Schatten verzamelen

inhoud
Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Psalm 23 - De Heere is mijn Herder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Psalm 36 - De Heere is goedertieren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Psalm 91 - De schuilplaats van de Allerhoogste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Psalm 93 - De Heere regeert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Psalm 121 - Mijn hulp is van de Heere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Psalm 139 - Je bent wonderlijk gemaakt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
‘Ik ben …’ - Zeven uitspraken van de Heere Jezus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Advent - Het grootste Geschenk ooit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Advent - Feest van het Licht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Lijdenstijd - Het is volbracht! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Lijdenstijd - Liefhebben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Lijdenstijd - Jezus is de Weg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
3
Voorwoord
Kinderen zien bijna overal iets waardevols
in. Een verpakkingsdoosje dat in de prullenbak ligt, een steentje of een roestige ring.
Ze verzamelen van alles in hun jaszakken of
nachtkastjes. Kinderen zijn geïnteresseerd
en zuigen als een spons nieuwe informatie
op. Het is mooi om daar als ouders op in te
spelen! In Deuteronomium 6 staat dat je je
kinderen de woorden van de Heere moet
inprenten en er met hen over moet spreken.
Dan zullen ze die belangrijke woorden niet
meer vergeten!
MOOI WERKJE
Dit boekje biedt ouders met kinderen in de
basisschoolleeftijd handvatten bij deze
belangrijke opdracht. In de hoofdstukken
wordt volgens een vaste volgorde een
bijbelgedeelte of thema behandeld. Het begint met samen bidden. Want Gods zegen
is hierbij nodig! Daarna komen de kinderen
in actie voor een leuke opdracht om de
bijbeltekst beter te begrijpen. Vervolgens
volgen vragen om na te denken over wat de
tekst precies betekent en wordt deze uit het
hoofd geleerd. Ten slotte volgt een creatieve verwerking, waardoor kinderen het geleerde beter kunnen onthouden. De meeste
werkjes bestaan uit ‘simpele’ materialen, die
je meestal in huis hebt. Aan het einde van
elk hoofdstuk kennen de kinderen als het
goed is het bijbelgedeelte uit hun hoofd
en hebben ze een mooi werkje dat hen er
steeds weer aan herinnert.
LEVENSDOEL
Wat is het mooi om met kinderen bezig te
zijn rondom de Bijbel en na te denken over
God en de Heere Jezus! Kinderen houden
van ‘schatten’. Maar de aardse schatten
verteren of worden gestolen. ‘Verzamel
schatten in de hemel, daar vreten mot noch
roest ze weg, daar breken geen dieven
in om ze te stelen’, staat er in Mattheüs
6:19-20. Als kinderen die schatten verzamelen, beantwoorden ze aan hun levensdoel,
namelijk: tot Gods eer leven! Als ouders
of opvoeders kun je een kind die schatten
niet geven, maar je kunt ze wel heel dichtbij
brengen. Samen (onder)zoeken en leren is
zo belangrijk! En woorden die nú ‘ingeprent’
worden, kunnen ook later nog vrucht dragen
in hun leven.
De ‘schatten’ die in dit boekje aan bod
komen, zijn Psalm 23, 36, 91, 93, 121, 139, de
‘Ik ben’-uitspraken van de Heere Jezus en
thema’s rondom de advents- en lijdenstijd.
Daar valt veel van te leren! Voor kinderen,
maar ook voor opvoeders.
SCHATTEN, VERZAMELEN!
Is het je trouwens al opgevallen dat je de
titel van dit boekje op twee manieren kunt
opvatten? Misschien een mooi startsein
voor als je kinderen roept om aan de slag te
gaan met dit boekje: ‘Schatten, verzamelen!’
Want schatten zijn het, hoe ondeugend of
koppig soms ook misschien. Ze zijn door
God wonderlijk gemaakt en daarom waardevol. Ik bid dat dit boekje veel schatten zal
helpen om schatten in de hemel te verzamelen.
4
Een aantal tips:
• Kies een vast tijdstip uit om met kinderen
rondom de Bijbel bezig te zijn. Bijvoorbeeld op zondagmiddag of vrijdagavond.
• Begin ermee als ze nog jong zijn. Dan wennen ze er al vroeg aan om over de Heere
en het geloof te praten. Als je pas begint
als ze ouder zijn, is de drempel hoger.
• Kijk een paar dagen voordat je aan de
slag gaat alvast wat er de volgende keer
aan de beurt is. Dan kun je ervoor zorgen
dat je alle materialen in huis hebt en
eventueel een verklaring lezen als je een
bijbeltekst beter wilt begrijpen.
• Laat de kinderen om de beurt bidden aan
het begin, zodat ze al jong leren om een
vrij gebed te doen.
• Vind je het lastig om het gesprek aan te
gaan? Schrijf de gespreksvragen op briefjes en laat de kinderen om de beurt een
briefje pakken.
• Laat kinderen gerust vrij als ze zelf creatieve ideeën hebben. Dit boekje geeft een
voorzetje, maar is geen wet van Meden en
Perzen. Het gaat erom dat de kinderen het
geleerde verwerken. Dat mag ook op hun
eigen manier. Elk kind is uniek!
• Verander daarom gerust ook iets in de
volgorde van de hoofdstukken of pak iets
op een andere manier aan als jou dat
beter ligt.
• Verander eventueel de te gebruiken materialen. Bijvoorbeeld: geen klei in huis? Met
gekleurd papier en karton kom je ook een
heel eind.
• Doe eventueel langer over een tekst als
kinderen meer tijd nodig hebben voor hun
knutselwerkje. Kinderen die wel al klaar
zijn, kun je dan een extra opdracht geven,
zoals de tekst mooi handletteren of het
werkje verder versieren.
• Zeg de te leren bijbelverzen eerst een paar
keer met elkaar op. Lees hem daarna voor
en laat een paar woorden weg, die de
kinderen dan aan kunnen vullen. Laat ze
het daarna zelf proberen.
• Zeg de tekst elke avond na het avondeten
of voor het slapengaan op met kinderen
die het moeilijk vinden om bijbelteksten te
leren.
• Wees erop voorbereid dat, als jullie over
God en Zijn Woord nadenken, er juist
onvrede en ruzie kan ontstaan. Reageer
rustig! Leg de kinderen eventueel ook uit
waarom het zo fijn is als er juist op deze
momenten onderlinge vrede is.
• Maak een foto als het werkje af is. Je hebt
dan toch een blijvende herinnering als de
creaties op een gegeven moment weggegooid moeten worden.
• Herhaal af en toe eerder geleerde
psalmen, zodat ze goed in het geheugen
blijven.
Veel zegen gewenst!
Corina Schipaanboord
5
6
De Heere
is mijn
Herder
Psalm 23
Dit is een bekende psalm die al veel mensen
troostte. Waardevol om deze uit je hoofd te
kennen! De mooie beelden die in de psalm naar
voren komen, helpen je om de tekst te onthouden.
7
BENODIGDHEDEN
• Blinddoek
• Karton
• Lap(je) stof
• Wol/draad
• Lijm
• Rietjes/chenilledraad
• Een paar grote
kralen of pompoms
• Schaar
BID
Dank de Heere voor Zijn Woord, de
Bijbel. Vraag of Hij dit moment met
elkaar zegent.
ERVAAR
Laat een kind geblinddoekt in
kruiphouding op de grond zitten in
de tuin of de woonkamer. Zet een
paar obstakels neer en laat het kind naar
de andere kant kruipen. Een van de andere
aanwezigen geeft aanwijzingen. Eventueel
kan iemand het geblinddoekte kind een
beetje tegenwerken (bijvoorbeeld een raar
geluid maken of even aan een arm/been
trekken). Vraag achteraf hoe het geblinddoekte kind deze opdracht vond. En wat
vond degene die aanwijzingen gaf ervan?
LEES
Lees met elkaar de hele psalm
door. Herhaal vers 1: ‘Een psalm
van David. De Heere is mijn Herder, mij
ontbreekt niets. ’
BEGRIJP
Wie heeft de psalm geschreven?
Welk beroep had David voor hij
koning werd? Wat doet een herder?
Verwijs hierbij terug naar de ervaringsopdracht. Met grote kinderen kun je hierbij
ook Johannes 10:1-16 lezen. Daarin staat
wat een herder doet. Voor wie is de Heere
een Herder? En wat betekent ‘mij ontbreekt
niets’? Leer de tekst.
1. Mijn
Herder
DOE
Maak een herder. Maak bijvoorbeeld een lijf van karton en omwikkel dit
met een stukje stof. Gebruik rietjes of chenilledraad voor armen en benen.
Het gezicht kan gemaakt worden met een pompom of een kraal. Maak
haren (en evt. een baard) van draad. Kinderen hebben hierbij vaak zelf mooie ideeën. Oefen
ondertussen de tekst.
8
DOE
Zoek een doos die je kunt gebruiken als basis voor dit werkje. Bijvoorbeeld
een schoenendoos die je op z’n zijkant zet. Beschilder de binnenkant. Maak
groene weiden en schilder een gedeelte blauw, dat is het water. Maak ook
de lucht. Als je het leuk vindt, kun je ook de buitenkant van de doos mooi
verven.
Als de verf voor het water droog is, kun je er wat lijm op doen. Dan glimt het water mooi!
Geef de herder een mooi plaatsje als de verf droog is. Zeg ondertussen met elkaar vers 1 en
2 van de psalm op.
BENODIGDHEDEN
• Schoenendoos
• Verf (in ieder geval
groen en blauw)
• Kwasten
• Eventueel lijm
BID
Dank de Heere dat Hij de goede
Herder is. Bid of Hij jullie helpt om Hem te
volgen. Vraag om concentratie en onderlinge liefde als jullie over Psalm 23 nadenken.
ERVAAR
Doe je ogen dicht. Stel je een land
voor waar je overal waar je loopt
heerlijk eten en drinken kunt pakken. Hoe voel je je in zo’n land? Wat zegt
dat over de koning ervan?
LEES
Lees de psalm weer helemaal door.
Kijk of de kinderen zich het eerste
vers nog herinneren. Lees daarna vers 2
door. ‘Hij doet mij neerliggen in grazige
weiden, Hij leidt mij zachtjes naar stille
wateren. ’
BEGRIJP
Waar denk je aan bij ‘liggen’? En
bij ‘grazige weiden’? Verwijs terug
naar de ervaringsopdracht. Wat is ‘leiden’?
En wat betekent dit voor iedereen die
een ‘schaap’ is van de Herder? Weten de
kinderen of ze een schaapje van de goede
Herder zijn? Praat daarover met elkaar.
Oefen de tekst.
2. Grazige
weiden
9
DOE
Maak met de kinderen een schaapje. Bijvoorbeeld van een wc-rol met watten. Voor de pootjes kun je chenilledraad of rietjes gebruiken. Plak eventueel
op het schaapje een foto van het kind. Geef het schaapje een plaatsje in de
doos. Deze tekst is best lastig! Zeg hem met elkaar een paar keer op tijdens
het knutselen.
BENODIGDHEDEN
• Beschuit
• Drinken
• Wc-rol
• Watten
• Rietjes of chenilledraad
• Schaar
• Lijm
• Eventueel foto van
kind
BID
Dank de Heere voor Zijn Woord, de
Bijbel. Soms is het wel moeilijk te
begrijpen. Vraag of Hij jullie helpt om het
vers dat aan de beurt is te begrijpen.
ERVAAR
Laat de kinderen hun lekkerste
drinken uitkiezen en schenk het
alvast in. Laat ze nu een droge
beschuit opeten. Daarna mogen ze lekker
hun drinken naar binnen klokken. Hoe voelt
dat?
LEES
Lees heel Psalm 23 door. Zeg vers 1
en 2 nog eens op. Lees daarna rustig vers
3: ‘Hij verkwikt mijn ziel, Hij leidt mij in het
spoor van de gerechtigheid, omwille van
Zijn Naam. ’
BEGRIJP
Dit is best een moeilijke tekst. Wat
denken de kinderen dat het betekent? Loop stuk voor stuk de moeilijke woorden na. Wat betekenen ‘verkwikt’
(verwijs terug naar de ervaringsopdracht!),
‘ziel’, ‘spoor’, ‘gerechtigheid’ en ‘omwille’?
Bij het uitleggen helpt het om te denken
aan schapen en de herder. Wanneer is
een schaap ‘verkwikt’? Waarom moet een
schaap geleid worden? Snapt een schaap
wat de goede weg voor hem is? Wat is er
beter voor de herder: als Hij Zijn schaapjes
veilig op de bestemming brengt of als Hij
er onderweg een paar laat verdwalen? Leer
de tekst met elkaar.
3. Hij verkwikt
mijn ziel
10
DOE
Pak zwarte verf, viltstift of vetkrijt. Maak in je doos een ‘dal vol schaduw’.
Bijvoorbeeld door een strook van boven tot onder helemaal zwart te maken.
Dit is maar een korte opdracht. Als je er nog wat meer tijd aan wilt besteden,
kun je de kinderen nog ‘grazige weiden’ laten maken. Neem groene stroken
papier en maak er knipjes in. Als je ze opplakt, lijken het net grassprieten. Zo wordt het
werkje nog mooier!
Zeg ondertussen de teksten op.
BENODIGDHEDEN
• Blinddoek
• Zwarte verf, vetkrijt
of viltstift
• Eventueel groen
papier en schaar
BID
Dank de Heere voor dit moment dat
jullie hebben om de Bijbel open te
doen. Vertel Hem de moeilijke dingen uit
jullie leven. Vraag Hem om kracht daarvoor
en bid om een zegen over dit moment.
ERVAAR
Blinddoek een kind en laat het de
trap op lopen. (Grotere kinderen
kun je de trap af laten lopen. )
Hoe voelt dat? Doe het nog een keer, maar
laat nu iemand het geblinddoekte kind een
hand geven. Hoe voelt het kind zich nu?
LEES
Laat de kinderen de psalm opzeggen. Hoever komen ze? Lees hem
daarna helemaal voor. Herhaal vers 4a: ‘Al
ging ik ook door een dal vol schaduw van
de dood, ik zou geen kwaad vrezen, want U
bent met mij. ’ Zeg deze tekst een paar keer
op.
BEGRIJP
Wat zou voor een schaap ‘een dal
vol schaduw van de dood’ zijn?
Wat kan dat voor ons zijn? Opeens kan er
iets verdrietigs in je leven komen. Vraag
eens aan de kinderen of ze hierbij aan iets
moeten denken uit hun eigen leven. Wat
is ‘vrezen’? Waarom is David niet bang?
(Verwijs terug naar de ervaringsopdracht. )
Leer de tekst.
4. U bent
met mij!
11
DOE
Ga met elkaar naar buiten. Zoek een tak(je) waarvan je een staf kunt maken
voor je herder. Snijd hem op de juiste lengte. Versier hem eventueel. Voor grotere kinderen is het leuk om een tak te zoeken waarvan je de schors met een
mes kunt verwijderen, zodat hij mooi glad wordt. Laat kinderen altijd van zich
af snijden! Eventueel kun je er iets in kerven. Herhaal ondertussen met elkaar de geleerde
verzen uit de psalm.
BENODIGDHEDEN
• Blinddoek
• Stok
• Tak(je)
• Eventueel snoeischaar of (zak)mes
• Eventueel spullen
om te versieren
BID
Dank de goede Herder voor Wie Hij
is. Bid of Hij vandaag tot jullie wil
spreken door Zijn Woord.
ERVAAR
Zet een parcours uit in de tuin of
de woonkamer. (Bijvoorbeeld een
tafel om onderdoor te kruipen,
een stoel om overheen te gaan, een kussen
waar je overheen moet stappen, et cetera. )
Blinddoek een kind en laat het over het
parcours lopen. Natuurlijk geven de omstanders aanwijzingen. Nu doen jullie het
nog een keer, maar loopt er iemand voorop
met een stok in z’n hand. Het geblinddoekte kind houdt de stok ook vast en volgt de
voorganger.
LEES
Lees de psalm met elkaar en/of zeg
hem op. Lees en herhaal daarna
vers 4. We denken na over het tweede
deel van vers 4: ‘Uw stok en Uw staf, die
vertroosten mij. ’ Herhaal deze zin een paar
keer.
BEGRIJP
Denk eens aan een herder. Waarvoor zou hij een stok en staf gebruiken? (Verwijs terug naar de opdracht. )
Wat hebben schapen daaraan? Wat betekent ‘vertroosten’? Wat betekent dit stukje
voor ons? Leer de tekst met elkaar.
5. Uw stok
en staf