Exodus

‘teugelloos’ gebruikt wordt (Exodus 5:4,5). gesignaleerd, waarbij het woord De Naardense Bijbel spel wordt in Dit woord vii , p.66. The Call of the Torah, Shemos Rabbi Elie Munk, vi Joodse bijbelcommentaren. Midrash betekent (tekst)onderzoek en is tevens verzamelnaam voor vele oude v mens bewust een relatie tussen God en zijn broeder frustreert. het opneemt als de ene s 18:6 blijkt hoe hoog Jezus Ook uit een tekst als Matte? iv binnentrekt. deze profetie in herinnering geroepen wanneer Jezus op een ezel Jeruzalem ?n wordt In de evangeli In Zacharia 9:9 lezen we dat een ezel de Messias draagt. iii Isra?l daar uit te leiden). doel om tegenbeweging maken: Egypte u?t, terwijl Mozes juist Egypte in moet (met als engel een eendere boodschap als Mozes te horen krijgt. Jozef zal overigens een we dat Herodes, die naar Jezus op zoek was, gestorven is en hoe Jozef van de 2:19,20 horen s In Matte? Later zou een dergelijke boodschap tot Jozef klinken. ii , p.31vv. Subversive Sequels Exodus 1 en Genesis 11: Judy Klitsner, Zie voor een boeiende beschrijving van een aantal overeenkomsten tussen i 20 Nu zijn Naam op het spel staat, zal Hij tonen wie Hij is. moment gekomen is dat Hij zijn volk uit de handen van de farao zal bevrijden. t verwijt aan de Here God voor, waarop Deze hem antwoordt dat nu het legt di op zijn beurt, verteld had de situatie alleen nog maar erger geworden is. Mozes, hun beklag bij Mozes en A?ron, dat door toedoen van de God van Wie Mozes e farao haalt dit niets uit. Hierdoor ontmoedigd doen ze hierover beklagen bij d Joodse opzichters van het volk zich een bijna onmogelijk klus. Wanneer de Voortaan dient men ook zelf het benodigde stro voor de stenen te verzamelen, de macht om het volk een zwaardere vorm van dwangarbeid op te leggen. hter valt er van die leegte nog niet veel te merken. De farao bezit nog Tegelijk ec God niets in te brengen heeft en met lege handen zal eindigen. ledigheid, maar zelf is hij degene die als het er op aankomt leeg is, tegenover De farao verwijt het volk . als het woord ‘farao’ dezelfde medeklinkers grotendeels bezit (‘losbandig, leeg zijn’) rd dat de farao hier gebruikt werkwoo Het vii spel. d werk af te houden. In het Hebreeuws is hier sprake van een woor verwijt Mozes en A?ron dat zij het volk losbandig maken, door hen van het n en De farao wil echter het laatste woord hebbe de opdracht heeft gegeven. leren vertrouwen en antwoordt hij de farao vrijmoedig dat het God is die hem zichzelf dacht ten opzichte van de farao. Inmiddels heeft Mozes God echter n God, terwijl Mozes te klein van hier te groot van zichzelf ten opzichte va ’ (3:11). De farao denkt Wie ben ik, dat ik tot de farao zal gaan? sprak toen: ‘ contrast met de manier waarop Mozes destijds op Gods opdracht reageerde. Hij 2). Zijn antwoord vormt een scherp ’ (5: en naar zijn stem? H E RE dat ik moet hor ie is de W Dit was echter olie op het vuur bij de farao. Getergd antwoordt hij: ‘ . Isra?l duidelijk dat hij een mindere positie inneemt ten opzichte van de God van laten, maar laten feestvieren. Zo maken Mozes en A?ron de farao gebonden hen bovendien niet in slavernij Hij wil e God. allerhoogst n van de eigendom zij het maar dat dezen ieten, Isra?l op de slavenarbeid van de godheid recht heeft als een soort en Mozes en A?ron dat niet de farao et deze woorden claim . M Hem n zal feestvieren voor oestij Gods naam op het volk los te laten, opdat het in de w het woord tot de farao en dragen hem in vervolgens Mozes en A?ron richten Koning te ontmoeten verspeeld hadden. het recht om de werkelijke zij gebrek aan vertrouwen op God maakten dat farao en het Hun angst voor de vi mogen om de Tien Geboden te ontvangen. de berg Sina? op mee met Mozes odus (24:2) de oudsten niet in het boek Ex angst waren afgevallen. Dit vormt volgens deze uitleg dan ook de reden dat later legt uit dat de oudsten stuk voor stuk uit v Een midrash arriveerden bij de farao. opzoeken. Opvallend is echter dat vers 1 vermeldt dat enkel Mozes en A?ron it het volk mee te nemen, wanneer zij de farao zouden opdroeg de oudsten u God Mozes en A?ron lazen we dat , In het gedeelte dat gisteren aan de orde was 19 6:1 - 5:1 Exodus N A MEN Sabbat te ontmoeten. - is dan ooit zijn broeder die nu meer – Mozes om opdraagt het feit dat God terstond hierna aan A?ron iets dat onderstreept wordt door geworden, Zippora’s messiaanse daad is Mozes volop ‘broeder’ van zijn volk (bruidegom) van God in het verbond werd ingelijfd. Hoe het ook zij, door dit bloedige werk te doen, moest zij er zelf voor zorgen dat haar zoon als partner t haar bruidegom Mozes verzuimd had Omda Mozes als haar zoon verwijzend. .’, hiermee mogelijk zowel naar Jij bent voor mij een bloedbruidegom woorden: ‘ daarbij de cryptische t k spree . Zij heeft besneden t of die zijn zoon k het lij voeten, zodat zij Mozes’ et de bebloede voorhuid beroert ijden. M zoon te besn in door met een scherpe steen haar vliegensvlug t p onderkent het gevaar en grij Echter, Zippora bij Mozes. nu God dreigde farao’s zoon te doden, gebeurt dit hetzelfde als de farao: de relatie tussen God en zijn zoon blokkeren. Evenals in feite hij had hem buiten het verbond met God gelaten. Daarmee deed hij hand? Mozes had verzuimd zijn e?gen zoon te besnijden. Met andere woorden: . Wat was er namelijk aan de er verband mee laten klinken wordt het begrijpelijk agende episode. Wanneer we echter het een onbegrijpelijke en angstaanj Mozes’ zoon tracht te doden. Dit lijkt, wanneer we het stukje op zichzelf lezen, want nauwelijks is God uitgesproken of wij horen in de vertelling hoe God Tegelijk blijkt dat deze woorden zich evengoed tegen Mozes richten, iv . 23) (4: , in vrijheid God te laten dienen Isra?l weigerde immers om G?ds zoon, De farao zou doden. mogelijk ens de reden dat Hij farao’s eerstgeborene in het oog, en tev Dit was God een doorn wederzijdse relatie tussen God en zijn volk voorkomen. in vrijheid God kon gaan dienen. Hij wilde dus in feite een hechte Isra?l dat arao zich zou verharden. Hij zou koste wat kost willen voorkomen ten dat de f we ten verrichtte. Wat was namelijk het geval? God had aan Mozes duidelijk la vervolg van het verhaal zal blijken dat zij inderdaad een messiaanse daad aan Mozes’ vrouw hier messiaanse trekken worden toegeschreven. Uit het . Zo lijkt het alsof iii Messias zal dragen bijzondere ezel beschreven wordt, die de goed mogelijk dat hier verwezen wordt naar de profeten, waar later een een ezel gehoord hebben, moeten we verder in de Bijbel op zoek. Het is daarom l veronderstelt. Aangezien we in de vertelling nog niet eerder van bekende eze , dat een allend is hier het bepaalde lidwoord ezel rijden. Opv ’ de ‘ en laat hen op Vervolgens neemt Mozes zijn vrouw en zonen dus geen gezocht persoon meer. . Mozes is in Egypte ii n die ‘zijn ziel zochten’ gestorven zijn at alle Egypte, omd ren naar te gaan. Vervolgens zegt de Here God tegen Mozes dat hij terug kan ke geeft hem alle ruimte om Jetro mee te krijgen. en n problemen zijn vrouw en zo nder in feite een verdoezelende opmerking, waarschijnlijk om zo – leven moet, om te zien of zijn broeders nog Mozes geeft aan dat hij terug naar Egypte Egypte gaat, bezoekt hij echter wel eerst zijn schoonvader Jetro in Midian. . Voordat hij naar econstateerd worden opluchting g dit inderdaad met mag . Na alle bezwaren die hij had geuit 18) (4: zo vertelt het verhaal !’, Mozes g?ng ‘ 18 31 - 4:18 Exodus N A MEN Vrijdag en belooft hem de hulp van zijn broer A?ron. Hij Mozes kiezen Toch blijft graag aan een ander laat. Door dit antwoord ontsteekt God in woede. vriendelijke manier om te zeggen dat hij de eer 4:13), een ’ ( hand zal zenden Zend toch wie uw hierin zal helpen, spreekt Mozes de cryptische woorden: ‘ dat Hij hem ook had zijn geringe spreekvaardigheid. Nadat God hem verzekert Nog steeds is Mozes echter niet gerust. Hij komt met weer een nieuw bezwaar: s ellende ziet. Isra?l Opnieuw een teken dat God 10). aardbodem ( Genesis 4: Abel, dat tot God roept vanuit de de vermoorde bloed van namelijk naar het , lijkt gegeven n verwijzing naar Genesis aarde zou raken, waarmee opnieuw ee water pas in bloed zou veranderen, wanneer het de pvallend is dat het Nijl O de Nijl was immers het bloed vermengd van vele onschuldige Joodse jongetjes. water van huiveringwekkende wijze de misdaden van de Egyptenaren. Met het niet alleen Gods macht over de natuur zien, maar toonde ook op mogen doen, waarbij water van de Nijl in bloed zou veranderen. Dit teken liet ieten Isra?l zes ook een teken ten overstaan van de nog niet genoeg was, zou Mo de Egyptische tovenaars en medicijnmeesters konden ontwikkelen. En alsof dit dat de macht van de God die Mozes had ontmoet groter was dan de krachten die ieten er van overtuigen Isra?l ezing daarvan. Deze beide tekenen moesten de gen terugkeerde. Vervolgens het teken van de melaatsheid van Mozes’ hand en de staf, die in een slang veranderde, en daarna weer tot zijn oude toestand door hem drie bijzondere tekenen mee te geven. Allereerst het teken van Mozes’ n punt komt God tegemoet, overtuigen? Ook aan dit door Mozes opgeworpe dat God zich aan hem heeft geopenbaard. Hoe dient hij hen daarvan te ieten niet zullen geloven Isra?l voor Mozes niet voldoende. Hij is bang dat de Toch is dit alles het verleden, waar Hij bewezen had er te zijn. te verwijzen naar en, door Kortom, de Here God wil Mozes geruststell . met groot bezit’ houden ‘ ieten uittocht zullen Isra?l dat na een lange periode van slavernij de bericht van Genesis 15:14, waar God aan Abraham Dit gedeelte vormt een herhaling l krijgen. volk, wanneer het uit Egypte uitgeleid wordt, vele rijkdommen mee za blijven tegenwerken, maar dat uiteindelijk Gods kracht zal overwinnen en zijn n, namelijk dat de farao tot het uiterste zal verder zal verlope Mozes hoe alles schildert God aan Vervolgens broeders verzekert dat God naar hen zal omzien. 25), wanneer Jozef zijn - nesis in door ( Genesis 50:24 slotwoorden van Ge door God benadrukt wordt dat Hij omziet naar zijn volk, klinken hier de uit het boek Genesis. En wanneer even verderop in ditzelfde vers aartsvaders , de 16) ’ (3: de God van Abraham, Isa?k en Jakob bekendmaken als ‘ immers God Mozes mag d is hoe in Gods spreken het boek Genesis doorklinkt. Opvallen ische broeders als leidsman aanvaard zal worden. Isra?l hij wel onder zijn eigen verzekeren dat het goed zal komen. Allereerst gaat God in op Mozes’ zorg of In het gedeelte van vandaag lezen we hoe de Here God voortgaat met Mozes te 17 4:17 - 3:16 Exodus N A MEN Donderdag te vertrouwen. ezen, en mag voldoende zijn voor het volk om Hem zijn w zijn zal, is de kern van en onnaspeurbaar in zijn wegen. Het feit echter d?t Hij er zeggen h?e God er zal zijn, is aangeduid dat God tegelijk groter dan de mens is, k openbaart en verhult. Door niet te Naam van God is dat deze Hem tegelij . Het bijzondere aan deze (3:16) Ik zal zijn die Ik zijn zal’ zijn Naam te kennen: ‘ de God van hun vaderen Abraham, Isa?k en Jakob. Bovendien geeft Hij Mozes te maken? Hierop antwoordt God dat Mozes Hem mag aanduiden als bekend Met welke naam dient Hij de God die hem zendt aan hen worden als leider. d zal n wel door zijn volk aanvaar Hij vraagt daarom aan God hoe hij nu da worden, toen hij in het conflict tussen zijn volksgenoten wilde interveni?ren. lk niet geaccepteerd te immers de bittere ervaring gehad door zijn eigen vo nog een tweede bezwaar in zijn hart. Hij heeft leeft er op dit punt gerustgesteld, de belofte dat Hij met Mozes zal zijn. Ook al is Mozes door deze verzekering eze angst wordt echter door God bezworen met . D enkele verhouding voelt staan , tot wie hij zich in geen bezwaren. Allereerst is daar zijn angst voor de farao ieten uit Egypte weg te leiden. Hierop antwoordt Mozes met twee Isra?l Vervolgens geeft God aan Mozes de opdracht om naar de farao te gaan en de Mozes warme en hoopvolle gevoelens gegeven moet hebben. laat hiermee merken heel dicht bij Mozes’ naaste familie te staan. Iets wat voor 6) en ’ (3: Ik ben de God van je vader Mozes bekend maakt, zegt Hij allereerst: ‘ die zich zo’n uitgestotene en zwerver heeft gevoeld. Als Hij zich namelijk aan verhaal geeft er overigens ook blijk van, hoezeer God met Mozes meevoelde, met het lijden van zijn volk. Het nu hoogst noodzakelijk vindt, meevoelend krijgt, en ingrijpen niet meer van zijn netvlies laat voelen dat God deze beelden lijdt. Het wordt gezegd op een wijze die stpersoonlijk gez?en hoezeer het hoog zijn volk: Hij heeft n we hoezeer God betrokken is bij Opnieuw hore 8). - j zal bevrijden (3:6 slaverni lieten uit de nd maakt als de God die de Isra? brandende braambos zich beke tem uit de een soort voorspel, wanneer de s 20). Ook nu klinkt hiervan al ( Exodus ’ d, die u uit Egypte, uit het diensthuis, uitgeleid heb ben de Here uw Go Ik maken met de woorden: ‘ zou Tien Geboden zou geven, en zich daar bekend onwetend van wat hier eens zou geschieden, op de dag dat God op deze berg de vertoeft, uiteraard Sina?), in welke omgeving hij nu berg Horeb (ofwel aan, richting de lieten voorg zou hij eens als herder de Isra? woestijn trok, zo is dit gedeelte veelzeggend: zoals Mozes nu met het wolvee door de Daarmee ij zijn volk te zijn. ontdekt te worden niet op tegen het verlangen weer dichter b kbaar woog voor Mozes het gevaar van richting Egypte is ingetrokken. Blij kudden van zijn schoonvader Jetro. We lezen hoe hij met de kudde de woestijn Mozes, opgenomen in zijn nieuwe schoonfamilie, is herder geworden van de 16 15 - 3:1 Exodus N A MEN Woensdag s sterker groeiende betrokkenheid bij God aanduiden, en daarmee hoop! steed aartsvaders en ziet en kent de ellende van hun nakomelingen. Woorden die een gekerm, gedenkt zijn verbond met de . Echter, God hoort het Isra?l or vo ijn dood brengt geen verbetering Vervolgens horen we dat de farao sterft, maar z Mozes ervoer. vreemdelingschap die de am veelzeggend verwijst naar hem tot vrouw, en baarde hem Gersom, wiens na werd hij de dochter van een priester. Zippora gelukkig. Net als Jozef trouwde kreeg hij . Die blijven, en moest nu maar hopen op gastvrijheid in Midian kon niet langer aan het Egyptische hof hij gezocht door de farao, waardoor was hij niet welkom, hij werd Isra?l gevoeld hebben. Bij zijn broedervolk nu nog bij lange na niet. Hij moet zich ellendig Uiteraard beseft Mozes dit alles ieten ten tijde van Jozef Egypte binnengetrokken waren. Isra?l de : een uittocht uit Egypte, waar de figuur van Mozes zal gaan gebeuren om verhalen met elkaar te verbinden, wil de verteller nu al laten zien wat er rond zo deze naar Egypte toe, en Mozes’ gang is juist Egypte uit. Door gang was en Jozef: Jozefs en verkocht. Natuurlijk is er ook een tegenstelling tussen Mozes gaat zitten. Jozef werd destijds door Midianieten uit de put omhoog getrokken an, en daar bij een waterput verteld dat hij uitwijkt naar Midi vervolgens immers figuur van Jozef overigens nog vaker in herinnering. Van Mozes wordt broeders niet herkend en erkend. In de verdere vertelling over Mozes komt de ’’ (Genesis 37:8). Ook Jozef werd door zijn rsen over ons? over ons, en hee ’Zul jíj koning worden Jozef. Zijn broers voegden hem iets vergelijkbaars toe: ‘ Overigens doen deze woorden die Mozes’ gezag betwisten ook denken aan een vergelijkbare vraag aan Mozes gesteld worden. opstand kwamen. Dan zal ( Numeri 16) in m zou krijgen, bijvoorbeeld toen Korach, Dathan en Abira 14). Hierin klinken al de latere problemen door, waar Mozes mee te maken (2: ’ Wie heeft jou tot prins of rechter over ons aangesteld? smalend: ‘ een van hen enoten, zegt Mozes goedbedoeld wil bemiddelen in een ruzie tussen twee volksg Wanneer nota bene zijn volksgenoten. hij dit later op zijn bord van de zijde van die zich misdraagt doodt, krijgt , een Egyptenaar hierbij het verdrukt wordt, en volk, waarvan hij ziet hoezeer en erkend wordt. Wanneer hij opkomt voor zijn Het tragische hierbij is, dat Mozes’ liefde voor zijn volk niet herkend uittrekken. ondergaat eerst zelf het proces van losmaken en Isra?l (uit)leider van het volk in dit boek beschreven wordt. De toekomstige de eerste uittocht (exodus) die Dit uittrekken is daarmee in feite en weer ??n met zijn eigen volk wilde worden. duidelijk dat hij zich losmaakte van zijn Egyptische opvoeding en levensstijl, En wanneer vermeld wordt dat Mozes ‘uittrok’ tot hen, maakt dit was gebleven. dit woord ‘broeders’, hetgeen aangeeft hoezeer Mozes’ hart bij zijn eigen volk farao volwassen geworden Mozes uittrekt naar zijn broeders. Tot tweemaal valt Het gedeelte voor vandaag begint met te vertellen hoe de aan het hof van de 15 25 - 2:11 Exodus N A MEN Dinsdag Hem? Mozes’ naam (‘Ik heb hem uit het water getrokken’) niet ten diepste naar zus. Maar boven alles mag Gods hand in dit alles gezien worden. Verwijst Dit alles is mede te danken aan Mozes’ dappere nog eens vorstelijk voor betaald. oogd, en krijgt zij hier ook wordt het kind voorlopig door zijn eigen moeder gez humoristisch: farao wordt hier door zijn eigen dochter te kijk gezet. Bovendien geeft. In die zin is dit verhaal bijna en toekomst naam en hem een Mozes redt farao’s hoogsteigen dochter. Zij is degene die een rol. Het betreft nota bene ook de moed van een ander individu speelt hierbij rao: overmachtig lijkende fa hoezeer enkelingen toch het verschil kunnen maken, ondanks een overigens Niet alleen uit de geloofsmoed van de Levitische man en zijn vrouw blijkt verhaal over de Rietzee. zo al verwezen naar dit geplaatst, wordt tussen het riet werd dat Mozes in zijn ‘ark’ anneer verteld wordt te verdelgen. W e me daar zou in Gods handen juist worden tot een middel om farao en de zijnen te doden, ieten Isra?l ruiken om er de Het water dat de farao dacht te kunnen geb het water van de Rietzee gered worden en zullen de Egyptenaren hier omkomen. heel het volk door ater zal l alleen zal Mozes door deze ark gered worden, ook reddende kracht onder de ark. Heel deze symboliek is ook hier aanwezig: niet verging. Het water, dat de zondige mensheid strafte, betekende een dragende en wereld waarin alles en iedereen om Noach heen betekende de ark redding in een waarmee herinneringen worden opgeroepen aan de tijd van Noach. Toendertijd de vrouw een biezen mandje maakt. Letterlijk staat hier het woord: ‘ark’, n. Dat zij dit in geloofsvertrouwen doen, wordt duidelijk uit het feit dat het leve kinderen hangt, er toch voor te ‘gaan’ en mee te werken aan de voortgang van moed: om ondanks de dreiging die boven hun huwelijk en het krijgen van mededeling over een huwelijk. Wat deze man en vrouw doen getuigt van grote hierbij om meer dan een die ‘ging’ en een Levitische trouwde. Het gaat Allereerst horen we van een man uit het geslacht van Levi, aantal enkelingen. ‘doodsmachine’ van de farao het zal gaan verliezen, door de moed van een haalt er echter van hoe deze machtige en alomtegenwoordige vervolg ver Met dit verschrikkelijke besluit lijkt het lot van het Joodse volk bezegeld. Het Egyptenaren op om ieder Joods jongetje dat geboren wordt in de Nijl te werpen. heftige tegenzet op. Hij besluit nu zijn gehele volk te mobiliseren en draagt de een Tegelijk roept dit alles bij de farao in goed handelen, zegende God hen. ontzag en respect voor Hem hadden, meer dan voor de farao) en dit vertaalden hiervoor wordt gegeven: omdat de vroedvrouwen God vreesden (dat wil zeggen n en het Joodse volk. De reden verkeerd is, want God zegent de vroedvrouwe steevast te laat komen. Uit het verhaal blijkt dat zo’n ‘leugen om bestwil’ niet stellen dat de Joodse vrouwen dusdanig snel baren, dat de vroedvrouwen verantwoording. Zij bedienen zich van een uitvlucht, door te vroedvrouwen ter Wanneer de farao ontdekt dat de Joodse jongetjes in leven blijven, roept hij de 14 2:10 - 1:18 Exodus N A MEN Maandag i Zo is Exodus met recht: het boek der namen. verbleekt. , bij wie de farao boven alle naam Naam van de Here God zelf: de Naam zijn naamgeving. En van de . Wij zullen horen van in Egypte Mozes naar voren t uit de slavernij m naar voren geroepen werd, kom ten tijde van Babel Abraha venals E ( Genesis 12:2)? Ik zal jouw naam groot maken’ beloofd aan Abraham: ‘ voren, uit wie Abraham voortkwam. En had God het niet ) naar 11:10 Genesis ; Sem (‘naam’ wel . Uit dit naamloze collectief kwam echter verdween collectief de mensheid ten tijde van de torenbouw van Babel in een massaal, naamloos naamloos maken, net zoals Hij wil hen klein, deze belofte van God tenietdoen. wil ao zouden zijn als het zand van de zee of de sterren aan de hemel. De far nakomelingen ontelbaar s n ods belofte aan Abraham, dat die dit het hart van G ( Genesis 9:7 / Exodus 1:7). Overigens was ) zich vermenigvuldigde Isra?l volk d is dat de mensheid (cq. het mel nadat ver dwangarbeid in Egypte plaatshebben s de Opvallend is dat zowel de torenbouw van Babel al . naamloos zal worden hierbij Isra?l Het is de bedoeling dat laten bakken en steden te laten bouwen. , stenen te geschiedde , net als in de tijd van Babel Isra?l volk het en door verheff zijn eigen naam Nu wil de farao een grote stad en toren te bouwen. daarmee stenen te bakken en 11). Toen wilde de mensheid zich een ‘naam’ maken, door In veel opzichten doet dit verhaal denken aan de torenbouw van Babel ( Genesis verdwenen. De namen van Sifra en Pua daarentegen kennen we wel! De farao is met zijn slechte plannen in de nevelen van de geschiedenis er valt niets met zekerheid te zeggen. hij geweest zou kunnen zijn, maar hierov verhaal, en de farao niet? Tot op de dag van vandaag wordt gegist welke figuur en te komen tegen de farao daarom w?l een naam hebben in dit in verzet durv . Is het toevallig dat deze moreel zo hoogstaande vrouwen die weigeren echter brengen. Zij Joodse jongetjes om het leven twee vroedvrouwen de pasgeboren bovendien dat wil zware dwangarbeid op en daarom ieten Isra?l de legt Hij . ziet farao een bedreiging in hen groot, sterk en talrijk. Zozeer zelfs, dat een nieuwe dig, zijn voorspoe gypte. Hun nakomelingen in E het goed Zij maken bijzonder. genoemd. Allereerst klinken de namen van Jakobs zonen en die van Jozef in het de namen wel en niet worden lke personen e Het is boeiend om te zien van w dat bij het gedeelte van vandaag? doen heeft. Hoe zit omdat veel in het boek Exodus met het thema ‘namen’ van ook vormt, maar omdat ‘namen’ het eerste zelfstandige naamwoord titel niet alleen gekozen deze ’, zo luidt het openingsvers van Exodus. Men heeft Egypte zijn gekomen zonen die naar s Isra?l Dit zijn de namen van ‘ is. Exodus het woordje ‘namen’ Men heeft deze titel gekozen, omdat het eerste zelfstandige naamwoord in . gekregen werden. Binnen het Jodendom heeft dit boek echter als titel: ‘Namen’ Egypte, waar ze als slaven onderdrukt rden uit het land Here God uitgeleid wo en door de iet Isra?l Het boek Exodus betekent ‘uittocht’. Het verhaalt hoe de 13 17 - 1:1 Exodus N A MEN Zondag s Exodu ( Exodus 20:2) God! Ik ben de H ER E, je Nieuwleusen, juli 2015 rouwborst Ds. G. A. T . tabernakel ieten nabij kwam in de Isra?l en de uitleidde uit Egypte Isra?l hoe de Here God zijn volk vertelt bijbelboek, dat ons leerzame reis toe te wensen door dit prachtige mooie en Rest ons de lezer een bijbelvertalingen. , welke soms afwijkt van een aantal andere notatie van de Hebreeuwse Bijbel atie betreft is de Naardense Bijbel aangehouden. Deze volgt de Wat de versnot het Nieuwe Testament aangeduid. Joodse commentaren. Ook worden in de eindnoten regelmatig verbanden met studie van de bijbeltekst wordt verder regelmatig verwezen naar verschillende e vertaling, zoals bijvoorbeeld de Naardense Bijbel. Bij de letterlijk mogelijk verdient aanbeveling eerst de betreffende bijbeltekst te lezen (liefst uit een zo Het r om een toepassing ervan. uitleg van de bijbeltekst, en niet zozee de om regelmatig meer gedetailleerd de diepte in gegaan wordt. Het gaat dus vooral op het verkrijgen van overzicht over de vertelde verhalen, waarbij ook liggen zal . De nadruk s Exodu jarenlange studie van Dit dagboek is vrucht van maken met de lezing ervan. het in principe mogelijk op ieder gewenst moment van het jaar een aanvang te , is . Omdat dit dagboek niet gekoppeld is aan kalenderdata terug iedere pagina hoofdstukken. Ook vindt de lezer de betreffende hoofdstukaanduiding boven lf opgenomen als titel voor de e benamingen zijn in dit dagboek vertaald . Deze d van het betreffende gedeelte woor begin Hebreeuwse naar het lf gedeeltes dragen ieder een unieke naam, verwijzend Deze e . besproken wordt schriftgedeelte een vastomlijnd weken, waarbij op iedere dag van de week lf biedt daarom leesstof voor e Dit dagboek gedeelte. tekst voor elke dag een onderverdeeld in zeven stukken: weer lf gedeeltes zijn ieder eze e worden. D , die elk in de tijdsspanne van een week gelezen lf gedeeltes boek Exodus in e Dit rooster verdeelt het In dit dagboek wordt het Joodse leesrooster gevolgd. . t heiligdom t het boek met Gods intrek in he beslui gedetailleerd aan bod. Ondanks het dieptepunt rond het gouden kalf tabernakel Sina?, waar de wetgeving plaatsheeft. Vervolgens komt de bouw van de van de slavernij in Egypte, de tien plagen en de uittocht naar de berg : s Exodu complete tekst van de volgt Het s. t een bijbels dagboek bij Exodu Voor u lig Woord vooraf 7 5 9 Eindnoten 93 Geraadpleegde literatuur 91 Nawoord 40:38 - Exodus 38:21 83 Het getelde 38:20 - Exodus 35:1 76 e Hij verzameld 34:35 - 11 : 30 s Exodu 69 Wanneer je neemt 30:10 - 27:20 s Exodu 62 Je zult gebieden 27:19 - 25:1 s Exodu 55 Inbreng 24:18 - Exodus 21:1 48 Rechtsregels 20:26 - :1 18 s Exodu 41 Jetro 17:16 - Exodus 13:17 34 Toen hij heenzond 13:16 - 0:1 s 1 Exodu 27 Kom 9:35 - Exodus 6:2 20 Ik verscheen 6:1 - s 1:1 Exodu 13 Namen 7 Woord vooraf Inhoud toestemming van de uitgever. r voorafgaande schriftelijke opnamen of op enige andere manier, zonde vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopie?n, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, voorbehouden. Alle rechten ) www.sifron.nl Sifron, Nieuwleusen ( ? 2015 707 N U R ’ Bijbelse dagboeken in de reeks ‘ No.2 4 - 6 - 820847 - 90 - 978 I SB N schaalexemplaar van de menora Illustratie: omslag: G. A. Trouwborst en illustratie Ontwerp S I FRON oek ijbels dagb Een b s Exodu G.A. Trouwborst Exodus