werkelijk is, dat maakt Hij Zélf bekend. De tekstwoorden die hierboven staan kun je met recht ‘kernwoorden’ noemen uit het Oude Testament. God openbaart Wie Hij is. Vanuit het geheel van Hosea 11 zou je verwachten dat God een einde maakt aan Zijn verbond met Zijn volk. Immers, het volk volhardt in afkeer van de HEERE. Ze hebben wel vrome woorden in hun mond, maar in de praktijk blijkt hun hart ver bij de HEERE vandaan te zijn (vs. 9). En laten we eerlijk zijn: hoe vaak is dat niet de praktijk in de christelijke gemeente? Misschien herken je het wel diep in je eigen hart … Maar dan, als alles erop lijkt te wijzen dat God Zijn volk los zal laten, blijkt dat de HEERE dat niet kan. Hij is met innerlijke ontferming bewogen. Hij laat Zijn brandende toorn niet los op Zijn volk. Waarom niet? De HEERE zegt: ‘Want Ik ben God, en niet een mens, de Heilige …’ Mensen zouden al lang gestopt zijn. Maar God is Gód, de Heilige. Dat betekent: de totaal Andere. Hij is niet zoals wij. En dat Hij de totaal Andere (de Heilige) is, juist dat is de reden dat Hij Zich over Zijn dwalende volk ontfermt. Wat een wonder! Gods heiligheid als bron voor Zijn ontferming. Niet op afstand, maar nabij. Want er staat: ‘de Heilige in uw midden’. Te midden van zondige mensen kwam Hij, Immanuël, Jezus, de Zoon van God. In Jezus is de heilige God ons nabij. VRAAG Wat leer jij vanuit de dagtekst over de heiligheid van God? 20015 Epic.indd 1620015 Epic.indd 16 16-03-2020 11:3216-03-2020 11:32 006B006B